“Futbolda yabancı sınırlaması getirilmeli mi? Yoksa getirilmemeli mi?”
Bu aslında çok uzun yıllardır tartışılan bir konu. Birçok farklı açıdan bakılabilir. Bakıldığı her açı bizi farklı bir sonuca götürecektir.
Türkiye’de ilk yabancı sınırlaması 1951 yılında yürürlüğe girdi. O zamana kadar hiç yabancı oyuncuya izin verilmiyordu. TFF o zaman sadece liglerde bir yabancı oyuncuya izin verileceğini belirtti.
İlk yabancı transferi yine aynı sene (1951) Arjantin’den Adalet Takımına transfer olan Oscar Garo oldu.
1966 yılında iki yabancı oyuncuya izin verildi. Bu tarihten sonra liglerimizde oynayan yabancı oyuncu sayısı sürekli arttı.
1991 yılında görülen Bosman davası ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında yabancı sınırlaması kalktı. Bu durum diğer ülke ligleriyle Avrupa ligleri arasında dengesizliğe sebep oldu. Bu nedenle Türkiye’de 1998 yılında beş yabancı oyuncuya izin verildi.
2011-2012 sezonundan beri ligimizdeki yabancı futbolcu oranı yüzde 30’un altına düşmüyor. Bu sayı 2015-2016 sezonunda sınırsız yabancı oyuncuya ulaştı. Daha sonra bunun bir hata olduğu görüldü. 2023-2024 itibariyle şu an kullandığımız yabancı sınırı 8+3’tür.
2017 yılında Eskişehir Üniversitesi tarafından bir araştırma yapıldı. Türkiye’nin tüm futbol liglerinde oynayan profesyonel futbolculara yabancı sınırlamasının avantajları ve dezavantajları soruldu.
Verilen yanıtlara göre önümüze iki farklı bakış açısı çıktı.
Şimdi bu iki farklı bakış açısını da sunacağım:
Yabancı oyuncu sınırlaması yararlıdır çünkü;
● Yabancı oyuncu sayısı fazla olursa altyapıdan yetişen futbolcuların gelişimi engellenir.
● Altyapıdan yetişen futbolcuların motivasyonu olumsuz etkilenir.
● Türk futbolcuları yeteri kadar forma şansı bulamaz.
● Türk futbolcuları daha az ücret alır.
● Türk futbolcularının daha üst liglerde ve takımlarda oynama şansları düşer.
● Belirli mevkilerdeki yetenekli Türk oyuncuların sayısı azalır.
● Kulüplerde ekonomik sorunlar oluşur. Kulüp kaynakları verimsiz kullanılır.
● Futbolcu transferlerine çok para harcanır.
● Türk milli futbol takımı olumsuz yönde etkilenir.
● Kulüplerin geleceğe yönelik planlar yapmasına engel olunur.
Yabancı oyuncu sınırlaması zararlıdır çünkü;
● yabancı oyuncu sayısı sınırlandırılmaz ise Türk takımlarının yurtdışında tanınırlığı artar.
● Türk takımlarının uluslararası düzeyde rekabet gücü artar.
● Türk futbolcularının uluslararası pazar tarafından fark edilmesini sağlar.
● Türkiye’den yurtdışına daha fazla Türk futbolcunun transfer olmasına katkı sağlar.
● Türk liglerinde oynanan futbolun kalitesi artar
● Seyirci sayısında artış olur.
Sonuç olarak benim bu konudaki düşüncem şu şekildedir:
Her durum bir dengeye oturmalıdır ki başarı gelsin. Türk takımlarının yurtdışında mücadele ettiği yabancı takımlar istedikleri sayıda kaliteli yabancı oyuncularla kadrolarını güçlendirirken Türk takımlarının bunu yapmaması başarısız olmalarına sebep olacaktır.
Öte yandan yabancı futbolcu sınırının yüksek olması özellikle genç Türk futbolcuların yetişmesini olumsuz yönde etkileyecektir.
Burada bulunacak çözümün dengeli bir çözüm olması gerekir.
İngiltere’de olan yabancı futbolcuların milli takımlarda oynamış olma şartı gibi çeşitli farklı sınırlandırmaların yapılması hem ligimizdeki kaliteli yabancı futbolcu sayısını arttırır hem de ligimizin rekabetini daha kaliteli bir seviyeye getirir.
