Bugün sinagoglarımızda okuduğumuz Sefer Toralar, 3338 yıl önce Sina Dağında Moşe Rabenu´ya verilmiş olan ilk Sefer Tora ile tamamen aynı şekilde yazılmıştır. Tek bir eksik, silik veya şekli bozuk harf bile tüm Sefer Tora´yı geçersiz kılar. Tora´nın Sevinci anlamına gelen Simhat Tora Bayramı bu yıl 15 Ekim Çarşamba günü kutlanıyor.
Sukot Bayramı başlangıcından sonra dokuzuncu güne denk gelen ve Kutsal Topraklarda Şemini Hag Atseret’le aynı gün, diasporada ise ayrı günde kutlanan ve Tora’nın Sevinci anlamına gelen Simhat Tora bayramı bu yıl 14 Ekim Salı akşamı ve 15 Ekim Çarşamba günü kutlanıyor.
Hayata dair sonsuz bilgi kaynağı
Sina Dağında Tanrı tarafından Moşe Rabenu’ya aktarılan Tora, çağlar boyunca dünyanın en büyük düşünürleri tarafından tartışılmaya devam eden, hayat, anlamı, amaçları, yaşam yolları, ilişkilerde davranış şekilleri, kısaca hayata dair her şey hakkında başvurulabilecek sonsuz bir bilgi kaynağıdır. Geniş içeriği nedeniyle bir insan ömrü Tora’nın tüm öğretilerini tam anlamıyla öğrenmeye yeterli değildir. İlgi çekici, düşündürücü, bazen de zorlayıcı yapısıyla Tora öğretileri merakımızı sürekli canlı tutarak, hep daha fazlasını öğrenmeye teşvik ederek, ömür boyu ilerlememizi, büyümemizi ve gelişmemizi sağlar, bu da mutluluk-Simha kaynağı olur.
Simhat Tora’da, Tora okunuşunun yıllık döngüsü tamamlandığı zaman, Tora’nın bir seviyesini daha anlamış oluruz ve artık bir üst, sonra bir üst, daha sonra bir üst seviyesini anlamaya hazır hale geliriz. Tora’yı, artık daha ileri düzey bir anlayışla okuyup öğrenebilme imkânının heyecanı ve mutluluğu yaşanır.
Bugün okuduğumuz Sefer Tora nereden geliyor?
Bugün sinagoglarımızda okuduğumuz Sefer Toralar, 3338 yıl önce Moşe Rabenu tarafından yazılmış ilk Tora ile tamamen aynı şekilde yazılmıştır. Sefer Tora/ Tora rulosu, Sofer adı verilen, bu iş için özel eğitilmiş bir kişi tarafından yazılır. Bir Tora rulosunun tamamını yazmak yaklaşık bir yıl sürer ve hepsi elle, özel olarak hazırlanan mürekkeple yazılır. Bir Sefer Tora’da harflerin kombinasyonları ile beraber 600.000 harf vardır. Bu 600.000 harf, Mısır’dan çıkan 600.000 neşamayı/ruhu temsil eder. Tek bir harfin bile eksik olması bütün Tora rulosunu geçersiz kılar. Bu da, 600.000 neşamadan her birinin Yahudi halkı için ne kadar değerli, önemli ve vazgeçilmez olduğunu, tek birinin bile eksik olması halinde tam olamayacağımızı simgeler. Bunlara ek olarak tek bir eksik veya şekli bozuk harf bile tüm Sefer Tora’yı geçersiz kılar.
Tora öğretileri evde, işte, sosyal hayatta, ilişkilerimizde, günlük hayatımızın her alanında bize rehberlik eden ilahi bir hayat kılavuzudur. Simhat Tora’da 54 peraşalık bir Sefer Tora döngüsü tamamlandıktan hemen sonra en başından yeni okuma döngüsüne başlayarak, Tora öğreniminin sürekliliğinin önemi vurgulanır. Tora okuyarak, Tora bölümleri hakkında Rabilerimizin ve bilgelerimizin farklı yorumlarını okuyup anlamaya, bilgelerimizin hayatlarını okuyup onlardan ilham almaya çalışarak Tanrı’nın sözleri olan Tora’yı anlamaya, içselleştirmeye çalışırız. Tanrı’nın Benzeyişi’nde yaratılmış olmak demek, Tora öğretilerini günlük hayatımızın her alanına taşımak, bulunduğumuz her ortamda Tanrı’yı yansıtmaya çalışmak demektir.
Simhat Tora - Tora’nın Neşesi
Bu sene 14 Ekim Salı akşam duası ‘Arvit’ bitişinde yapılan kutlamalarda, sinagogdaki bütün Sefer Tora’lar çıkarılır, Teva’nın etrafında yedi tur atılır, İsrailoğullarının yedi lideri Avraam, Yitshak, Yaakov, Moşe, Aaron, David ve Şlomo’nun liyakatleri hatırına bizleri hatırlaması için Tanrı’ya dua edilir. Sefer Tora’lar omuzlarda taşınır, sinagogun içinde dolaştırılır, şarkılar söylenir, bayram coşku ve neşeyle kutlanır.
Hem 14 Ekim Salı akşamı, hem de 15 Ekim Çarşamba sabah duasında sinagogdaki her erkek Tora okunuşuna çağrılır.
Simhat Tora’da Sefer Tora’nın son peraşası-Tora bölümü okunur, bu şekilde 54 peraşadan oluşan bir yıllık döngü tamamlanır ve hiç ara vermeden, tekrar Bereşit Kitabının ilk peraşası okunmaya başlanır. Bu şekilde Tora okumanın hiç aralıksız, sürekli bir döngü olduğu ve Tora’sız yaşayamayacağımız gerçeği vurgulanır.
Önemli Not: Yazıda kısa bir özet olarak verilmiş olan bilgiler, okuyucuya bu konular hakkında fikir vermek amacıyla Every Person’s Guide to Sukkot ,Shemini Atseret and Simchat Torah; Succos-It’s Significance, Laws and Prayers; 60 Days: A Spiritual Guide To The High Holidays; The Hoshana Prayers; El Gid para El Pratikante (Gözlem); Şaloş Regalim (Gözlem) kitaplarından ve www.chabad.org, www.jewfaq.org, sevivon.com, aish.com, blogs.timesofisrael.com sitelerinden derlenerek hazırlanmıştır.
Yazıda konu ile ilgili araştırılıp bulunabilecek sayısız yorumdan sadece bazıları ifade edilmiştir. Cemaatlerin farklı gelenekleri ve uygulamaları olabildiği için özel günler ve uygulamalar hakkında en doğru ve detaylı bilgiler için, cemaatin kendi Rabi’lerine başvurması gerekir.
*Katkıları için Rav İzak Peres’e teşekkür ederiz.
