Yahudi literatüründe 4 tane yılbaşından bahsedilmektedir. Bunlardan ilki en bilindik olan Roş Aşana’dır. Kelime anlamı olarak da senenin başı anlamına gelmektedir. İlginç bir durum vardır ki, Roş Aşana, Tişri ayındadır ve Tişri İbrani takvimine göre 7. aydır. Dünyanın yaratılışı ve insanın yaratılışını takip eden bu durum, bugünü yılbaşı olarak ilan edilmesini sağlamıştır.
Daha sonra, ikinci yılbaşı olarak Tora’daki 1. ay olan Nisan ayı gelmektedir. İbrani takvimindeki Nisan ayı, Mısır’dan çıkışı bize hatırlatmaktadır. Mısır’dan çıkış ve Tora’nın alınışı gibi büyük tarihi olayları içermesi ve özellikle Tora’daki ilk ay olarak adlandırılması sonucu, Nisan ikinci yılbaşı olarak ilan edilmiştir.
Üçüncü yılbaşı Tu Bişvat’tır ve bu ağaçların yılbaşısı olarak bilinir. Bu dönem bize hayat veren ağaçlar için bir dönüm noktasıdır. İnsanlık için büyük bir öneme sahip olan ağaçlar, bu dönemde yargılanır ve insanlığa ne kadar faydalı olacakları hesabı yapılır.
Son olarak Elul ayı gelmektedir. İbrani takvimindeki Elul ayı bizim için bir fırsattır ve büyük kararlar verilen Tişri ayı için bir hazırlık yapma sürecidir. Bu öneminin yanında Elul, hayvanların yılbaşısı olarak bilinir. Aynı ağaçların yılbaşısı gibi, hayvanların yılbaşısı da insan hayatı için büyük önem taşır. Bu nedenlerden dolayı dördüncü yılbaşı olarak ilan edilmiştir.
Gelelim bir sonraki hafta kutlanacak olan miladi takvimin ve geniş toplumun kabul ettiği 1 Ocak tarihine. Burada birkaç hassas nokta bulunmaktadır. İlk olarak Hıristiyan geleneğinin kutladığı Noel bayramı gelmektedir. Hıristiyan geleneği ve miladi takvim İsa peygamberin doğuşunu esas kabul etmiş ve bu tarihi yılbaşı olarak ilan etmiştir. Onun hemen sonrasında da, geniş toplumun kutladığı Silvester yani 31 Aralık tarihi gelmektedir. Silvester, Roma İmparatorluğu’nda yaşamış bir kişidir ve maalesef Yahudilerle arası pek iyi olmayan bir imparatordur. Yahudiliğe zararı dokunmuş ve hatta Yeruşalayim’e girmelerini yasaklamıştır.
Son söz olarak, Yahudi geleneğinde yeterince gelenek ve kültür bulunmaktadır. Kutlanacak bir sürü şey vardır. Başka kültürleri benimsemek, kişisel görüş olarak, kimliğimize zarar verici bir davranıştır. Ama biz Yahudi geleneklerine göre biz Noel ağacı süslemiyor veya Noel bayramını kutlamıyoruz. Hatta 31 Aralık gecesi de Silvester gibi bir kişiliği anmıyoruz. Sosyal hayatlarımız gereği tabii ki miladi takvimi takip ediyoruz. Burada bizim kastettiğimiz “İyi seneler!”, önümüzdeki 365 günü, eğer okul dönemindeysek önümüzdeki eğitim senesi için başarı, eğer iş dönemindeysek de iş anlamında başarılı olmayı diliyoruz.
Hassas kısımları unutmadan, kimliğimize zarar vermeden, hepinize iyi seneler ve yeni senede başarılar!
