ŞOFETİM - Yargıçlar

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
31 Ağustos 2022 Çarşamba

“Şofetim veşoterim titen leha – yargıç ve polisleri atayacaksın.”

“Lo tita leha aşera kol ets etsel mizbah Ad... E.loeha/Tanrı’nın mizbeah’ının yanında idol olacak bir ağaç dikmeyeceksin.”

Tora’da yukarıdaki iki cümle birbirine çok yakındır. Birbiriyle ilgili olan cümleler ilgisiz bile görünse Tora’da yakın yerlerde bulunması genel bir kaidedir. Yargıçların atanması ile putperest amaçlarla kullanilabilecek bir ağacın dikilmesinin yasağı birbiriyle nasıl ilgili olabilir? Talmud Sanhedrin 7/A’da bu konuda şöyle der: “Uygunsuz bir kişinin yargıç olarak atanması Tanrı’nın mizbeah’ının yanında putperest amaçlarla kullanılacak bir ağaç dikmek kadar derin bir günahtır.”

Melo Haomer adlı kaynak bu iki öğenin nasıl birbiriyle karşılaştırılabileceğini şöyle anlatır.  Putperestliğin diğer kavramları rahatlıkla tanınabilir. Bunlar ikonlar, heykeller gibi formlardır. Ancak bu amaçla kullanılan bir ağaç diğer ağaçlardan farklı görünmez. O sadece masum bir ağaç görünümündedir ve asla putperest amaçlarla kullanıldığını göstermez. Fakat bu masum görünüş aslında aldatıcıdır. Bu ağaç gerçekte avoda zara için kullanılmaktadır ve bir idoldür.

Aynı örneği uygunsuz olup da atanan bir yargıç için verebiliriz. Yargılama içten gelmesi gereken derin hisler ve derin bir bilgi gerektiren bir kavramdır. Kişi son derece uygun görünebilir ancak içsel değerleri hiç de bu kavrama uygun düşmez. İşte bu yüzden sanki masum bir ağaç gibi görünür. Hâlbuki o ağaç gibi içten hiç de uygun olmayan bir durumu vardır.

Rabi Dr. Twerski’ye göre toplumlarda atama durumu işte bu kriterler göz ardı edilmeden yapılmalıdır. Politik, maddi veya manevi kazanç güden, onur peşinde koşan kişilerin bu göreve uygun olmadığı Tora tarafından dolaylı bir şekilde öğretilmekte ve toplum uyarılmaktadır. Adaleti sağlamak uğruna yanlış kararlardan kaçınmak toplumun ileri gelenlerinin önde gelen görevi olmalıdır.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün