Einstein´ın dünyayı Nazilere karşı atağa geçmeye çağırdığı mektup açık artırmada

Ünlü fizikçi Albert Einstein´ın kendi el yazısıyla yazıp imzaladığı, dünya güçlerini Nazi Almanyasına karşı daha sert bir tavır almaya çağıran mektup, Kudüs´te açık artırmaya çıkıyor.

Dünya
18 Mayıs 2022 Çarşamba

Kedem Açık Arttırma Evi tarafından satışa sunulan, Einstein’ın 1936’da kaleme aldığı ve Danimarkalı gazeteci Karen Stampe Bendix'e gönderilen mektup, Nazi Almanyası'nın Avrupalı Yahudilere yönelik tehdidinin daha belirgin hale gelmesi ve Adolf Hitler'in tırmanan siyasi aşırılığı ile bağlantılı olarak yazılmış.

Einstein'ın pasifist görüşülerine rağmen mektubunda, mevcut koşullar altında Almanya ile yüzleşmekten ve hatta bunu yapmak için inisiyatif almaktan başka seçeneğin olmadığı konusunda ısrar ettiği görülüyor.

Ünlü fizikçi mektubunda “Üç yıl önce müdahale etmek en iyisi olurdu. Ameliyat olmadan üstesinden gelinemeyecek bazı hastalıklar vardır. Her ne kadar bıçaktan nefret etsem de bunu inkar edemem” sözleri ile özgür dünyanın güçlerinin uzlaştırıcı duruşuna çarpıcı bir şekilde karşı çıkıyor.

Einstein, "İngiltere'nin, savaşın başlamasını gerçekten erteleyen ancak kesinlikle engelleyemeyen, zayıf duruşu ise çok üzücüdür" ifadelerini kullanıyor. 

Yahudi fizikçi, Danimarkalı gazeteciden kendi durumu için teselli vermesini isterken; Danimarka'nın "yaklaşan türbülansın tehdidi altında olmadığını" savunarak ve ona "ekonomik olarak zor olsa bile, dünyadaki hiçbir yerin daha iyi durumda olmamasının garip bir tesellisi olduğunu" sözleriyle ümit vermeye çalışıyor.

Ancak Einstein'ın bu öngörüsünün, Danimarka'nın 1940 yılında Nazi güçleri tarafından saldırıya uğraması ve işgal edilmesiyle, yanlış olduğu ortaya çıktı.

Einstein mektubunu o sırada Amerika Birleşik Devletleri'nde hakim olan duygunun bir açıklamasıyla bitirken, şu sözlere yer verdi: “Burada da büyük bir işsizlik var ve geçmişteki durumun aksine, devlette gidişat ile ilgili karamsar bir teslimiyet havası var. Öte yandan, buradaki zor koşullar, bize Avrupa'dan çok aşina olduğumuz hararetli siyasi tutkulara yol açmadı.”

Einstein tarafından yazılan ve son aylarda müzayedede satılan önceki mektuplar ve notlar arasında, bir arkadaşına yazdığı, ABD akademik yaşamında yaygın olduğunu söylediği antisemitizm konusunda uyardığı bir mektup ile geçen yıl Paris'teki bir müzayedede 11,6 milyon avroya (13 milyon dolar) satılarak rekor kıran Einstein'ın izafiyet teorisini formüle ederken yaptığı hesaplamaları içeren özel notları yer alıyor.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün