WEB´DEN SEÇMELER

Bu Haftanın “Takılanlar”ı

 

• ŞİMDİYE KADAR, İSRAİL KONUSUNDA VE ÖZELLİKLE ANTİSEMİTİZME KARŞI NE ZAMAN BİR ŞEY YAZSAM, YAHUDİ CEMAATİ DIŞINDA SOLCUSU, LİBERALİ KİMSEDEN SES ÇIKMAZ

Netameli bir konu açacağım. Bu konuda sağcısından solcusuna pek kimseyle anlaşamam, hem sadece Türkiye’de değil, Ortadoğu çapında anlaşamam. Konu; İsrail ve İsrail ile ilişkiler.

Malum, Türkiye’nin İsrail ile ilişkilerini düzeltmesi, dahası enerji anlaşması yapması gündemde. Ben ne Türkiye’deki ne de İsrail’deki mevcut iktidarı destekleyen biri değilim, ama bu gelişmeden memnun olan biriyim. Dahası, ne ‘Türkiye güçlensin de ne olursa olsun’ fikrinde ne de İsrail’in Ortadoğu’da izlediği siyasetlere olumlu bakan biriyim. Ancak, İsrail konusunun bu çerçevelerin dışında farklı bir boyutu olduğunu düşünürüm.

Öncelikle, İsrail devletinin varolma hakkına inanıyorum, bu konuda İslam coğrafyasında yaygın olan reddiyeciliğin bu coğrafyanın siyasetlerini zehirlediğini düşünüyorum. Bir zamanlar, İsrail konusu sağ-sol tartışması konusuydu; solcular haklı olarak İsrail’i ABD emperyalizminin Ortadoğu’daki uç beyi olduğunu düşünür, sağcılar ise, bir yandan Yahudi düşmanlığını benimser, diğer yandan Soğuk Savaş döneminde Türkiye’nin komünist blok karşısında Batı ittifakı içinde olmasını destekledikleri için bu konuda ses çıkarmaz idiler. Dahası, sol gruplar ile FKÖ’nün ilişkileri dolayısı ile, Filistin meselesine dahi ilgi göstermezler idi. Sonra, Filistin meselesinin temsili İslamcı Hamas örgütüne geçince, hızlı Filistinci oldular.

(…) Gelelim, antisemit bir zihniyetin yaygın olduğu bir çevreden gelen ve zamanında İsrail üzerinden gerilim siyaseti izleyen bir iktidarın bugünkü siyasetine. Muhalif çevreler bu konu üzerine biraz düşünseler iyi olur. Bakın, Cumhurbaşkanı duruma göre, partisini, seçmenini küstürmekten korkuyor mu? Muhalifler, milliyetçileri küstürmemek için milliyetçiliğe rehin düşmüş, ‘terörü destekliyorlar’ ithamından korktukları için Kürt diyemezken, Erdoğan yeri geldiğinde parti ve kitlesini ikna edebileceğinden ne kadar emin. Nitekim, zamanında da Erbakan Hoca’yı küstürmekten çekinmediği için AK Partisi yoluna çıkıldı, ‘başarılı’ olundu. CHP’liler hâlâ ip cambazlığı peşinde. Siyaset, talep ve itirazları temsil kabiliyeti olduğu kadar, dönüştürme kabiliyeti de gerektirir. Mesele bu.

Bitirmeden, küçük bir not düşeyim; yazının başında İsrail konusundaki düşüncelerimin sadece Türkiye’de değil, Ortadoğu ölçeğinde yadırganmasından bahsettim. Tabii, Ortadoğu çapında izlenen biri olduğumu iddia etmiyorum, sadece bazı tecrübelerimden edindiğim izlenimden söz ediyorum. Zamanında, Doğu Konferansı diye bir platform ile, bölgesel çapta demokratik siyaset adına Ortadoğu ülkelerini ziyaret ediyor, pek çok çevre ile görüşüyorduk.

