Bir ilginç 2020 yazı bizi bekler

COVID bir gerçek ama gittikçe kuvvetlenen evlerden dışarı çıkma dürtümüz de bir o kadar öyle.

Selin KANDİYOTİ Bilim ve Teknoloji
3 Haziran 2020 Çarşamba

Uzmanlar bu yaz yapabileceğimiz aktiviteleri risklerine göre ayırdı. Ne olursa olsun, her zaman dış mekânda olmayı iç mekânda olmaya, maske takmayı takmamaya ve az kişiyle bir araya gelmeyi kalabalıklara tercih edin. Yaşınızı ve genel sağlık durumunuzu göz önünde bulundurmayı unutmayın.

DÜŞÜK RİSK

Havuzda veya sahilde gün geçirmek

Sosyal mesafenizi koruduğunuz sürece uzmanlar bu faaliyetin güvenli olduğunu söylüyor. Suyun kendisinde risk yok, çünkü çok büyük hacimdeki su virüsü oldukça seyreltecektir; bu da suyun enfeksiyon kaynağı olma ihtimalini düşürüyor. Anahtar, sizin suda ya da karada insanlardan 1,5 metreden fazla mesafede olmanız. Kalabalıktan her zaman kaçının. Bu arkadaş canlısı çocuklar için çok zor olacaktır. İki gün sonra dedesini görmeye gidecek bir çocuğun plajda tanımadığı insanlarla vakit geçirmesini istemezsiniz. Mesafe bakımından deniz tabi ki havuzdan daha güvenli. 

DÜŞÜK-ORTA RİSK

Otelde kalmak

Sizin için temizlenip hazırlanmış otel odasında kalmanın riski düşük. Lobi, spor salonu, restoran ve asansör gibi alanlarda mümkün olduğunca az zaman geçirin. Odadaki uzaktan kumanda ve ortak kullanımlı eşyaları ıslak mendille dezenfekte edebilirsiniz. Her misafirden sonra yıkanıp yıkanmadığı belli olmayan yatak örtüsünü her zamanki gibi hemen kaldırın. Otellerin COVID-19 protokollerine uyup uymadığından emin olun. Asansörlerde düğmelere yüzük ya da serçe parmakla basmanız uygun olur. Restoranda yemektense oda servisini çağırmak bir seçenek. Ortak alanlarda maske takın.  Otelde kalmak yerine tanıdığınız insanlarla izole bir şekilde kamp yapmak bu yazın en az riskli aktivitesi olabilir.

 

DÜŞÜK RİSK 

Dışarda spor yapmak

Grup sporu olmadıkça, sosyal mesafeyi koruyarak dışarıda egzersiz yapmak rahatlamak için harika bir yol. Basketbol ve futbol gibi temas gerektiren sporları yalnızca bildiğiniz insanlarla ve maske takarak oynayabilirsiniz ancak bunu gerçekleştiremiyorsanız bu sporlardan uzak durmak daha güvenli olacaktır. Çok fazla insanın arasında karışmadan yürümek ve koşmak ideal bir spor. Birkaç kişi bir araya gelerek spor yapmak istiyorsanız maske takabilirsiniz. Tenis oynamak sosyal mesafe açısından salgın sırasında ideal spor olarak görülüyor.

DÜŞÜK-ORTA RİSK

Bahçelerde toplanmak

Açık ve geniş alanlarda küçük bir grupla bir araya gelmek pek riskli değil. Bu noktada kimi çağırdığınız ve onların sosyal mesafe kurallarına ne kadar uymuş olduğu çok önem kazanıyor. Riski daha da azaltmak istiyorsanız yiyecek, içecek ve mutfak takımlarını kullanmaktan kaçının. ‘Her şeyini kendin getir’ partisi yapabilirsiniz. Yiyeceklerden olmasa da çatal, bıçak veya tabaktan virüsün bulaşma riski var. Alkollü içkilerin tüketilmesi insanların sosyal mesafe kuralları konusunda dikkatlerini kaybetmelerine yol açabilir. Aynı zamanda çok içecek tüketmek demek bolca tuvalet ziyareti demektir; her ne kadar misafirlerinize evinizdeki tuvaleti kullandırmak düşük risk taşımaktaysa da. Tuvaletlerin havalandırma sistemi içerdeki havanın temizlenmesine olanak tanır ayrıca tuvaletteki sert yüzeyler, lavabo, tuvalet ve kapı kolları kolayca temizlenebilir. Ellerinizi mutlaka yıkadığınız sürece sorun olmaz. 

ORTA-YÜKSEK RİSK

10 kişiden fazla açık hava kutlamaları

Düğünlerin, mezuniyetlerin ertelendikleri bir dönemdeyiz. Bu tarz etkinliklerde her ne kadar açık havada olsa bile insanlar sosyal mesafeye dikkat edemez hale gelebilir, özellikle yüz yüze sohbetler çoğalacaktır. Misafirlerin sayısı arttıkça aralarından birinin virüsü taşıma olasılığı da artacaktır. Misafirlerin uzak şehirlerden veya ülkelerden gelmemesine dikkat edilmeli. Yaşlı aile bireyleri davete icap etmemenin ayıp olacağını düşünebilir, bu yüzden en baştan davet edilmemeliler. 

