Gürcistan’da Artvin usulü Kaşer mantı

Tiflis’teki 30 kişi kapasiteli Restaurant Jerusalem’de (Kudüs Restoranı) çalışan Nanuli Janashvili’nin görevi ‘khinkali’ adlı yemeği ile ünlü restoranın kaşerut kurallarına uymasını sağlamak.

Dünya
15 Eylül 2015 Salı

Khinkali, ülkemizde Artvin mantısı olarak bilinen yemeğin Gürcistan’daki karşılığı.

İsrailli turistlerin ucuz ve kaliteli tatil bölgeleri listesinde Türkiye ile birlikte yer alan Gürcistan’da  Yahudi turistlerin sayısı dikkat çekici bir şekilde artmakta.

İlk Yahudi yerleşimcilerin 1500 yıl evvel geldiği ülkede bugün sadece 4000 Yahudi vatandaş olmasına rağmen, Yahudi bayramlarında sinagogların dolması dikkat çekiyor.

Bunun sebebi Gürcistan’ın   2009 yılından bu yana İsrailli turistlerin favori mekanı olması.

1979’da 28 bin olan Yahudi nüfusu SSCB’nin dağılmasından sonra  siyasi istikrarsızlık ve çatışmalar yüzünden gittikçe azalmış.

Tiflis Büyük Sinagogu  Baş Hahamı Rakhmim Murdukhashvili için tüm sandalyeleri dolu bir sinagog sadece uzak  bir çocukluk hatırası iken, bugünlerde bu mümkün.

Murdukhashvili şöyle konuşuyor: “Bazı cuma akşamları sinagogumda dini şarkılar söyleyen 80 kişilik cemaati gözleri kapalı dinliyorum. Böyle bir çoklu sesli  koroyu en son burada babam beni Sinagoga götürdüğünde duymuştum. Şarkıları Gürcü usul yerine  Fas şekli ile söylüyorlar, kimin umurunda, onlar

 (turistler) gelmeden evvel sinagog ancak  Yom Kipur’da böyle dolabiliyordu.

İsrail Turizm Bakanlığı’nın verilerine  göre yılda 60 bin İsrailli Gürcistan’ı ziyaret ediyor. Bu sayı 2010 yılında sadece 20 bin idi.

İsrailli turistler yerel ekonomiyi de canlandırmış.

Turistlerin dışında Gürcistan asıllı İsraillilerin bazıları da buradaki potansiyeli görmüş ve restoran açarak ülkede yaşamaya başlamışlar.

Etty Kricheli ve kocası Jacob 1970’de İsrail’e göç etmelerine rağmen geçen sene Gürcistan’a dönerek Artvin mantısı ile ünlü Kudüs Restoranını açmışlar. Restoranda fındık sosunda şiş kebab gibi  her tür Gürcü mutfağı ürünlerini ve mantının kaşer olanını yemek mümkün.

Haber ve foto, Cnaan Liphshiz, JTA