Modern Truva Atları

Kurşungeçirmez camlarla kaplı binalara, parmak izi alındıktan sonra, çelik kapılardan geçerek girmeye alışmışız bir kere. Bu yüzden Avrupa’da veya Amerika’da bir şehre gittiğimde önünde güvenlik görevlisi bile bulunmayan, her isteyeni içeri buyur eden sinagogları görünce önce hayranlık duyar, sonra ‘işte özgürlük’ diye düşünüp ardından ‘güvenliklerini nasıl sağlıyorlar?’ diye endişeye kapılırım

Karel VALANSİ Köşe Yazısı
4 Haziran 2014 Çarşamba

Kurşungeçirmez camlarla kaplı binalara, parmak izi alındıktan sonra, çelik kapılardan geçerek girmeye alışmışız bir kere. Bu yüzden Avrupa’da veya Amerika’da bir şehre gittiğimde önünde güvenlik görevlisi bile bulunmayan, her isteyeni içeri buyur eden sinagogları görünce önce hayranlık duyar, sonra ‘işte özgürlük’ diye düşünüp ardından ‘güvenliklerini nasıl sağlıyorlar?’ diye endişeye kapılırım. 24 Mayıs’ta saldırıya uğrayan Brüksel’deki Yahudi Müzesi de şehrin işlek ve canlı bir caddesine komşu dar bir sokakta, tüm bu önlemlerden yoksun. Ancak saldırıdan iki gün sonra kapılarını tekrar açarak nefret suçlarına kafa tutacak kadar cesur bir şekilde ‘ben hâlâ buradayım!’ diye haykırıyor.

ADL’nin son raporunda açıkça görülen antisemitizmdeki artış, meydana gelen sözlü ve fiziksel saldırılar, Fransa ve Macaristan’da ciddi derecede artan göç miktarı, son seçimlerde aşırı sağ partilerin kazandığı oy oranı… Tüm bu veriler, antisemitizm, İslamofobi, yabancı düşmanlığı ve ırkçılığa karşı savaşılması gerektiğinin açık göstergeleri.

Ancak çözülmesi gereken hayati bir sorun daha var. Dört kişinin yaşamını yitirdiği saldırının zanlısı olarak tutuklanan 29 yaşındaki Fransız vatandaşı Mehdi Nemmouche’un kabarık sicilinin en can alıcı noktası, bir yıl boyunca Suriye’de cihatçıların safında savaşmış olması. Bu da dikkatleri Batı ülkeleri için önemi gittikçe artan bir soruna getiriyor; yabancı cihatçılar.

Düzenlenen raporlara göre radikal eğilimler sergileyen Nemmouche, şu an Suriye’de savaşan 3000 kadar Avrupalı cihatçıdan sadece biri. Suriye’deki savaşta Batı’nın yaşanan ölümleri durdurmadaki yetersizliğine kızan, kendi Batılı tarzı hayatlarını amaçsız ve anlamsız bulan, ne tam Batılı ne de tam Doğulu olabilen, Suriye’de yaşananlara karşı kendisini sorumlu hisseden Batı ülkelerinin bir kısım Müslüman gençleri, yoğun propagandanın yapıldığı sosyal medyadan da etkilenerek cihatçı olarak savaşmak üzere Suriye’ye gidiyorlar. Günümüzde Suriye’de 700 Fransız, 400 İngiliz, 100 Amerikalı cihatçı olduğu tahmin ediliyor.

Nemmouche bu konuda bir ilk değil. Hatırlarsanız 2012 yılında üçü çocuk dört kişinin hayatını kaybettiği Fransa’nın Toulouse kentindeki Yahudi Okulu saldırısının zanlısı Muhammed Merah’ın da Afganistan ve Pakistan’da bulunduğu ve El Kaide bağlantısı olduğu açıklanmıştı. Geçtiğimiz ay ülkelerine dönen dört Fransız gazeteci de kendilerini kaçıranların mükemmel Fransızca konuştuğunu belirtip Fransız cihatçıların varlığını tescillemişlerdi.

Birçoğu El Kaide’nin öldürülen lideri Usame Bin Ladin’in etkisinde İslam’ın tehdit altında olduğuna inanıyor ve Suriye’ye şehit olmaya gidiyorlar. Ancak radikal grupların cenneti haline gelen Suriye’de yabancı cihatçılar, özellikle de Avrupa ve Amerika vatandaşı olanlar çok değerli. El Kaide bu gençleri yetiştiriyor, eline silah verip savaşmayı öğretiyor. Sınır kapılarında artan güvenlik önlemlerine rağmen sahip oldukları pasaportlarla ellerini kollarını sallayarak ülkelerine dönmeleri ve El Kaide adına saldırı düzenlemeleri planlanıyor. Amerika ve bazı Avrupa ülkeleri arasındaki vizesiz geçiş kolaylığı ise tüm Batı ülkelerini hedef tahtası haline getiriyor.

Avrupa’nın en yoğun Yahudi ve Müslüman nüfusuna sahip ülkesi Fransa, nisan ayında bu gençlerin Suriye’deki cihatçılara katılmalarını engellemek için yeni önlemler aldığını açıklamıştı. Ancak asıl sorun Suriye’ye gitmelerinden çok, daha da radikalleşerek geri dönmeleri. Terör saldırılarında bulunabilecekleri gibi onları örnek alabilecek gençleri örgütlemelerinden korkuluyor.

Potansiyel tehdit oluşturabilecek kişilerin ve sayıları gittikçe artan cihatçıların her birinin takibi ise oldukça güç. Suriye’ye gitmeleri engellenemediği gibi kolaylıkla da geri dönebiliyorlar. Terörizmin her yeni koşula kendini hızlı ve kolayca adapte edebilmesi, oluşan yeni tehditlere karşı devletleri yetersiz bırakıyor. Günümüzde terörizmin ulaştığı en tehlikeli nokta ise devletlerin vatandaşını potansiyel suçlu olarak ayırmak zorunda kalacak olması. Bu da terörizm tehdidi bir yana, zaten yükselmekte olan yabancı düşmanlığı ve ırkçılığı daha da ciddi boyutlara getirecektir.