ORTA-YÜKSEK RİSK

Restoranda yemek

 

Restoranlarda dış mekânda oturmayı tercih edin. İç mekânda masalar aralıklı yerleştirilmiş olsalar bile, insanlar orada uzun süreli oturduğu için eğer varsa virüse maruz kalma sürenizi uzatmış olursunuz. Virüsün konuşma sırasında daha rahat yayıldığı ve klimaların zerrelerin taşınma mesafesini arttırdığı biliniyor. 

Salgın önlemleri çerçevesinde iyi hazırlanmış bir restoran, masalarını mesafeli konumlandırmış olmalı, garsonlar maske takıyor olmalı ve birçok el yıkama istasyonu bulunmalı. Tuzluk gibi ortak kullanımlık eşyalar yerine tek kullanımlık olanlar tercih edilmeli.

Tuvalet kullanımına gelince riski düşük-orta risk olarak değerlendiriliyor. Normalde kişilerin dışkılarından her tür hastalık kapılabilir, fakat tuvaletler zaten bunun önüne geçebilecek şekilde tasarlanmıştır. Sert yüzeylerden oluşan tuvaletler kolayca temizlenir. Sifon çekildiğinde virüsün havada tutunabilecek hale geldiğine dair elimizde yeterli veri yok. Noro virüsün sifonun etkisiyle aeroselleştiğini ancak sürekli temizlikle bunun önüne geçildiğini biliyoruz. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi dışkılarda bulunan virüsün insanlarda COVID-19’a sebep olup olmayacağı hakkında yeterli veriye sahip olmadığımızı söylüyor. Asıl sorun umumi tuvaletlerin, zayıf havalandırma sistemine sahip olması ve önlerinde sıra oluşması. İçlerinde yeterince sabun, tuvalet kâğıdı ve kâğıt havlu olmayan tuvaletlere girmeyin. Ellerinizi yıkadıktan sonra çıkarken kapıyı tutacağınız için el antiseptiği kullanın. 

DEĞİŞKEN RİSK 

AVM’ye gitmek

Gidilecek AVM’nin ne kadar kalabalık olduğu ve sizin orada ne kadar vakit geçireceğiniz riski değiştiriyor. Virüsün etkisini azaltan en önemli unsur virüse ne kadar süreyle maruz kaldığınız. AVM’ye boş vaktinizi geçirmek için değil amaca yönelik gidin. Denemek isteyeceğiniz ürünleri önceden internet sitelerinden seçebilirsiniz. İşinizi bitirip hemen oradan çıkın. Maske takmayı ihmal etmeyin. Açık hava ve fazla kalabalık olmayan AVM’leri tercih edin. Yemek katına çıkmayın. Kimseyle yakın temasa gelmemeye dikkat edin. Yanınızda götüreceğiniz el antiseptiğini, özellikle merdiven tırabzanları gibi ortak kullanımlı alanlara değdikten sonra sık sık kullanın. Alabileceğiniz ürünleri internet alışverişi ile yapamayacağınızdan emin olun. 

YÜKSEK RİSK 

Gece kulübüne gitmek

Uzmanların anlaştığı bir konu varsa o da gece kulüplerine gitmenin en yüksek riski taşıdığı. Kalabalıklar, aşırı yakın temas, şarkı söylemek, terlemek ve tedbirlerin gevşemesine sebep olacak alkol tüketimi birleşince güçlü bir risk kokteyli oluşturuyor. Dans ettikçe solunumun da hızlandığını unutmamak gerekir. Ayrıca yüksek sesli müzikte karşımızdakine sesimizi duyurmak için bağırmak zorunda kalacağız. İşte böyle bir ortamda eğer virüs varsa rahatlıkla bulaşacaktır. İlla dans etmek istiyorsanız evde en yakından tanıdığınız insanlarla yıldızlarına altında mesafenizi koruyarak dans edin. 

HESAPLANMASI ZOR RİSK 

Uçağa binmek

Bir uçağa bindiğinizde havalimanında ve uçuş sırasında dünyanın dört bir tarafından insanlarla olacaksınız. Riskin ne kadar yüksek olduğunu hesaplamak oldukça zor. Risk, virüs yayan bir kişinin bulunduğu uçakta ne kadar süreyle kaldığınız, o kişiye ne kadar yakın olduğunuz ve o kişinin ne kadar bulaşıcılığı olduğuna bağlı. Kendi sağlık durumunuzu değerlendirdikten sonra acil olmadıkça uçağa binmekten kaçınılmalı. Maske takmanın, elinizi yüzünüze kesinlikle götürmemenizin ve sürekli ellerinizi antiseptikle temizlemenin önemi ortada. Mümkünse pencere kenarını tercih edin; koridorda oturursanız dolaşan insanlara daha çok maruz kalırsınız. İyi haber uçakların havalandırma sisteminin çok iyi olması. Uçaktaki hava sürekli dolaşımda ve filtre ediliyor. Tabi yanınızda birinin hapşırmasını ve zerreciklerin üzerinize konmasını filtreler önleyemez. Bu durumda hemen üzerinizdeki size özel havalandırmayı çalıştırarak çevrenizde ilave hava türbülansı oluşturabilir, böylece virüsün üzerinize düşme olasılığını azaltabilirsiniz. Yanınızda öksüren bir kişinin sizde yaratacağı endişe ve strese karşı psikolojik olarak hazır olmalısınız. 

Kaynaklar:

https://www.npr.org/sections/health-shots/2020/05/23/861325631/from-camping-to-dining-out-heres-how-experts-rate-the-risks-of-14-summer-activit

https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/05/15/848706362/coronavirus-faqs-how-risky-is-it-to-fly-is-there-any-way-to-reduce-the-risks

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün