Merkezi İsrail’de bulunan Pardes Yahudi Bilimleri Enstitüsü bir Yahudi öğrenim topluluğu. Bu enstitüde öğrenciler eski Yahudi metinleri ve gelenekleri irdelerken bu metin ve geleneklerin günümüzle olan bağını da keşfediyorlar.
Geçtiğimiz iki senedir Pardes’ten gelen öğrenciler, öğretmenleri Dr. Levi Cooper ile birlikte UÖML’de öğrencilerine eğitici etkinlikler, gençlerle ve cemaat gönüllüleri ile çeşitli faaliyetler yapmanın yanı sıra sinagog ve kurumları da ziyaret ederek İstanbul Musevi Cemaati hakkında yeni bilgiler edindiler.
Bu gezilerin üçüncüsü 12-17 Ocak tarihleri arasında 11 Pardes öğrencisi ve yine Pardes’ten gelen iki öğretmenle gerçekleşti. Bu sene Levi Cooper’ın yanı sıra bir başka Pardes öğretmeni Zvi Hirschfield de gezide hazır bulundu.
12 Ocak Salı günü ilk durakları Sultanahmet olacaktı fakat meydana gelen üzücü saldırıdan ötürü Kadıköy’ü gezmek durumunda kaldılar. Kadıköy’de gezmek için girdikleri camide, caminin imamı onları çok sıcak karşıladı ve öğle namazını izlemelerini de sağladı. Onlar için eşsiz bir deneyim olan bu ziyaret sayesinde Yahudi ve Müslüman ibadet farklılık ve benzerliklerini de öğrenme fırsatını yakaladılar. İlk etkinlikleri 12 Ocak akşamı Alef binasında oldu. Bu etkinlikte katılımcılar bir dini kuralın liderlerin mi yoksa toplumun mu isteği yönünde değişip değişmeyeceğini tartıştılar.
13 Ocak Çarşamba günü ise Pardes grubu Çanakkale ve Gelibolu gezisi gerçekleştirdiler. Bu gezide Gelibolu ve Çanakkale Sinagogları ile Gelibolu ve Çanakkale’de bulunan mezarlıkları ziyaret ettiler. 1700’lü yıllardan kalan mezarlıkları inceleyen Pardes grubu ayrıca Çanakkale Sinagogunda minha duası yaparak bu ziyareti daha da anlamlı hale getirdiler. Yahudi mekânlarının yanı sıra ayrıca Çanakkale Savaşının yaşandığı yerlere yapılan gezi, bu gezideki öğretmenlerden Levi Cooper’ın Avustralyalı olmasından ötürü de daha önemliydi.
14 Ocak Perşembe ilk durakları Şişli Bet İsrael Sinagogu oldu. Orada sabah duasını yaptıktan sonra Aşkenaz ve İtalyan Sinagoglarını gezen Pardes grubu daha sonra Hahambaşı İsak Haleva’yı makamında ziyaret etti. Grupla bir saate yakın sohbet eden Hahambaşı Türkiye Musevi Cemaatinden ve cemaatin güncel durumundan bahsetti. Ayrıca Saragosa Megilasını da gruba göstererek yine eşsiz bir deneyim yaşamalarını sağladı. Hahambaşı ziyareti sonrası sıra Or Yom’da yaşlılarla buluşmaya geldi. Yemek sonrası her kata, her odaya teker teker giren Pardes grubu onlarla şarkılar söyleyip neşelenmelerine vesile oldular. İngilizce konuşan yaşlılarla ayrıca sohbet eden Pardes grubu için Or Yom gezisi oldukça anlamlıydı.
Or Yom sonrası Neve Şalom Sinagogu ve sinagog içerisinde yer alan 500.Yıl Türk Musevileri Müzesi gezildi. Burada 1986 ve 2003 patlamaları hakkında bilgi alan Pardes grubu ayrıca müzeyi yeni yerinde ilk ziyaret eden grup oldu. Günün en heyecanlı buluşması Tuna Alkan ve Generation Next grubu ile yapılan etkinlik oldu. Şarap ve peynir ikramları ile liderlikte gelenekleri korumanın mı yoksa yeniliğin mi öne çıktığı konusunda bir tartışma gerçekleşti. Gruplara ayrılarak bir metin okuyan katılımcılar bu metinden yola çıkarak günümüzde Yahudi liderliğine ışık tuttular.
