“İç organlarımızı zehirliyorsunuz”

Sözleri dünyada tedavisi bulunamayan korkunç veba hastalığı hakkında olan sıra dışı bir şarkı YouTube’ da yayınlanmaya başladı. Sözleri günümüzdeki COVID-19 pandemisi için yazılmış gibi gelen şarkı, yüzyıl önce Yidişçe yazılmış. 

‘Mentshn-Fresser / İnsan Yokedici’ başlıklı şarkının sözleri, Solomon Small (Smulevitz) tarafından 1916 yılında yazıldı. Şarkının sözleri, I. Dünya Savaşı sırasında Yahudilerin de dahil olduğu birçok insanın ölümüne sebep olan tüberküloz ile çocuk felci salgınlarından ilham alınarak yazılmış. 

Şarkının son yorumu,  Sveta Kundish and Daniel Kahn ile Berlin’de Yidiş konuşan bir topluluğun üyeleri tarafından gerçekleştirildi. Şarkıyı canlı olarak icra edemeyen müzisyenler, bir video klip çekmeye ve sosyal medyada paylaşmaya karar verdi. Şarkı birkaç gün içerisinde on binlerin üzerinde görüntülendi.

The Times of Israel’e konuşan Kundish, “Şarkının şu an yaşadıklarımızla bu kadar alakalı olması karşısında dondum kaldım” dedi.

Minsk, Belarus’da doğan besteci Small 1989 yılında ABD’ye göç etmiş. Özellikle tiyatro ve çeşitli gösterilerdeki popüler şarkıları Small’u, üretken ve yetenekli Yidiş bestecilerinden biri haline getirdi. Small sadece kendi şarkılarını yazıp, besteleyip ve söylemekle kalmadı, aynı zamanda başkalarının da icra etmesi için beste ve şarkı sözleri üretti. Şarkılarının çoğunda göç, Yahudi aile hayatı, çalışma koşulları, Yahudi tarihi ve kutsal kitap hikayeleri ile pandemiler gibi konuları ele aldı.