Tanah’ın 24 kitabından biri olan Samuel’in kitabında, Goliath’ı öldürerek ün kazanan David, şair ve arp çalan genç bir çoban olarak anlatılır. David’e kraliyet sarayında bir yer kazandıran yeteneği müzisyenliğidir. İsrail Kralı Saul’un gözbebeği David, halk nezdinde popülaritesi artınca, Kral’ın paranoyaları nedeniyle saklanmak zorunda kalmıştır. Bir savaşta Saul ve oğlu Jonathan’ın ölmesinden sonra tüm kabileler tarafından kral seçilen David, Kudüs’ü krallığın başşehri yapar ve kutsal Ahit Sandığını şehre getirir.
300’den fazla şarkıcı tarafından yorumlanan ünlü şarkısı Hallelujah’in ilk kıtasında Kanadalı Leonard Cohen, kahraman arpçı David’i “spritüel gücü ile gizli akoru” çalarak “Tanrı’yı memnun eden Şaşkın Kral” olarak tanımlar. (Ve vaki oldu ki şeytani düşünceler Saul’un üzerine gelince, David bir arp aldı ve eliyle çaldı; böylece Saul tazelendi, iyileşti ve kötü ruh ondan ayrıldı. 1.Samuel 16:23.)
https://www.youtube.com/watch?v=YrLk4vdY28Q
Now I've heard there was a secret chord
That David played, and it pleased the Lord
But you dont really care for music, do you?
It goes like this, the fourth, the fifth
The minor falls, the major lifts
The baffled king composing Hallelujah
Cohen David’e neden ‘Şaşkın Kral’ sıfatını yakıştırdığı tam olarak bilinmemekle beraber, kralın ‘Bathsheba’ ile aşk ilişkisini yüzüne gözüne bulaştırdığını ve Cohen’in, tüm İsrail kabilelerini birleştiren kahraman Kral David’i insani düzeye indirerek, “Şaşkın ve romantik bir aşık” olarak tanımladığını düşünebiliriz.
Cohen’in şarkısında güzelliğine vurgu yaptığı Bathsheba ve Kral David’in hikayesi, Tanah’taki en dramatik hikayelerden biridir.
Kudüs’te bir gece, Kral David çatısında yürürken, yakınlarda yıkanan güzel bir kadın görür (2.Samuel 11:2). David hizmetkarlarına kadının kim olduğunu sorar ve onun ordusunun en iyi askerlerinden Hititli Uriah’ın karısı Bathsheba olduğunu öğrenir (2.Samuel 23:29). Medeni durumunu öğrenmesine rağmen David Bathsheba’yı saraya çağırtır ve onunla birlikte olur. Bathsheba daha sonra hamile olduğunu anlar ve David’e haber verir. (2.Samuel 11:5). David günahını gizlemek için Uriah’ı savaş alanından geri çağırır; onun karısıyla birlikte olacağını, böylece Bathsheba’nın hamileliğini örteceğini umarak onu eve gönderir. Fakat Uriah, David’in emrine itaat etmeyerek adamları savaş alanında tehlikedeyken Bathsheba ile beraber olmayı reddeder ve sarayda hizmetlilere ayrılan yerde yatar (2.Samuel 11:9).
David, Bathsheba’nın hamileliğinin bu şekilde örtbas edilemeyeceğini anlayınca daha meşum bir planı yürürlüğe koyar ve Uriah’ı savaşın ön saflarına göndermesi için askeri lideri Yoab’a emir verir. Uriah savaşta öldürülür ve Bathsheba kocasının yasını tuttuktan sonra David’le evlenerek bir erkek çocuk doğurur. Fakat Samuel kitabında, David’in yaptıklarının Tanrı’yı hoşnut etmediği notunu düşer (2.Samuel 11:27).
Tanrı, yüzleşmesi için David’e Nathan Peygamberi gönderir. David tövbe eder ve Tanrı onu affeder ancak Nathan, “Bunu yapmakla Rab’bi hor gördüğün için Bathsheba’dan doğan olan oğlun ölecek” der. (2.Samuel 12:13-14). Çocukları bir hafta sonra hayatını kaybeder.
