Cuma günü sabah saatlerinde İsrail´in “Yükselen Aslan Operasyonu” adını verdiği, İran´ın nükleer silah yapımına çok yaklaştığı gerekçesiyle önleyici amaçla yapıldığı belirtilen saldırılar İsrail ve İran´ın karşılıklı çatışmasıyla devam ediyor.
İsrail, cuma günü büyük çaplı bir hava saldırısıyla İran’ın nükleer tesislerine, füze üslerine ve askeri komuta merkezlerine operasyon başlatmıştı. İsrail savaş uçakları ve insansız hava araçlarıyla Natanz, Fordo ve İsfahan’daki nükleer zenginleştirme tesislerini vurdu. Aynı gün İran Genelkurmay Başkanı Mohammad Bagheri, Devrim Muhafızları Komutanı Hossein Salami ve diğer önemli isimlerin de öldürüldüğü bildirildi.
İran’dan misilleme: Füze ve İHA saldırıları
İsrail’in saldırılarının ardından İran aynı gün içinde misilleme yaptı. Cuma gecesi 150’den fazla balistik füze ve 100’den fazla insansız hava aracı İsrail’e yönlendirildi. Tel Aviv, Ramat Gan ve Rishon LeZion gibi şehirlerde patlamalar yaşandı. Rishon LeZion’da iki sivil hayatını kaybederken 60’tan fazla kişi yaralandı. Demir Kubbe hava savunma sistemi ve ABD desteğiyle birçok füze havada imha edildi. Aynı saatlerde İran destekli Husiler de Ben Gurion Havalimanı’nı hedef aldı fakat saldırılar engellendi.
Saldırılar enerji altyapısını vurdu
14 Haziran’da İsrail saldırılarını genişletti. İran’ın enerji altyapısı hedef alındı. Tahran’daki Şahran petrol depoları ve Şahr Rey rafinerisi ile Buşehr’deki doğalgaz tesisleri vuruldu. Aynı gün Şiraz’daki savunma sanayi tesislerine de saldırı düzenlendi. Bu arada İran, Tel Aviv ve Hayfa’yı tekrar hedef aldı. Bat Yam’da bir apartmana düşen füze dört sivili öldürdü, 100’den fazla kişi yaralandı. Hayfa Limanı’nda yangın çıktı. Aynı gece Gazze’den de İsrail’e roket fırlatıldı. Siber cephede ise İsrail, yüzde 700 artan siber saldırılarla karşı karşıya kaldı.
Cumartesi gecesi İran saldırıları daha da şiddetlendi. Gece 00:48'de İsrailli sivillerin telefonlarına balistik füze uyarıları düştü. Ülkenin birçok bölgesinde sirenler çaldı. Bat Yam ve Tamra’da füzeler evlere isabet etti. En az 10 kişi öldü, 200’den fazla kişi yaralandı. İsrail Kızılay’ı Magen David Adom, 92 kişinin hastanelere kaldırıldığını duyurdu.
İsrail’in karşı hamlesi: Tahran’da panik
Sabaha karşı İsrail, İran’a yeni bir hava operasyonu başlattı. Tahran’daki Savunma Bakanlığı ve radar sistemleri hedef alındı. Şahran’daki petrol tankları alev aldı, Güney Pars doğalgaz sahası faaliyetlerini durdurdu. İran Devrim Muhafızları’nın istihbarat şefi ve üst düzey generallerin öldüğü bildirildi. Tahran’da halk şehirden kaçmak için yollara döküldü. Şehir dışına çıkış yolları kilitlendi, akaryakıt istasyonlarında kuyruklar oluştu.
İsrail Savunma Bakanı Gallant ve Dışişleri Bakanı Katz, İran sivillere saldırmaya devam ederse "Tahran yanar" dedi. Netanyahu ise, İran rejimine yönelik operasyonların devam edeceğini ve daha güçlü etkilerinin hissedileceğini belirtti.
16 Haziran’da çatışma biraz yavaşladı ancak İsrail genelinde yeniden sirenler çaldı. İsrail’de ölü sayısı 20’yi geçti. İran Sağlık Bakanlığı’na göre ülkede 224 kişi öldü, 1.277 kişi yaralandı. Ancak bazı insan hakları kuruluşlarına göre İran’da ölü sayısı 400’ün üzerinde. Tahran'da rafineriler yanmaya devam etti, halk metro istasyonlarını sığınak olarak kullanmaya başladı. Kudüs ve Tel Aviv’deki ABD büyükelçilikleri güvenlik gerekçesiyle kapatıldı. İran, ABD’yi saldırılardan sorumlu tutarken, ABD tarafı İsrail’in yanında olduğunu ama doğrudan katılım sağlamadığını belirtti. Umman’daki ABD-İran nükleer görüşmeleri de iptal edildi.
Trump’dan barış açıklaması ve ABD’nin tutumu
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ve İran arasında yakında barış olacağını belirtti. Trump, Truth Social'daki paylaşımında, iki ülkenin anlaşmaya varması gerektiğini ve bunun gerçekleşeceğini ifade etti. Daha önce Hindistan ve Pakistan’ı barışa ikna ettiğini savunan Trump, Kosova ve Sırbistan arasındaki savaş ihtimalini de önlediğini iddia etti.
Ayrıca, Mısır ve Etiyopya arasındaki gerilime müdahale ederek barış sağladığını iddia eden Trump, İsrail ile İran arasında da benzer bir sürecin yaşandığını belirtti. “Çok şey yapıyorum ve hiçbir şey için takdir görmüyorum ama sorun değil, insanlar anlıyor” dedi.
Fakat Trump ABC News’e verdiği röportajda, İsrail ile İran arasındaki çatışmaya şu an ABD’nin müdahil olmadığını ancak bunun mümkün olduğunu belirtti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in arabuluculuk teklifine açık olduğunu belirten Trump, Putin ile uzun bir telefon görüşmesi yaptıklarını belirtti.