Pardes grubunun Türkiye gezisinin en önemli ayağı 15 Ocak Cuma gerçekleşen Ulus Musevi Okullarına yaptıkları ziyaretti. Sabah Aşkenaz Kütüphanesinde okul öğrencileri ile yapılan şahrit duası sonrası 5, 6, 9, 10 ve 11. sınıflarla Tu Bişvat konusunda tüm bir okul günü informal eğitimler yapıldı.
5 ve 6. sınıflar Tu Bişvat’ı sanat ve şarkılarla öğrenirken 9, 10 ve 11. sınıflar Tu Bişvat’ta yenilen yedi yiyecek türünden yola çıkarak aile, arkadaş ve toplum ilişkileri hakkında eğlenceli bir aktivite yaptılar.
15 Ocak Cuma akşamı Pardes gençleri ile birlikte yapılan Şabat ve coşkulu bir şekilde söylenen Arvit duasında gençler, aileler ve Pardes grubu birlikte danslar ederek Şabat enerjisini hissettiler. Aynı coşku ve enerji organize edilen Şabat yemeğinde de devam etti. Hahambaşı Rav İsak Haleva’nın da orada olması tüm katılımcılar için büyük bir mutluluk kaynağı oldu. Programı organize eden Ortaköy Sinagogu Haham Akaali Rav Naftali Haleva konuşmasında her sene olduğu gibi Pardes gençlerine, başta liderleri Rav Levi Cooper’e verdikleri emekten dolayı teşekkürlerini sundu. Yemek sırasında söylenen şarkılar ve oyunlar, katılımcıları neşelendirdi.
Pardes grubunun coşkusu ve enerjisi tüm Şabat boyunca devam etti. Şabat Tefilasında sinagogun yahidlerinden Deniz-Nıso Saporta’nın kızı Selin Serah, eşi Vedat Perahya ve aileleri ile Şabat Hatan mutluluğu yaşandı. Pardes gençleri Sefer Tora’ya kalkan her kişi için ayrı ayrı şarkılar söyleyerek Şabat Hatan coşkusuna alışılmışın dışında farklı bir boyut kazandırdılar.
İlerleyen dakikalarda Haham Akaali Rav Naftali Haleva, Hahambaşı Rav İsak Haleva’yı aralarında görmenin mutluluğunu ifade ederek kendisini konuşmasını yapmak üzere davet etti. Hahambaşı Haleva’nın Bo Peraşası hakkında verdiği açıklayıcı bilgiler sonrasında tefila ve seuda gerçekleşti. Ardından Rav Levi Cooper, ismin, lisanın ve giyimin Yahudi kimliği açısından önem derecesini açıkladı. Gençlerle yenen öğle yemeğinde edilen Tora sohbetine ise şarkılar eşlik etti.
Şabat süresince sinagogda bulunan gençler Şabat’ın ne kadar dolu geçtiğini görme fırsatını buldular. Rav Naftali Haleva, sinagogun organize ettiği Seuda Şelişit’te, Pardes Gençlerinin tüm hafta boyunca kattıkları ve özellikle cuma akşamından başlayarak Şabat bitimine kadar verdikleri tüm emeklerden dolayı yeniden teşekkürlerini dile getirdi. Seuda Şelişit sırasında söylenen şarkıların ardından Hahambaşı Haleva, farklı ülkelerden gelen Pardes Gençlerinin içtenlikle kattıkları duygu dolu anlar sayesinde bir aile bütünlüğü kazandırdıkları için memnuniyetini belirtti. Anlamlı, duygulu, eğlenceli geçen Şabat, Arvit ve Avdala duaları ile sona erdi.
Cumartesi akşam Şabat sonrası yeni açılan kaşer restaurant Caffe Eden’de yemek yiyen Pardes grubu orada da şarkılar söyleyerek gelenleri de eğlendirdiler.
Pazar günü bu sefer sıra Anadolu yakasındaydı. Caddebostan Bet-El Sinagogunda yapılan şahrit duası sonrası Talmud Tora ve Göztepe Kültür Derneği gençleri hep beraber Pardes grubu ile kahvaltı ettiler ve yine beraber toplum önünde konuşma, çocuklara şarkı öğretme gibi konularda eğlenceli eğitim aldılar. Pardes Grubunun İsrail’e dönmeden son durakları Kadıköy Hemdat İsrael Sinagogu oldu.
Bu aitı gün Türk Musevi Cemaati açısından verimli ve öğretici geçti. Katılanlar eşsiz deneyimler yaşadılar ve Pardes öğrenci ve öğretmenleri ile muhteşem bir hafta geçirdiler.
