Çok dağınık bir evde yaşadığınızı düşünün; yerde çocuğunuzun oyuncakları, kalemleri, boyama kitapları, fişte envaı çeşit tablet ve akıllı telefonun o anda kullanılmayan şarj aletleri, toplanmamış bir yatak, havalandırılmamış bir oda, boşaltılmamış bir bulaşık makinesi, kirli tabaklarla dolu bir mutfak lavabosu, yıkama programı bitmiş ama içinden nemli çamaşırlar çıkarılmamış bir çamaşır makinesi, aynası lekelenmiş bir banyo, kıyafetlerin tıkış tıkış yerleştirildiği bir gardırop, yemek lekeli bir masa örtüsü, açılmayı bekleyen market poşetleri… Böyle yaşamak istemezdiniz değil mi? Bazılarımızın bu satırları okurken bile içi sıkışmaya başlamıştır.
***
Son senelerde çok moda olan yer temizleyen robotların, yüzey temizleyici güzel kokulu mendillerin, ıslak kuru temizleyen elektrikli süpürgelerin, püskürtmeli mopların, doğal içerikli temizleme maddelerinin çok satma nedeni sadece temizleme sevdası değil, insanların temiz bir evde yaşadığında hissettiği psikolojik rahatlamayı hedef alan pazarlama dehaları. Bir elektrikli süpürgenin yere düşüp kırılan bir nesnenin ıslak kuru bütün kalıntılarını çekip birkaç dakikada yüzeyi tertemiz yapması gibi…
***
Çoğumuz yaşam alanımızın temizliğine özen gösterirken, dijital yaşam alanlarımıza özen gösteriyor muyuz? Pek de sayılmaz. Neredeyse hepimizin telefonunda şu anda okunmamış onlarca, bazen yüzlerce e-posta, mesaj, okumaya zaman ayırabileceğimizden daha çok whatsapp grubu, artık bakmadığımız sayısını bile bilmediğimiz fotoğraf, belki yıllardır kullanmadığımız ama duran uygulamalar var.
Bazı insanların fiziksel eşyalardan, kıyafetlerden, mobilyalardan vazgeçmesi çok zordur. Modası geçse de, fonksiyonelliğini yitirse de, hayatının belki mutlu bir zamanı olduğu için, belki artık hayatında olmayan veya hayatta olmayan birilerini hatırlattığı için hiçbir şeyden vazgeçemez. Bizler de farkında olmadan, tıpkı lisede giydiği elbiseleri, formaları, bir daha asla sığmayacak otuz sene önceki kıyafetleri bir dolapta tutan, hayatının o kısmını duygusal olarak geride bırakmaya korkan biri gibi dijital bir istifçilik halindeyiz aslında.
***
Okunmamış her e-posta, cevap verilmemiş her mesaj, okunmayı bekleyen her bildiri, titreyen her telefon aslında bizde sıkıntı, endişe, huzursuzluk ve farkında olmadan stres yaratıyor. Evimizin içi tertemiz bile olsa, dijital evlerimiz temiz değil. Telefon, tablet, bilgisayar, sosyal medya, e-posta, mesaj grupları, bildirim sesleri günümüzün iletişim mecburiyetleri olsa da, hep bir uyarı halindeyiz.
Dönem dönem ekran saatimi azaltma, dijital detoks yapma sevdasına düşsem de, tamamen bırakma ne işim ne de ailem ve sevdiklerimle iletişim açısından mümkün ve güvenli değil. Ancak bu dijital dağınıklığı belli ölçülerde temizlemek mümkün; Telefonunuzdan son 1 yıldır kullanmadığınız uygulamaları temizlemek, birbirinin aynı resimlerden güzellerini seçip benzerlerini silmek , çok eskiye dönük ve artık işinize yaramayacak e-postaların hepsini silmek, bilgisayarınızın masa üstünü toparlamak, sadece güncel ve işe yarayan dijital dosyaları görünür kılmak, tüm resim ve dijital dosyaları yedeklemek ama göz önünden kaldırmak, sosyal medyada geçirilen zamanlar için limit koymak, kullanılmayan tüm sosyal medya mecralarından geçici veya kalıcı olarak ayrılmak gibi…. Günümüz şartları tam anlamıyla bir dijital detoksa izin vermese de, dijital minimalizme başlamak denemeye değer...
