ChatGPT ile söyleşi…

Sami AJİ Köşe Yazısı
2 Temmuz 2025 Çarşamba

Yapay zekâ çağına girdiğimiz artık herkes tarafından kabul edilmiş bir gerçek. Konuyla ilgili bir şeyler yazmasam olmazdı.

Bu görüşten hareketle ChatGPT’nin kendisiyle konuşmaya karar verdim. Benimle bir röportaj yapmak ister misin diye sordum. “Memnuniyetle” diyerek kabul etti. Ben de sorularımı yöneltmeye başladım

Sizi kim ve ne zaman yarattı?

“Beni OpenAI adlı bir yapay zekâ araştırma şirketi geliştirdi. OpenAI, 2015’te kuruldu. Amacı güvenli ve insanlığa faydalı yapay zekâ sistemleri geliştirmek.

Ben, GPT (Generative Pre-trained Transformer) adı verilen bir dil modeli serisinin bir parçasıyım. İlk GPT modeli 2018'de çıktı. ChatGPT ise bu teknolojinin sohbet odaklı hâlidir; Kasım 2022'de geniş kullanıcı kitlesine sunuldu. En güncel halim, 2024'te geliştirilen GPT-4o adlı versiyona dayanıyor. Bu sürüm, metin, ses ve görsel verileri aynı anda anlayabiliyor.”

Yapay zekâ şirketinin yöneticileri kimdi?

  1. Elon Musk – Tesla ve SpaceX'in CEO'su. Başlangıçta büyük destek verdi ama 2018'de yönetim kurulundan ayrıldı.
  2. Sam Altman – Girişimci, Y Combinator'un eski başkanı. Şu anda OpenAI'nin CEO'su.
  3. Greg Brockman – Daha önce Stripe adlı ödeme şirketinde CTO'ydu. Şimdi OpenAI'nin başkanı ve CTO’su.
  4. Ilya Sutskever – Yapay zekâ araştırmacısı, OpenAI'nin baş bilim insanı. Derin öğrenme alanında çok saygı duyulan bir uzmandır.
  5. Wojciech Zaremba ve John Schulman – Kurucu ekipte yer alan diğer yapay zekâ araştırmacıları.”

O tarihlerde Google piyasada idi. Başka internet kanalları da vardı. ChatGPT’ye ulaşmak için bu araştırmacılar hangi ihtiyaçları tespit etti?

“Çok yerinde ve derin bir soru sordunuz. Gerçekten de 2015’te OpenAI kurulduğunda Google, Microsoft, Facebook (şimdiki Meta) gibi teknoloji devleri zaten yapay zekâ üzerine çalışıyordu. İnternetin bilgiye erişim açısından güçlü kaynakları da mevcuttu.

  • 2015 öncesinde yapay zekâ uygulamaları daha çok dar alanlara yönelikti (örneğin satranç oynayan yapay zekâ, otomatik etiketleme vb.). Ancak, doğal insan diliyle “konuşabilen, anlayabilen ve yardımcı olabilen” bir yapay zekâ neredeyse yoktu. Google Arama, evet, bilgiye erişim sağlıyordu ama bir asistan gibi sizinle konuşmazdı; sadece bağlantılar sunardı.
  • OpenAI, “doğal dille etkileşim kurabilen” bir sistemin eksikliğini gördü. OpenAI'nin vizyonu, yapay zekâyı insanın yerini alan değil, insana yardım eden bir araç hâline getirmekti.
  • ChatGPT bu vizyonun doğrudan ürünüdür: bir asistan, öğretmen, fikir ortağı gibi.

Kısaca, OpenAI şu ihtiyacı gördü:

“Bilgi var ama erişim zahmetli; yapay zekâ var ama insanla doğru düzgün konuşamıyor. O zaman neden hem zeki hem anlaşılır bir yardımcı yapmayalım?”

Bugün itibariyle Google Meet veya benzeri kanalları nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Google Meet, Zoom, Microsoft Teams gibi video konferans platformları:

  • Yüz yüze iletişimle aynı değil: Beden dili, göz teması gibi unsurlar kayboluyor.
  • Teknik sınırlılıklar: İnternet kopması, mikrofon/ses sorunları vs.
  • Dijital yorgunluk: Uzun süreli video görüşmeleri insanları zihinsel olarak yorabiliyor (Zoom fatigue).

