Harari: “Yahudi dünyası en büyük dönüm noktalarından biriyle karşı karşıya”

İsrailli tarihçi Yuval Noah Harari, İsrail´in mevcut politik yöneliminin Yahudi kimliğini kökten sarsabileceğini, en kötü senaryoda etnik temizlik ve Yahudi üstünlüğüne dayalı bir devletin kurulması tehlikesi bulunduğunu söyledi.

Dünya
27 Ağustos 2025 Çarşamba

Tarihçi, filozof ve çok satan kitapların yazarı Harari, büyük ilgi gören Unholy: Two Jews on the News podcast'inin ilk canlı yayınında sahneye konuk olarak çıktığında, 7 Ekim Hamas saldırılarının ardından Yahudi dünyasının "Roma fethinde Tapınağın yıkılmasından bu yana belki de en büyük dönüm noktalarından biriyle" karşı karşıya olduğunu belirtti.

Harari "Yahudilik hep hayatta kaldı, felaketlerden sağ çıkma konusunda dünya şampiyonu oldu. Ama şu anda uğraştığımız gibi, Yahudiliğin kendisi için manevi bir felaket olan bir felaketle daha önce hiç karşılaşmamıştı" dedi.

Podcast sunucuları Jonathan Freedland ve Yonit Levi'nin kendisine yönelttiği soruları yanıtlayan Kudüs İbrani Üniversitesi tarih profesörü, 49 yaşındaki Harari, İsrail için "2.000 yıllık Yahudi düşüncesini, kültürünü ve varoluşunu yok edebilecek" bir kıyamet senaryosu konusunda uyardı.

Harari, "Şu anda karşı karşıya olduğumuz en kötü senaryo, hâlâ önleyebileceğimiz bir şey," diye devam etti, "Gazze ve Batı Şeria'da iki milyon, belki de daha fazla Filistinlinin sınır dışı edilmesiyle sonuçlanacak bir etnik temizlik kampanyasının olasılığıdır.

"Oradan Büyük İsrail'in kurulması, İsrail demokrasisinin dağılması ve Yahudi üstünlüğü ideolojisine dayalı yeni bir İsrail'in kurulması. Son iki bin yıldır tamamen Yahudi karşıtı değerlere tapınma."

Harari, bu derin değişime karşı konulabileceğine dair umut verdi ve "İsrail toplumunun aşırı kesiminin aslında bir azınlık olduğunu" belirtti.

Ancak Harari izleyicilere, "tarih azınlıklar tarafından yazılır; çoğu insan evde otururken, tarih nüfusun yüzde beş ila onu tarafından yazılır," hatırlatmasını yaptı.

İsrailli tarihçi, Gazze'de yaşananların aslında dünya düzeninin daha geniş çaplı çöküşünün bir parçası olarak görülmesi gerektiğini savundu.

Harari, "son on yıllarda dünyanın büyük bir kısmına hakim olan" bu çöküşün, "şimdi her şeyden önce onu ilk yaratan ülke olan Amerika Birleşik Devletleri tarafından hızla ortadan kaldırıldığını" söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, Putin'in Ukrayna'yı işgaline verdiği tepkiye dikkat çeken Harari, Rus lideri cezalandırmadaki başarısızlığıyla böyle bir saldırganlığın "yeni normal" haline gelmesine izin verdiğini söyledi.

Harari, Beyaz Saray'da Trump ile yaptığı ve ABD liderinin kendisini "kart oynamakla ve elinde kart olmamasıyla" suçladığı "korkunç” toplantıyı hatırlayarak, Volodimir Zelenski'yi "zamanımızın en büyük Yahudi lideri" olarak nitelendirdi.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün