İngiliz İstilası

1950’lerin sonlarında, İngiliz gençliği arasında ABD’li rock and roll ve blues müzisyenleri popülerdi. Bunları kopyalamaya yönelik ilk girişimler başarısız olsa da genç İngiliz grupları, Amerikan rock and roll, R&B, skiffle ve geleneksel popüler müziğin bir karışımı olan Liverpool’daki ‘Merseybeat’ hareketini başlattı. İsmini Liverpool’un batısından geçen Mersey Nehrinden alan ‘Mersey Beat’in ayırt edici özelliği, rock and roll ve R&B’nin ortak özelliği olan güçlü ritmi ve 4/4’lük ölçüyü kullanması idi. Beat grupları, genellikle vokal armonileri ve akılda kalıcı melodileri ile ön plana çıkıyor ve gitarın hakim olduğu basit kadrolardan oluşuyordu.

Ritim gitarda John Lennon, solo gitarda George Harrison, bas gitarda Paul Mc Cartney ve davulda Pete Best’ten oluşan The Beatles, iki yıldan fazla Hamburg’daki kulüplerde çaldıktan sonra, Liverpool’daki Cavern Club’da sahne almaya başlamıştı. 28 Ekim 1961’de, plak dükkanı NEMS’in sahibi Brian Epstein, genç bir müşterisinin tavsiyesiyle kulübe, The Beatles’ı dinlemeye gitti. Bir hafta sonra Epstein, The Beatles’ın menajeri olmuştu. Prodüktörleri George Martin’in tavsiyesiyle grubun davulcusunu değiştirdiler ve The Hurricanes’in davulcusu Ringo Starr’ı gruba aldılar.

Brian Epstein onları profesyonel bir gruba dönüştürürken, George Martin, Liverpoollu gençlerin şarkılarını stüdyoda başka bir seviyeye taşıyordu. 1962’nin sonunda ilk hit parçaları ‘Love Me Do’ ile İngiltere’de Beatlemania’yı başlatan ‘Fab Four’, Atlantik’in öbür yakasını istila etmek için bir yıl daha bekleyecekti.

Amerika’ya geliş

22 Kasım 1963’te CBS’te Beatlemania ile ilgili hazırlanan röportajı seyreden 15 yaşındaki Marsha Albert, radyo istasyonu WWDC’nin DJ’ine mektup yazarak “Neden Amerika’da böyle müzik dinleyemiyoruz?” diye serzenişte bulunmuştu. İngiltere’ye giden bir uçuş görevlisi arkadaşının yardımıyla bir Beatles plağına ulaşmayı başaran DJ Carrol James, 17 Aralık’ta Marsha’yı stüdyoya davet edip, yanında ‘I Want To Hold Your Hand’i radyoda yayınladığında Amerikan müzik tarihinde yeni bir sayfa açtığının farkında değildi.

Diğer radyoların DJ’leri ve müzikseverler plağa ulaşmaya çalışıyordu. Bunu fırsata çeviren Capitol Records, 26 Aralık’ta single’ı yayınladı.

18 Ocak 1964’te Bilboard Hot 100’e 45. sıradan giren ‘I Want To Hold Your Hand’, 1 Şubat’ta aynı listede bir numaraya yükselerek “İngiliz İstilasi”nı başlattı. 12 milyon satarak bir rekora imza atan parça, yedi hafta boyunca listenin tepesinde kaldıktan sonra yerini bir başka bir Beatles şarkısı olan ‘She Loves You’ya terk edecekti.

7 Şubat 1964’te New York Kennedy Havaalanında hayranları tarafından daha önce hiç görülmemiş bir şekilde karşılanan The Beatles, 9 Şubat’ta Ed Sullivan Show ile ilk defa TV izleyicilerinin karşısına çıktılar. 70 milyon olduğu tahmin edilen rekor sayıda izleyiciyi ekran başına çekerek medya tarihinde bir ilke imza attılar.

1964 yılında Liverpool’de en az 300 Mersey Beat grubu vardı ve bunların arasında birkaçı daha Amerika’da listelere girebilmişti. ‘Hippy Hippy Shake’ adlı şarkıları ile Swinging Blue Jeans ve Searchers bunların arasındaydı.

