BEŞALAH - Bir demet şarkı

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
1 Şubat 2023 Çarşamba

Beşalah peraşasının okunduğu Şabat günü ‘Şabat Şira’ olarak bilinir. Bu şarkı aslında her gün dualarımızın içinde söylenmektedir. Midraş Raba ilginç bir yaklaşımla sadece Bene Yisrael’in Tanrı’ya şarkı söylediğini öğretir. Nitekim Adam ilk yaratılan insandır ve Tanrı’ya bir şarkı söylememiştir. Her ne kadar ‘Mizmor şir leyom aŞabat’ şarkısı kendisine atfedilse de bu şarkının asıl mimarı Moşe Rabenu’dur. Avraam Avinu gerek ateşten,  gerekse krallar arasındaki ‘mini dünya savaşından’ kurtulmuş ancak yine de Tanrı’da şarkı söylememiştir. Yitshak Avinu mizbeah üzerinde bulunmuş ama kurtulduğunda Tanrı’ya şarkı söylememiştir. Yaakov dahi birçok sıkıntıdan kurtulmasına rağmen Tanrı’ya şarkı söylemek aklına gelmemiştir. Hâlbuki Bene Yisrael Kızıldeniz mucizesinin hemen ardından “Az yaşir Moşe uvne Yisrael” sözcükleriyle başlayan şarkıyı söylemişlerdir. Bene Yisrael’in bu davranışını Midraş Raba “Pia patha behohma/ ağzını bilgelikle açar” sözü ile değerlendirir. Bu söz aslında cuma akşamı eşlerimize söylediğimiz ‘Eşet Hayil’ ilahisinin bir bölümüdür ve Mişle kitabının 31. bölümünde yer alır. Bilgeler bu şarkı ile Mişle’de yer alan cümlenin arasında nasıl bir bağlantı olduğunu sorgularlar. Sfat Emet adlı kaynağa göre Bene Yisrael Şehina’nın gücü ile bu şarkıyı söylemek üzere ağzını bilgelikle açmış ve ortaya her gün söylediğimiz bu şarkı çıkmıştır.

Pirke’de Ribi Eliezer adlı kaynak bu şarkıdan önce de bazı şarkıların olduğundan söz eder. Nitekim Adam Arişon Şabat onuruna yaptığı yanlıştan dolayı ölümle cezalandırılmadığı için ‘Mizmor Şir Leyom AŞabat’ı besteler. Teilim 89. mizmor olarak karşımıza çıkan ‘Maskil le Eytan aezrahi’ aslında Avraam’a atfedilir. 120. mizmor ile başlayan ‘Şir Amaalot’ serisinin birçok mizmoru da Yaakov’a aittir. O halde Midraş Raba’nın iddia ettiği gibi ilk şarkı söyleyen Bene Yisrael değildir. Ancak Midraş Tanhuma Maşiah zamanına kadar on şarkının olacağı bilgisini paylaşırken dokuz şarkının söylendiğini bize öğretir. Denizin şarkısına kadar şarkılar bireyseldir. Ancak denizin şarkısı bir toplumun bir bütün içinde Şehina’nın varlığını hissederek söyledikleri ilk ve tek şarkıdır. Rabilerin öğretisine göre de bu şarkı Tora’da yazılı olan ilk şarkıdır.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün