NAPOLEON BONAPARTE i LOS JUDIOS

Süzet FRANSEZ Judeo-Espanyol
19 Kasım 2025 Çarşamba

Vamos a avlar de la relasyon ke tuvo una de las figuras istorikas mas selebras de todos los tiempos, Napoleon Bonaparte kon el puevlo judio.
Napoleon nasio en 1769, djusto un anyo despues ke la Fransia anekso la Korsika. En esta izla en la sivdad de Bonifacio avia una grande komunitad judia i la famiya Bonaparte tenia buenas relasiones kon los judios. Malgrado ke era de orijin italiana, el se sintia fransez. Abandono su izla desde 9 anyos para estudiar en Fransia i para ser militar. En el empesijo se burlavan de su aksento italiano i fue muy rechazado porke era etranjero en la armada. Se pensa ke estos sentimientos de frajilidad i de inferioridad le dio la idea de pensar sovre los derechos umanos. El fue impresionado por los intelektuales del siglo 18. Meldava Voltaire, Rousseau i se interesava partikularmente en las stratejias i taktikas de gerra.
La revolusion franseza empeso en 1789 i duro diez anyos, asta 1799. Este periodo fue un empesijo de ajitasyon sosial i politiko en Fransia. Era komo una propozision para oyir las diversas bozes de la Fransia revolusionaria. El 28 de septiembre 1791, los 40,000 judios ganaron libertad i derechos komo los fransezes. Esta igualdad sivil ke alkansaron fue un modelo para otros judios evropeos, en los payizes ke Napoleon avia konkistado. Las leyes antiguas ke ovligavan a los judios de bivir en gettos se alevantaron i de mizmo la limitasion de tener proprietad. En realidad Napoleon esperava ke en dando esta igualdad a los diskriminados, komo los judios i los protestanes, eyos ivan a ser buenos sivdadanos fransezes i se ivan a asimilar. En 1799 el invito a los judios de Asia i Afrika para ke se reuniskan debasho su bandiera franseza i estableser el viejo Yerushalayim. Istorianos pensan ke Napoleon echo la primera flama del sionizmo ke se realizo despues de 150 anyos.
La inisyativa ke Napoleon tomo, la vida de los judios avia empesado a trokar en Fransia i en Evropa por lo mijor i kon razon la komunitad judia tenia una adorasion por Napoleon i lo nombravan “Helek Tov” (parte buena en ivrit), la traduksyon de “Bon parte”(BONAPARTE).

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün