Vayeşev

Rav İzak ALALUF Köşe Yazısı
17 Aralık 2008 Çarşamba

Bu hafta Şabat Hanuka. Makabilerin Yunan krallığına karşı kazandıkları zaferin yıldönümü. Bu zafer sadece bir askeri zafer değildir. Bu putperest kültüre karşı tek Tanrı kültürünün kazandığı çok önemli bir zaferdir. Asimile edilmeye çalışılan, yok olması için büyük çaba gösterilen bir avuç insanın koca bir dünya krallığına verdiği çok anlamlı bir cevaptır. Hatalı olsa da zaman zaman soykırım ve pogrom gibi felaketlerle karşı karşıya kalsa da bu görünüşte küçük fakat güçlü toplumun verdiği çok anlamlı  bir mesajdır. Zayıf bir ışıkla yanan o hanuka kandillerinin umudun devamlı olarak varolduğu ve Tanrı’ya güvenmenin çaba göstermekle birlikte insanları yarı yolda bırakmayacağının mesajını anlatmaktadır bizlere.

Hanuka bayramında hanuka 25’inde dinlendiler açıklamaları yapılır. Bu dinlenme uzun süren bir savaşın askeri bir çarpışmanın dinlenmesi olabilir. Fakat hiçbir zaman tek Tanrı mücadelesinin sonu olmamıştır. Hanuka asimilasyona karşı da kazanılan bir zaferdir. İyilikle, güleryüz ama arkasındaki kötü niyetlerle asimile edilenlere karşı asıl kültür sahiplerinin verdikleri mücadele sonunda asimilasyonun bir çözüm olmadığını göstermiştir. Her çağda entegrasyon veya kendi kültürümüzden feragat etmenin bize karşı yapılan zulmü durdurduğu zannedilmiş ve her çağda da bunun sonu hüsran olmuştur. Bu zulme karşı gelecek tek şey öncelikle Tanrı’nın yardımı ile bir arada olmak ve kendi öz kültürümüze sahip çıkmaktır. Bu kültürü öğrenmek, öğretmek ve gelecek kuşaklara aktarmak bizleri tarihin o acımasız çarkında yok olmaktan kurtaracaktır. Dindar olmak veya olmamak bir başka konudur. Ancak Judaik kültürü öğrenmek ve elden geldiğince uygulamak mutlak bir gerekliliktir.

Yirmi iki yıl süren büyük sıkıntılar ve acılardan sonra nihayet Yaakov Avinu babasının evinin bulunduğu yerde dinlenmeye çekilmiştir. Geçen haftaki peraşada Yitshak’ın öldüğünü görürüz ama Midraş Yitshak’ın Yosef’in satılmasından daha sonra öldüğünü ve Yosef’in hayatta olduğunu Yaakov’dan gizlediğini belirtir. Yosef’in satılma (öldü) haberini almasından sonra yer alan “vayevk oto aviv” babası ona ağladı cümlesinde Raşi tarafından bu Yitshak’tır açıklaması vardır. Yaakov dinlenmek istemektedir ama Tanrı onunla aynı görüşü paylaşmamaktadır. Bir tsadik bu dünyada daha fazla şeyler başarmakla görevlidir ve bunun için bir takım sıkıntılara göğüs germek durumundadır. Bu noktada Teilim’de yazan “yelehu mehayil el hayil” çarpışmadan çarpışmaya gitmek cümlesi aklımıza gelmektedir. Bu dünyada tsadikler için başarılması gereken o kadar çok şey vardır ki bunu çarpışmadan çarpışmaya koşarak tsadikler kazandıkları zaferlere bir yenisini ekleyerek devam edeceklerdir. “Scar” yani kazançları onlar için Tanrı tarafından olam aba’da zaten hazırlanmıştır.

Bütün güzel dileklerle bu Hanuka bayramını kutluyor birlik ve beraberlik içinde aydınlık geleceklere yol almamızı temenni ediyorum. Şabat Şalom ve Hanuka Sameah.