Mısır’da, (duvarında Marx’ın portresi dahi olan) küçük bir sol partiyi ziyaretimizde, konu İsrail’e geldi, ben ‘İsrail’deki muhalifler ile de görüşmeyi düşünüyoruz’ deyince Mısırlı dostlarımız kıyameti koparttı. Nitekim, sonunda bizim grup da bu konuyu rafa kaldırdı, benim adım ‘İsrail yanlısına’ çıktı, o da ayrı mesele. Bu konuda başka tecrübelerim de oldu, sadece onlardan söz ediyorum. Şimdiye kadar, İsrail konusunda ve özellikle antisemitizme karşı ne zaman bir şey yazsam, Yahudi cemaati dışında solcusu, liberali kimseden ses çıkmaz. Mevcut koşullar altında bir de iktidar yanlısı olmakla itham edilmek tehlikesi var, ama ne olursa olsun konuyu tartışmaya açmakta fayda görüyorum.

Nuray Mert

https://www.politikyol.com/turkiye-israil-iliskileri/

 

Takılan tweetler

• Dr. Işıl Acehan@IsilAcehan

Bugün Yahudilerin en kutsal günü Yom Kippur. ABD'de Yom Kippur günü ilk kez görülmedik bir ihtişamla, Osmanlı Yahudileri tarafından, 1893 Chicago Fuarında inşa ettikleri camide kutlanmıştı.

Osmanlı'nın dört bir yanından olup, fuarda görev alan Yahudiler de ilk kez böyle kutsal bir günde bir araya geldiler. Fuarda bulunan Amerikalı Yahudileri de oldukça duygulandıran bu kutlama, New York Tribune gazetesi editörü Isidor Lewi (1850-1939) tarafından şöyle anlatılıyor:

"Bu ülkede bu kadar eşsiz bir kutlama daha önce hiç yaşanmamıştı ve orada bulunma şansına sahip olan az sayıdaki Amerikalı için bu, ender güzellikte ve kutsal bir tabloydu.

Türk camisi aynı zamanda bir Yahudi ibadethanesi olarak da kullanılabilecek şekilde düzenlenmişti - gerekli tüm gereçler oradaydı. Müslüman kendi ibadethanesinde başka dinlerin ibadetinin yapılmasına izin verecek kadar liberaldir - bu da dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Bunun Batılılara da örnek olacağını düşünürler.

Doğulu Yahudiler, 19 Eylül 1893 Salı akşamı, işte bu muhteşem donanımlı ve loş ışıklı camide toplandılar ve Kol Nidre duasını okudular.

Caminin bir köşesine oymalı ahşap bir perde yerleştirildi ve bunun arkasında beyaz kıyafetli, yüzleri kısmen beyaz peçelerin arkasına gizlenmiş kadınlar ibadet ediyorlardı. 

Kimisi sade fes, kimisi daha gösterişli sarıklar takmış, rengarenk ipekli elbiseleriyle gösterişli adamlar, içeri girmeden önce kapının önünde ayakkabılarını çıkarıp, halının üzerine bağdaş kurup oturdular..."

#YomKippur 🕍 🕎

Zeybek kıyafetleriyle olan kişi, İstanbullu tüccar Robert Levi. Kendisi 1893 Chicago Fuarında Osmanlı'nın temsilcisi. ABD gzetelerinde "gururlu bir Türk" olarak bahsediliyor.

1892'de Fuar açılışında, Osmanlı bölümünün ihtişamlı açılış programını, hem Sultanı, hem de ABD Başkanını koruması için edilen duaları o yönetiyor.

Kendisi hem çok iyi bir tüccar, hem iyi bir hatip, hem de fuarda mankenlik yapıyor. 🙂

https://twitter.com/IsilAcehan/status/1705871787068662070

 

• Bir Acemi Yolcu@acemi_bir

Tel Aviv’deyseniz, mutlaka ziyaret edin. Dünyanın en prestijli sanat müzelerinden biri. Sanat sıkıcıdır demeyin, çok hoşunuza gidecek… izleyin.

#biracemiyolcu #israeltraveller #telavivmuseumofart.

https://www.youtube.com/watch?v=OS4S74JL4Ho

https://twitter.com/acemi_bir/status/1705673275022459363

 

• Hakan Ünseven@NihaventTango

Nefis bir düzenleme ile icra edilen bu Ladino şarkısının ilginç hikayesinde yaprak dolması pişirmeyi bilmeyen bir kızın sıkıntıları anlatilmakta.

https://www.youtube.com/watch?v=OuDvAvu0wIM

https://twitter.com/NihaventTango/status/1703479714117976527

 

• Kapsül@kapsulbulten

Netflix’te ikinci sezonu da ilgiyle takip edilen ‘Kulüp’ dizisiyle, geniş kitlelere ulaşan Ladino dilinin hikâyesine bakıyoruz.

