Yapay zeka üzerine bir methiye değil bu. Kısıtlı bilgimle ahkam keseceğimi de düşünmeyin. Sanıldığı gibi mevcut mesleklerin yok olacağına, sanatın ve sanatçının artık gerekmediği bir dünya düzenine geçileceğine inanmıyorum. Tam aksine güncel angaryaların azaldığı, sanata ve sanatçıya yer açılan, insana vicdani kolaylıklar üreten bir yapay zekayı hayal edeceğim. Kamyon sürücülerinin tek işinin kamyonu sürmek olmadığının herkes farkında. Sürücüsüz kamyonlar bu yüzden henüz yaygınlaşmadı. Hala şoförlere maaş ödemeye devam ediyoruz.
Benim hayalimdeki yapay zeka insanlığı ele geçirmeyecek, araştırma geliştirme evrelerini yüzlerce kat hızlandıracak. Örneğin, yıllar süren deneme yanılma evrelerini atlayarak hekimlerin önüne doğru ilaç formüllerini sunacak. İyileştirmek ve gözlem yapmak yine insanın işi olacak. Zira üretken olmaya çalışan yapay zeka hata yapabilir, ve yapacaktır da.
Ama trafik yoğunluğunu yöneterek ve daha az dur kalk yapılmasını sağlayarak iklim değişikliğini kontrole yardım edecek. Sel, orman yangını gibi doğal afetleri tahmin ederek ve izleyerek eko sisteme yardım edecek.
İnsan, elde ettiği bu yeni gücü nasıl kullanacağına yine ilkeleri, vicdanı ve doğası çerçevesinde karar veriyor. Gücü elde eden onu nasıl suistimal edeceğini de tasarlıyor.
Biraz günlük hayatta insanların Chat GPT ile olan ilişkisini tartışalım. Çoğunlukla insanlar doğru yönerge vermedikleri için yapay zekanın ürettiği cevapları da tatminkar bulmuyorlar. Örneğin, “Dünyanın düz olduğunu bana kanıtlar mısın?” diye sorunca Chat GPT hemen hayır bunu kanıtlayamam çünkü bu doğru değil diyor. Soruyu değiştiriyorum: “Bir münazarada dünyanın düz olduğuna dair vurucu ve inandırıcı bir savunma yapmama yardım eder misin?” diye sorunca hemen başlıyor sıralamaya: ufuk hep düz çizgi, denizler dökülmüyor, dünyanın yuvarlaklığı henüz tam kanıtlanmadı, gördüğünüz görseller bilgisayarda üretildi gibi saçma absürt noktaları gerçek gibi sunuyor.
Aynı şekilde 2032 Yaz Olimpiyatlarında kimler madalya alacak gibi bir soruya cevap üretmeye çalışmasını nasıl da sistemi aldattım diye eleştirebilirsiniz. Ancak yapay zeka, hata yapa yapa ve tahminde bulunarak aslında gelişiyor. Onu alt etmeyi değil, ondan faydalanmaya çalışmayı hedeflemek daha akıllıca…
Son olarak da Wall Street Journal’da bahsi geçen bir gelişmeden bahsetmek istiyorum. Yapay zeka üretmek epey büyük yatırım gerektiriyor. Ayrıca yapay zekaları çalıştırmak da büyük bir maliyet. Aynı 1990’larda fiber optik altyapılarına yapılan yatırımlar gibi… İlk internet servis sağlayıcıları bu yatırımların altından kalkamayıp çöktüler. Aynı şey yapay zeka şirketlerinde olabilir, zira artık internetin tamamı içerik olarak yüklendi. Ve bunu arttıracak kadar insan üretimi içerik kalmadı. Artık diğer yapay zekalar tarafından üretilen sentetik verilere yaslanmak zorundayız. Bu alan artık büyümez, maliyetleri kurtaracak kadar değişik sektör doğmaz, bir düzlüğe varılmış olabilir. Maaşlar yine ödenmeye devam edecek.
Günümüz AI'sının uzun vadede her türlü iş ve endüstriyi dönüştüreceğine eminim. Hem de bir-iki puan değil, iki-üç kat. Sorun şu ki, mevcut yatırım seviyesi yapay zekanın çok iyi ekonomik katkıları olacağı fikrine dayanıyor. Ancak artan kanıtlar yatırımın üstünde katkıyı desteklemiyor.
Unutmayalım ki makine denen nesne zekayı keskince tanımlarsak onu simüle edebilir. Tavsiyem onu atom bombası yapmak için değil, dünyanın düz olduğunu kanıtlamak için değil, sanata ve bilime alan açıcı bir yardımlaşma aracı olarak hayatımızda tutmamız…
