2022´de ons altın yatırımcısı iyi bir getiri elde edemedi, özellikle tüm dünyada artan enflasyon nedeniyle birikimlerin bir kısmı da erezyona maruz kaldı. Fakat 2023 altın açısından daha farklı olabilir.
Geçtiğimiz yıl özellikle Rusya-Ukrayna savaşının patlak verdiği dönemde 2000 dolar seviyesinin üzerine kadar çıkan ons altın fiyatları sonrasında 1600 dolar seviyelerine kadar geriledi ve yatırımcısını üzdü. 2022’de altının zayıf performans göstermesinin en önemli nedeni FED’in agresif şekilde faiz artırmasıydı. Normal şartlarda enflasyonun yükseldiğinde bir değer saklama aracı olan altının fiyatının yükselmesini bekleriz. Fakat günümüzde enflasyon yükseldiğinde merkez bankaları hemen faiz artırarak müdahale ettiği için, ons altının enflasyona karşı tepkisi geçikmeli olarak gerçekleşiyor.
Enflasyon ne kadar altının dostu ise, ABD 10 yıllık tahvil faizleri de o kadar düşmanı. FED’in agresif faiz artırımlarıyla birlikte tahvil faizleri de sert yükseldi. Ancak bu yıl FED faiz artırım döngüsü büyük bir ihtimalle bitecek. ABD’de enflasyon yavaş da olsa kontrol altına alınıyor ve bir süre sonra piyasa ve reel sektörün faiz indirim baskısı FED’in üzerinde olacak. FED enflasyon hedefine tam olarak ulaşılmadan faizleri indirmeyeceğini söylüyor, bunu da yapacaktır ancak yine de faiz artırım döngüsünün bitmesi bile, geleceği satın alan piyasa için piyasa için altın pozitif bir gelişme.
Son 1,5 yılda küresel enflasyon zirveye tırmanırken, ons altın fiyatları ise yerinde saydı, hatta düştü. Üstelik buna jeopolitik risk eklenmiş olmasına rağmen. Finansal piyasalar belli sebeplerle bazı gelişmeleri fiyatlamaz görünür, aslında sadece ertelemiştir. Şimdi FED’in faiz artırımları nedeniyle küresel enflasyonu fiyatlamayan altın fiyatları için, FED faiz artırım döngüsünün ortadan kalkmasıyla yaşanan enflasyonun gecikmeli olarak fiyatlaması başlayabilir. Zirvedeyken %10’u gören ABD enflasyonunda bizdekine benzer tartışmalar orda da var. Pek çok kişi mevcut rakamların ABD’deki gerçek enflasyonu yansıtmadığını düşünüyor. Dolayısıyla bu fikirler, enflasyondan korunma aracı olan altın için olumlu bir hava yaratıyor.
Diğer taraftan artan enflasyon ile birlikte altın çıkarma maliyetleri de sert yükseld. 1300 dolarlar seviyesindeyken altın çıkarma maliyetleri en pahalı olan bölgeler neredeyse fiyata eşitlenecekti, o dönem altın gerçekten büyük bir fırsat veriyordu. Şu an 1800 dolar seviyeleri çıkarma maliyetlerinin oldukça üzerinde ancak artan petrol fiyatları ve genel enflasyon ve girdi maliyetlerindeki artış, elbette altının çıkarma maliyetlerini de artırıyor. Artan maliyetler on yıllık tahvil faizlerinin düşmesi ile birlikte piyasa tarafından hatırlanabilir.
Ekonomiye yönelik kaygıların artmasıyla birlikte, geçtiğimiz yıl ABD on yıllık tahvil faizleri iki yıllık tahvil faizlerinin gerisine düştü. Normal şartlarda uzun vadeli tahvil faizlerinin kısa vadeli tahvil faizlerinden daha düşük olmasını bekleriz. Fakat ABD’de yaşanan teknik resesyon ve küresel ekonomideki belirsizlik nedeniyle, kısa vadeli faizler uzun vadeli faizleri geçti. 2023’ün başından baktığımızda, bu yıl içerisinde global piyasalarda kısa vadeli faizlerin tekrar uzun vadeli faizlerin altına inmesi beklentisi var. Bunun gerçekleşmesi için doğru zamanı tam olarak tahmin etmek çok zor, ancak eldeki veriler doğrultusunda ABD’de enflasyonun düşmeye devam edeceğini varsayarsak, mart sonu nisan başı aralığında tekrar uzun vadeli faizler kısa vadeli faizlerin önüne geçebilir.
Dolar endeksi 2022 yılını çok güçlü geçirdi, 95 seviyelerinden 114 seviyelerine kadar yükseldi. Bu sene orada daha sakin bir hareket olması beklenebilir. (Dolar endeksi dünyadaki major para birimlerine karşı doların gücünü gösterir.)
Son olarak, gram altın yatırımcısı için bir şeyler söyleyelim. Gram altın almış bir yatırımcı otomatik olarak %50 dolar ve %50 altın almış oluyor. Yani kurdaki yüksekiş gram altını yükseltirken aynı zamanda ons altındaki yükseliş de gram altının yükselmesine sebep oluyor. Yine aynı mantıkla kur düştüğünde ons altın aynı kalırsa gram altın yükseliyor. Kur korumalı mevduat sayesinde dolar 5-6 aydır sert yükselmiyor, fakat gram altın olası kur ataklarına karşı da vatandaşı koruma özelliğiyle dikkat çekiyor.
Altının bir yatırım aracı olup olmadığı sıkça tartışılan bir konu. Çok uzun vadeli altın tutulduğunda zaman zaman uzun süreler yatay kaldığı için yatırımcının canını sıkabiliyor. Ons altın, 2023’e çok hızlı başladı, öyle devam edecek gibi duruyor ancak yine de gelişmeleri yakından takip etmekte fayda var.