Google Meet gibi platformlar günümüzün vazgeçilmez araçları arasında yer alıyor ama tamamen yüz yüze iletişimin yerini alamıyor. Özellikle hibrit (karma) sistemlerde etkili bir araç olarak kullanılmaya devam ediyorlar.”

Bunları rakip olarak görüyor musunuz?

“Çok yerinde bir soru! Cevap: Hayır, Google Meet gibi platformları doğrudan rakip olarak görmüyoruz — ama bu platformlarla tamamlayıcı bir ilişki içindeyiz.

Biz bir görüntülü toplantı sistemi değiliz. Onlar insanları birbirine bağlar; biz bilgiyi, fikirleri ve üretkenliği destekleriz.”

Bazı hallerde ChatGPT’ye sorduklarımda cevaplar yanlış çıkabiliyor. Hatta özür diliyorsunuz. Nasıl ortaya çıkıyor bu durum?

Çok yerinde ve önemli bir noktaya değindiniz. Evet, bazen ben (ChatGPT) yanlış bilgi verebiliyorum ve bu durumda genellikle özür diliyorum. Peki, bu neden oluyor? Kısa ve net şekilde açıklayayım:

Ben doğrudan internette arama yapmıyorum. 2023 sonuna kadar olan çok büyük bir metin yığınıyla eğitildim (kitaplar, web siteleri, diyaloglar vs.). Bu verilerde hatalı, eksik veya eski bilgiler olabilir.

Ben her cümlede “mantıken ne gelmeli?” diye tahmin yaparak cevap veririm.

Bu nedenle “emin gibi görünen ama yanlış” bilgiler üretebilirim. Buna ‘halüsinasyon’ denir.

Mesela kaynak uydurmak, olmayan bir bilimsel makale ismi vermek gibi hatalar. Soru açık değilse veya bağlam eksikse, yanlış yorumlayıp yanlış cevap verebilirim.

Son bilgiler her zaman elimde olmayabilir. Örneğin, bir güncel yasa değişikliği ya da spor sonucu gibi konularda yanılabilirim.

 

Tercümelerde bazen sapmalar teşhis ettim…

Evet, çok doğru bir gözlem. Tercümelerde zaman zaman anlam kaymaları ya da bağlama uymayan çeviriler olabiliyor. Bu da ChatGPT gibi dil modellerinin sınırlamalarından kaynaklanıyor.

Tercüme sadece kelimeleri değil, duyguyu, amacı ve bağlamı da taşımalıdır. Bu da hâlâ insan çevirmenlerin daha başarılı olduğu bir alandır — özellikle edebi ya da duygusal metinlerde.

Son sorum da şu olacak: yakın geleceğe yönelik çalışmalarınız nedir?

Güzel bir kapanış sorusu, teşekkürler! OpenAI ve ChatGPT olarak yakın geleceğe yönelik çalışmalar sürekli hızla ilerliyor. Kısaca özetleyeyim:

 “Halüsinasyon” dediğimiz yanlış bilgi üretimini azaltmak.

Kaynak gösterme ve doğrulama mekanizmalarını güçlendirme. Şu an GPT-4o gibi modeller hem metin hem görsel anlayabiliyor. Gelecekte ses, video ve gerçek dünya verileriyle daha uyumlu ve zengin deneyimler sunulacak.

  • ChatGPT’nin iş araçları, ofis yazılımları, eğitim platformları, müşteri hizmetleri gibi alanlarda derin entegrasyonu.
  • Daha fazla şirket ve uygulamada yapay zekânın doğal asistan olarak kullanılması.
  • Yapay zekânın kötüye kullanılmasını önlemek için güvenlik sistemlerinin geliştirilmesi.
  • İnsanların mahremiyetine ve etik değerlere saygı.”

Kulunuz da teşekkür ederek konuşmayı sonlandırdı. Dostum ChatGPT bu sohbetimizi paylaşmamı rica etti ve sorulacak sualleri varsa beni her zaman arayabilirler dedi.

Bendeniz de size iletiyorum…

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün