İsrail´in yeni Diaspora Bakanı´nın ilk açıklaması: Dinliyoruz

Zafir Reytan

İsrail Diaspora Bakanı Amichai Chikli, Amerikalı Yahudileri endişelendiren bazı değişikliklerin -ülkenin Geri Dönüş Yasası'nın elden geçirilmesi de dahil olmak üzere- yavaş yavaş gerçekleşeceğini, herhangi bir eleştirinin fazlasıyla yersiz olduğunu belirtti.

Chikli, Amerika'daki İsraillileri İsrail'le bağlantılı tutmayı amaçlayan İsrail Amerikan Konseyi Zirvesinde, "Solda büyük bir alarm var, bu aşikar. Bu durum, burada Amerika'da yaşayan Yahudilerin çoğunu dramatik bir şekilde etkiliyor" dedi.

Chikli, “Bir seçim geçirdik. Sonucu kristal kadar berraktı. Gündemimizle ilgili çok dürüst olduk ve bu gündemi gerçekleştirmek bizim sorumluluğumuzdur. Bu, dinlemediğimiz anlamına gelmez; dinliyoruz… Dün, bugün, Yahudi liderleri ve onların Geri Dönüş Yasası, yargı değişiklikleri ve her şey hakkında söyleyeceklerini dinlemek için saatler harcadım. Eleştirileri dinliyoruz. Endişeleri dinliyoruz. Bunu önemsiyoruz” dedi.

Chikli geçen ayın sonlarında, Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki yeni sağcı hükümete Diaspora Bakanı olarak atanmasından bu yana, İsrail dışındaki ilk açıklamasını yaptı. Tıpkı hükümetin tarihsel olarak ülkedeki azınlıkları korumak için hareket etmiş olan İsrail yargısını zayıflatma çabası gibi, Netanyahu'nun Arap vatandaşları, LGBTQ İsraillilerin ve Ortodoks olmayan Yahudilerin haklarını kısıtlamayı savunanlar da dahil olmak üzere aşırılık yanlısı partilerle ittifak kurma kararı; dünyanın dört bir yanındaki diaspora Yahudilerinde endişe yarattı. 

Diasporadaki Yahudi liderler, koalisyonun, Yahudi bir büyükanne veya büyükbabası olan herkesin vatandaşlık talep etmesine izin veren Geri Dönüş Yasasını değiştirme anlaşmasıyla ilgili endişelerini dile getirdi. Uygunluk esasları, Nazilerin Holokost sırasında kimi öldüreceklerine ilişkin kriterlerini yansıtacak şekilde hazırlanmıştı; ancak İsrail'in dini partileri, bunun güçlü bir Yahudi devleti kurmaya yatırım yapmayan göçmenlere açık kapı bıraktığını iddia ediyor.

İsrailli gazeteci ve TV sunucusu Miri Michaeli ile yaptığı röportajında Chickli, eski Sovyetler Birliği'nden gelen göçmenlerin azalan bir yüzdesinin Yahudiliğe bağlı olmasının ve birçoğunun İsrail'de çok uzun süre kalmamasının İsrail'in kimliği için bir sorun olduğuna inandığını söyledi.

Ancak yeni Bakan, İsrail'in Geri Dönüş Yasası'nda yapılacak herhangi bir değişikliğin yavaş yavaş ve başkalarıyla istişareyi içeren bir süreçle gerçekleşeceğini belirtti. Chikli, "İsrail devleti için temel olan Geri Dönüş Yasası'nı kimse, hiç kimse iptal etmeyecek" dedi.

Yahudi olmayan çocukların ve torunların göç etmesine izin veren Geri Dönüş Yasası değişikliğine atıfta bulunan Chikli, "Dördüncü Bölümü yarın sabah iptal edeceğimizi söylemiyoruz. Bu olacak şey değil. Bu ciddi zorlukla nasıl başa çıkabileceğimizi belirleyecek bir komite olacak. Ve ayrıntılara girdiğinizde gördüğünüz gibi, bu bir mücadele. İsrail'in güçlü bir Yahudi devleti olmasına ihtiyacımız var, bu zorluğun üstesinden gelmeliyiz ve bunu yavaş yavaş yapacağız. Bunu herkesi dinleyerek yapacağız” dedi.

Daha önce Reform Yahudiliği hakkında aşağılayıcı açıklamalarda bulunan ve LGBTQ Onur bayrağının Yahudi karşıtı bir sembol olduğunu söyleyen Chikli, Muhafazakar Yahudi Hareketi tarafından kurulan ve son seçimlerde seçmenlerin dörtte üçünün sol partileri desteklediği bir kibbutzda büyüdü ve yaşamaya devam ediyor.

Liberal olarak algılanan gazetelere atıfta bulunan ve amaç anlamına gelen İbranice kelimeyi kullanan Chikli, "Bence bir tavsiye, daha az Haaretz ve New York Times; daha fazla sağduyu ve tachlis, yani hükümetin gerçekte yaptığıdır" dedi.

İsrail Amerikan Konseyinin bu hafta Austin'de yapılacak zirvesine, çoğu Amerika'da yaşayan Yahudilerden oluşan yaklaşık 3 bin kişinin katılması bekleniyor. Chickli açıklamasını, açılış gününde İsrail Devlet Başkanı Isaac Herzog'un video mesajının ardından yaptı.