Memorias De El 6-7 Septiembre

Eliz GATENYO Judeo-Espanyol
11 Eylül 2019 Çarşamba

En el anyo 1955 era yo chika komo ya vos puedesh imajinar. Akel anyo komo kada anyo, estavamos por kampanya en Yeşilköy. En la kaleja “14 Nisan”, en la kaza de una profesora de eskola, Fitnat Hanım. Fitnat Hanım teniya un perro ke se yamava Bicik ke paresiya un lonso muy salvaje. Por esto los diyas era atado i la noche lo dezatavan para ke guadre la kaza i ke mos guadre tanbien.

El diya de 7 Septiembre se fue mi padre a su echo, en Karaköy, kon el treno. Despues de un poko salyo i mi grandpapa (ke biviya kon mozotros) de kaza para irse a su echo ke se topava en Eminönü.

Muy poko despues oyimos ke estan aharvando a la puerta de kaza. Fitnat Hanım morava ariva i mozotros abasho, ma la entrada era mizma.  Aharvando no es, otro un poko van a romper la puerta i tanbien una mujer ke estava yorando kon gritos i espanto. Mozotros no teniyamos haber de nada, mos enkantimos. Avrimos la puerta i vimos a la vizina de la kaza de al lado yorando i gritando “Salvameee! Guadrameee! Te rogo avre la puerta me eskondere.”

Mozotros no estavamos entendyendo kualo estava pasando. Deke estava esta mujer espantandose tanto i de ken? La vizina era una mujer judiya ke se engrandesyo en Edirne i despues de lo ke afito en los anyos 1934, se movieron a Estambol. Eya mos konto ke era ijika chika akel tiempo i ke los yağmadjis le travaron las eskularitchas ke teniya en las orejas i le kedo la oreja arazgada. A la madre le kortaron el dedo para tomarle el aniyo de kazamyento ke no le saliya. Eya tuvo haber de lo ke se pasava, de su ijo i topandose sola en kaza, le paresyo ke iva afitar lo mizmo, pishin vino a eskonderse ande esta vizina turka. Akel momento Fitnat Hanım dezato al perro para ke no deshe entrar a dingun etranjero.

Sono el telefon de la patrona. Antes no aviya telefon en kada kaza. Era mi padre ke estava telefonando para kontarle a mi mama las novedades. El, en abashado del treno, vido toda la dezgrasya en las kalejas. Los magazenes rotos, las ropas destruyidas en las kayes. Mi grandpapa en lo ke vido su magazen paso un shok siguro. Era un magazen de vistimyentas de ombre. Aziya trayer poplines de la evropa para kamizas sovre mezura. Todos los topes de poplines arazgados en las kayes, los kostumes echos migajas.

Akel anyo tadrimos un poko de vinir a la sivdad, asta ke se kalmara la situasyon. En lo ke vinimos a kaza de Şişhane vimos ke la grande firma de Arşimidis ya estava en ruina. Arşimidis trayiya lustres de kristal, frijideres evropa, nada no aviya kedado mas, por ke ataron estos bienes detras de los taksis i los arastaron de Bankalar caddesi para abasho. I el resto ya se lo yevaron a sus kazas.

Mi grandpapa tuvo muncho danyo en akeyos diyas i akeyo fue la fin de su negosyo.

 

 

Siz de yorumunuzu yapın

Tüm Yorumları Görün