Paul McCartney’le beraber olan kız kardeşi Jane Asher sayesinde, Peter (Asher) & Gordon (Waller), The Beatles’ın albümlerine koymadıkları şarkılara erişebiliyorlardı. McCartney bestesi olan ‘A World Without Love’, onların Amerika Bilboard listelerine giriş bileti oldu.

1964 Eylül’ünde bir başka İngiliz grubu Bilboard Hot 100’ün zirvesine yerleşmişti. ‘House of The Rising Sun’ listedeki ilk ‘folk rock’ hit olunca, Beatles üyeleri, bir telgraf çekerek The Animals’ı tebrik etmeyi ihmal etmemişti.

İngiliz İstilası’nın en sert müziklerinden bazıları da Londra’dan çıkmıştı. Londra’nın R&B, Electric blues çalınan mekanlarında, Mick Jagger, Brian Jones ve Charlie Watts, Rolling Stones’u ve Eric Clapton, Jeff Beck ve Jimmy Page gibi efsane gitar virtüözleri de Yardbirds adlı gruplarını yarattılar.

Rolling Stones’un menajeri, grubun görünümünü The Beatles’a tezat oluşturacak şekilde değiştirmişti. Uzun saçları ve birbirine benzemeyen kirli kıyafetleri ile, şehvetli ve öngörülemeyen bir grup izlenimi yaratmak istiyorlardı. 1964’teki ilk Amerika turları tam bir hayal kırıklığı olsa da 1965’te ‘Satisfaction’ ile Amerika Bilborad Hot 100’un zirvesini işgal edip, dört hafta kalmayı başardılar.

İngiliz İstilası’nın zirve yaptığı 1965 yılında, 52 haftanın 28’inde, Bilboard Hot 100’ün zirvesinde İngilizler vardı.

The Beatles, The Rolling Stones, The Who, The Animals, The Yardbirds, The Kinks, The Zombies, İngiliz İstilası’nın önde gelen gruplarından olmakla beraber, Petula Clark, Donovan, Tom Jones, Dusty Springfield, Cilla Black gibi solo şarkıcılar da bu yıllarda Bilboard Hot 100’de üst sıralarda boy gösterdi.

İKİNCİ İSTİLA

Her ne kadar The Beatles’ın Amerika’daki popülaritesi 1960’ların ikinci yarısında da sürdüyse de terimin tarif ettiği anlamda “İngiliz İstilası”, 1967 yılında büyük ölçüde sona erdi.

Yazımızın konusu olmasa da 1983’teki ve 2000’lerdeki ikinci ve üçüncü İngiliz İstilalarından da kısaca bahsetmekte fayda var.

1983 yılında Duran Duran, Eurythmics, Culture Club, Dire Straits gibi grupların başını çektiği ve MTV’nin videoları ile ön plana çıkan 2.İngiliz İstilası sırasında, Bilboard Hot 100’deki şarkıların yüzde 30’u İngiliz gruplarına aitti.

2000’li yıllarda ise İngiliz soul müziğine, Amy Winehouse, Duffy, Adele, Jessie J., Estelle, Joss Stone, Paloma Faith, Florence Welch gibi kadın şarkıcılar ve kadın liderliğindeki gruplar hakim oldu. Bu sanatçılar Amerikan Listelerinde başarı ede ettiler ve bu da, 3. İngiliz İstilası veya ‘İngiliz R&B İstilası’ olarak müzik tarihine geçti.

1963-1967 dönemindeki İngiliz müziği, Amerika’da olduğu kadar tüm dünyada etkisini göstermiş ve dönemin grup ve sanatçıları sonraki nesillere de ilham kaynağı olmuştur.

15 şarkıdan oluşan British Invasion I adlı kısa seçkiyi, keyifle dinlemeniz dileğiyle hazırladık.

https://open.spotify.com/playlist/7x5WUEGqlfJNzN6Hizin6L?si=gmSMR4_1QzaZV1TllWO1vQ&pi=e-OEyHb91nTJ-m

Kaynakça:

The Beatles Anthology, Chronicle Books,2000

Putterbough P., The British Invasion: From The Beatles to the Stones, The Sixties Belonged to Britain,14.07.1988, Rolling Stone

Rolling Stones, The Beatles, British Invasion, Merseybeat, wikipedia,