“Bayle en Andalucia”, es un poema ke es eskrita de la parte del grande poeta Turko YAHYA KEMAL BEYATLI, en un momento alegre de una tadre espanyola muy empresyonante.
Yahya Kemal Beyatlı, nasyo en1884 en Makedonya. Kuando teniya 13 anyos el i su famiya se establesieron en Salonik ma dospues de unos kuantos anyos el torno a Estanbol, kompleto su edukasyon de literatura i empeso a eskrivir poemas en una revista “Serveti Fünun”. Dospues desido de abandonar Estanbol i partyo a Paris. En Paris meldo en la Universita Sorbon en el departamento Politika. Kuando eskapo su estudyo en Paris torno a Estanbol, empeso a dar lisyones de literatura i istorya en la universita.
En el anyo 1926 fue mandado a Varshova komo diplomato, ayi lavoro kaji kuatro anyos. Dospues fue mandado komo ambasador a Lizbon, Portugal, de ayi kon mezmo dover a Madrid, Espanya.
Una noche, durante una konversasyon, le disho a su amigo ke era marki: "Ay muncho tyempo ke esto en esta sivdad ma dainda no vide un entretenimyento espanyol; esto muy kuryozo.”
El marki de vista lo envita a Granada a una noche de bayle en Andalucia.
Yahya Kemal ve una ermoza espanyola kon kaveyos pretos, baylando kon dos kastanyetas, un shal en el ombro i una rosa kolorada en el pecho, de vista se namora de eya i eskrive el primer verso de este poema inolvidavle.
Yahya Kemal termino el poema en 1933.
Zil, şal ve gül. Bu bahçede raksın bütün hızı...
Şevk akşamında Endülüs üç defa kırmızı...
Aşkın sihirli şarkısı yüzlerce dildedir.
İspanya neş'esiyle bu akşam bu zildedir.
Alnında halka halkadır aşüfte kâkülü,
Göğsünde yosma Gırnata'nın en güzel gülü...
Altın kadeh her elde, güneş her gönüldedir
İspanya varlığıyla bu akşam bu güldedir.
Raks ortasında bir durup oynar, yürür gibi;
Bir baş çevirmesiyle bakar öldürür gibi...
Gül tenli, kor dudaklı, kömür gözlü, sürmeli...
Şeytan diyor ki, sarmalı, yüz kerre öpmeli...
Gözler kamaştıran şala, meftun eden güle,
Her kalbi dolduran zile, her sineden: "Ole!"
Yahya Kemal muryo en el anyo 1958 i desho miles de poemas inolvidavles fin oy en diya.
Esta poema fue komposada i kantada en el anyo 1940 por el famozo kompozitor MÜNİR NURETTİN SELÇUK. MÜNİR NURETTİN SELÇUK nasyo en Estanbol en el sentro Sarıyer en 1900. El fue estudyante en una eskola militar, dospues meldo en una eskola de muzika Otomana i tomo lisyones de muzika Turka de syertos profesores famozos. Dospues entro al konservatuar ke akel tyempo se yamava Darul Elhan.
Münir Nurettin, es el primer artista ke dyo konserto en solo en pyez, akompanyado por un koro i es el primer ke salyo a la shena kon frak i papiyon. Es el primer ke mesklo la muzika oksidental en la muzika Turka. Kaji 30 anyos fue profesor de muzika Turka en el konservatuar i eduko muncho elevos.
Munir Nurettin Selçuk, muryo en 1981, fue enterrado en el simeteryo Aşiyan.
Kompozitor, kantador, inovador, desho una erensya inolvidavle a la muzika Turka.
