OCHO YERVAS DE REFUA EN LA TRADISYON DJUDIYA

Eliz GATENYO Judeo-Espanyol
23 Temmuz 2025 Çarşamba

Keridos lektores, meldi un artikolo de muestro amigo, Sarp Obay, muy enteresante ke me plazyo muncho. Kije partajarlo kon vozotros. Por esto lo trazladi i lo meti abasho. Kreyo ke vos va plazer.

En la tradisyon djudiya, las yervas medisinalas no son solo medios de refua fizikal, sino ke reflektan la savidura divina ke el Dio (Ashem) metyo en la naturaleza. Este entendimiento se alarga del Tanah asta la Kabala. El Tanah prezenta las yervas komo un regalo divino: “Sus ojas son para sanar, dar refua”. (Yehezkal 47/12) El Talmud (Gittin 69a) rekomenda el insenso (olibanum) para “sarilik, la menta para la dolor de kavesa i el djindjembre para la dijestion.

En la Kabala se dize ke kada yerva tiene su nefesh (alma). El Zohar mos ambeza ke las yervas trayen purifikasyon fizikal i spiritual. Yervas komo lavanda o mirra son uzadas en meditasyones kon los nombres de malahim (andjelos).

Mirra (Mor) Esto es una rezina ke se kita de arvoles de Arabia, Afrika i de Anatolia. Es muy presioza. Tiene propriedadas antiseptikas i kura las fushkas. Asigun el Zohar, purifika la alma i elimina las enerjiyas malas.

Lavanda Kalma el sistema nerviozo i ayuda kontra la insomniya. Puja spiritualmente la paz i la konsyensia intuitiva.

Salvia (Adaçayı) Kalma la dolor de la garganta i egaliza la kayentura del puerpo. En la Kabala es yamada, “yerva de saviduria” i da fuersa a la klaredad mental.

Djenjibre Ayuda la dijestion i da koraje interno i enerjiya.

Olibano (Buhur) Es utilizado en rituales de purifikasyon en el Talmud (Keritot 6a). Durante la orasyon avre la mente.

Naber (Hyssop) En el Tanah (Tehilim 51/7) es uzado en los rituales de purifikasyon. Es antiseptiko i ayuda a los pumones. Enfortalese la limpieza spiritual. En Tehilim 51 David Ameleh mos eskrive komo esta regretando el yerro ke kometyo, por aver ennamorarse de Batsheva. Por esto aroga al Dio ke lo purifike kon esta yerva i ke se aga mas blanko ke la inyeve.

Safran Fasilita la dijestion. Se mensiyona en el Talmud (Yoma 39b). Spiritualmente puja la alegriya i es uzado kontra la depresyon.

Dafne Tiene propriedades antimikrobiales. En la Kabala simboliza la proteksyon i la profesiya. Ayuda a la konsentrasyon mental. En la antikuedad vemos ke munchos premios se davan kon buketos o koronas de dafne.

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün