Altıdan Sonra, lockstoff! ve Akbank Sanat ortak yapımı
“Uluslararası bir STK olan RHR’ın (Responsible Human Resource / Sorumlu İnsan Kaynağı) davetini kabul ederek bu akşam bize katıldığınız için teşekkür ederiz. Cesur olun, geniş düşünün, radikal tekliflere açık olun. Dünyada sizin durumunuzdaki yüzlerce insanın geçtiği süreçten geçiyorsunuz ve isterseniz oyuna yeniden katılabilirsiniz. Alternatifler arasından sizin seçeceğiniz bir yerde. Mucize vaat etmiyoruz. Ama global teklifimiz yüzde yüz çözüm odaklıdır. En uygun teklifi yapabilmek için önce sizi tanımamız gerek, küçük gruplar halinde. Merak etmeyin sıra size de gelecek.
Biliyoruz sabırsızlanıyorsunuz. Biliyoruz bu durum başlarda gururunuza dokunuyordu. Bazılarınız çabalamayı temelli bıraktı. RHR olarak sizi anlıyoruz. Biz sadece sizin sağlıklı bireyler olarak hayatınıza devam etmenizi istiyoruz. Şimdi gözlerinizi kapatın ve çocukluğunuzu hatırlayın. İlk ne geliyor aklınıza? Tek kelime de söylemenizi istesem. Güzeeel. