Arjantin II. Dünya Savaşı´ndan sonra Nazilerin kullandıkları ´fare hattı´ adındaki kaçış rotalarına ilişkin 1800´den fazla dosyanın gizliliğini kaldırdı. Yayımlanması için Simon Wiesenthal Merkezi´nin baskı yaptığı belgeler artık Arjantin Ulusal Arşivi (AGN) yoluyla görülebilecek
Arjantin hükümeti kaçak Nazilerin II. Dünya Savaşı'ndan sonra Arjantin'e kaçış yollarını gösteren yaklaşık 1850 gizli belgenin yayımlandığını açıkladı.
Belgeler, tanınmış Nazi avcısının adını taşıyan Yahudi savunma grubu Simon Wiesenthal Merkezi'nin ısrarlarıyla, geçtiğimiz hafta, gizlilikleri kaldırılarak kamuoyuna açıldı. Grup ertesi gün yaptığı açıklamalarında kararı övdü.
Bu dokümanlar, savaştan sonra binlerce Nazinin Güney Amerika'ya kaçmak için kullandığı ‘fare hatları’ adı verilen kaçış yollarının finansmanına da ışık tutacak.
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei geçen ay Simon Wiesenthal Merkezi'nin yöneticileri ile gerçekleştirdiği bir toplantının ardından belgelerin gizlilik statüsünün kaldırılması emrini verdi. ABD Iowa Senatörü Cumhuriyetçi Chuck Grassley de Simon Wiesenthal Merkezi temsilcileri tarafından iletilen bir mektupla kayıtları görmeyi talep etti.
Arjantin gazetesi Perfil'in haberine göre Arjantin Bakanlar Kurulu Başkanı Guillermo Francos, Milei'nin bu emri verdiğini, "çünkü bu bilgiyi saklamaya devam etmek için hiçbir neden" olmadığını ifade etti.
Arjantin hükümeti X platformunda yapılan bir paylaşımda, belgelerin artık Arjantin Ulusal Arşivi (AGN) aracılığıyla kamuoyunun erişimine açık olduğunu duyurdu. Yayımlanan belgeler arasında Nazilerin Arjantin'e nasıl yerleşebildiklerini gösteren bankacılık işlemlerinin ve finansal işlemlerin yanı sıra Arjantin Savunma Bakanlığı'nın elindeki kayıtlar da yer almakta.
Arjantin'in kapsamlı belgelerinde adı geçen kötü şöhretli Nazilerin arasında 1960 yılında Mossad tarafından yakalanan ve daha sonra İsrail'de yargılanarak idam edilen Holokost'un mimarı Adolf Eichmann ve "ölüm meleği" lakabına sahip Nazi doktoru Josef Mengele bulunuyor.
Kamuoyu, 2018'de yayınlanan bir belgeselde Arjantin'in yargılamadan kaçan Nazilere verdiği desteğe ilişkin on binlerce belgeden oluşan koleksiyonun ufak bir kısmını görebilmişti. Hükümetin elindeki dokümanlar, Arjantin Dışişleri Bakanlığı'nın 1992 yılında 139.544 belgenin gizliliğini kaldırmasına kadar tamamen gizli statüsündeydi. Koleksiyon, AGN tarafından çevrimiçi olarak yayınlanmadan önce sadece şahsen görülebilmekteydi.