Kral David’in dört oğlu zamansız ölümlere maruz kalır ama gene Bathsheba’dan olan oğlu Solomon tahtın varisi olur.
‘Hallelujah’a geri dönersek, şarkının ikinci kıtasında Cohen, Kral David’e seslenir ve inancını sorgular. Cohen bir cümlede de, ‘Hakimler’ kitabından bir hikayeye da atıf yapar ve ‘Delilah’nın ‘Samson’un saçlarını keserek onun gücünü kaybetmesine neden olduğu gibi, Bethsheba’nın da güzelliği ile David’i baştan çıkararak, onun itibarını kaybetmesine neden olduğunu vurgular.
Your faith was strong but you needed proof
You saw her bathing on the roof
Her beauty and the moonlight overthrew her
She tied you to a kitchen chair
She broke your throne, and she cut your hair
And from your lips she drew the Hallelujah
David ve Bathsheba’nın hikayesi sadece Cohen’in Hallelujah’sına ilham kaynağı olmamıştır.
Sting ‘Mad About You’ adlı şarkısında Cohen’inkinden farklı bir anlatımla Kral David’in Bathsheba’ya aşkını bizzat kralın ağzından aktarır.
A stone’s thrown from Jerusalem
I walked a lonely mile in the moonlight
And though a million stars were shining
My heart was lost on a distant planet
Kudüs’ten bir taş atımı uzakta
Ay ışığında yalnız, bir mil yürüdüm.
Bir milyon yıldız parlarken
Kalbim uzak bir gezegende kayboldu.
I'm lost without you
I'm lost without you
Ben sensiz bir hiçim
Ben sensiz bir hiçim
Though all my kingdoms turn to sand
And fall into the sea
I'm mad about you
I'm mad about you
Bütün krallıklarım kuma dönüşüp
Denize dökülse de
Ben sana delicesine aşığım.
Ben sana delicesine aşığım
https://www.youtube.com/watch?v=MxtYzo0OLXs
Cohen’in anlatımında Kral David, Tanrı’nın hizmetkarı olarak İsrail’i yönetecek olan doğru kraldır. Ancak Büyük Kral David kendisi için yaşamaya başladığında, ‘Şaşkın Bir Kral’dan öteye başka bir şey değildir. Fakat bu dramın ardından günahkar David, hala İsrail’in en büyük şairi ,savaşçısı ve umududur ve bu karmaşık ruhu ancak Tanrı affederek kurtarır ve rahatlatır. Bu nedenle her kıtanın sonunda Tanrı’ya şükreder: “Hallelujah!”
Sting ise şarkıda Kral David’in siyasi ve ruhani kişiliğini arka plana atarak insan David’i ve aşkı ön plana koyar.
And I have never in my life
Felt more alone than I do now
Although I claim dominions over all I see
It means nothing to me
There are no victories
In our histories, without Love
Hayatımın hiçbir döneminde
Şimdi hissettiğim kadar yalnız hissetmedim.
Gördüğüm herşey üzerinde hakimiyet iddia etsem de
Bu bana bir şey ifade etmiyor.
Tarihimizde aşk olmadan kazanılmış
Zaferler yoktur.
Sting, şarkıdaki bu cümleleriyle romantik aşkı küresel meselelerin önüne koymuş oluyor ve buna gerçekten inandığını ifade ederek şöyle devam ediyor:
“Aşk türlerin devamlılığıdır ve en önemli şeydir. Bunun için aşk şarkıları ölümsüzdür. Politik bir şarkı bir yıl içinde unutulur. Bunu öğrenmem uzun zamanımı aldı.”
İki usta müzisyene ilham kaynağı olmuş bu hikaye, 1951 yılında beyazperdeye de aktarılmış ve Gregory Peck filmde Kral David’i canlandırmıştı.
Kaynakça:
What is the story of David and Bethsheba, gotquestions.org,
Baker L.L., David and Bethsheba-Bible Story, 28.09.2022
Flinner A., Moses on a Motorbyke,Biblical Figures in Songs,
How Leonard Cohen’s ‘Hallelujah’ Brilliantly Mingled Sex, Religion, Rolling Stone, 28.07.2019
Songfacts, Mad About You, Hallelujah
David, Bathsheba, wikipedia