Yahudi toplumu, dilin dizideki kullanımını mükemmele yakın olarak tarif ediyor.

Judeo Espanyol, Yahudi İspanyolcası olarak da bilinen Ladino nasıl yayıldı, nasıl kullanıldı ve şimdi ne durumda?

https://www.instagram.com/p/CxYHY-GMa4K/?img_index=1

https://twitter.com/kapsulbulten/status/1704148739076624809

• Being Turkish@beingturkishtr

Sefarad Yahudisi Türk bir aile oyun masasında. Büyükada İstanbul - 1984

📷Laurence Salzmann

https://twitter.com/beingturkishtr/status/1703729131618173435

 

• Remzi Çetin@remzzicetin

Erdoğan-Netanyahu Fotosu:

Uluslararası İlişkilerin Özeti

https://www.youtube.com/watch?v=69l2EtlOjxw

https://twitter.com/remzzicetin/status/1704508377374560694

 

• Israel Foreign Ministry@IsraelMFA

Doksan üçüncü Ulusal Gün vesilesiyle Suudi Arabistan Krallığı Kralına, Hükümetine ve halkına 🇸🇦 en içten tebriklerimizi gönderiyoruz.

Barış, işbirliği ve iyi komşuluk ortamı dileklerimizle Allah sizlere iyilik, bereket, güvenlik ve refah getirsin.

https://twitter.com/IsraelMFA/status/1705613801087795350

• Turkish Embassy Tel Aviv@TelAvivBE

27 Şubat 1914'te kaybettiğimiz ilk hava şehitlerimiz Yüzbaşı Fethi Bey ve Üsteğmen Sadık Bey'i, aziz hatıraları için Taberiye Gölü yakınlarında dikilen anıtta saygı ve minnetle andık. 🇹🇷

https://twitter.com/TelAvivBE/status/1704495369978032211

• Remzi Çetin@remzzicetin

Buyurun, uluslararası ilişkiler 1. sınıf konusu:

“Devletlerin ebedi düşmanlık ve dostlukları yoktur; çıkarları vardır.”

Türkiye ve İsrail, bölgenin iki önemli ve birbirini tamamlayan ülkeleridir.

Uçlara savrulma değil; “çok taraflı dış politika” Türkiye’ye çok yakışıyor.👏🇹🇷🇮🇱

https://twitter.com/remzzicetin/status/1704400898846306625

 

• Gabi Behiri@gbehiri

Goruntuler dun aksam Tel Aviv'den. Yahudiler'in en kutsal gününe girerken bir grup Yahudi sehir meydaninda kadin erkek ayri dua etmek istediler. Fakat baska bir grup Yahudi onlara izin vermediler ve protesto ettiler.Sebep kadin erkek ayri dua etmek istemeleri. Cok yazik, cok aci.

Isteyen kadin erkek ayri, isteyen karisik dua edebilmeli. Bir tarafin digerine yaptığı bu hareket tam bir rezillik. Israel sevelim sevmeyelim Yahudi ulkesi. Bir Yahudi'nin kendi ulkesine istedigi sekilde dua edememesi kabul edilemez.

Maalesef Israel ekstremlerin savasiyla icerden bolunuyor. Olan baris icinde yasamak isteyen vatandasa oluyor.

https://twitter.com/gbehiri/status/1706368945576386874

• Ferit Belder@FeritBelder

İsrail’de protescular Netanyahu’yu kardeşi üzerinden hedef alıyor. “Yoni kendisini ülkesi için feda etti, Netanyahu ise kendisi için ülkesini feda etti.” Yonatan Netanyahu elit komando birliği Sayeret Matkal komutanlarından olup 1976’da Entebbe Operasyonunda öldürülmüştü.

https://twitter.com/FeritBelder/status/1703862139574755629

• Ferit Belder@FeritBelder

19 Şubat 1961'de Galatasaray'ın Yafa'da İsrail Milli Basketbol takımı oynadığı maçtan kısa bir kesit. İsrail son saniyelerde bulduğu sayı ile maçı 45-44 kazanmış.

 

https://twitter.com/FeritBelder/status/1703072810141143121

 

Ağa Takılanlar Öneriyor

• SON AFGANİSTAN YAHUDİSİ'NİN SİNAGOGU KOMŞULARINA EMANET - Bilal Güler, Sayed Khodaiberdi Sadat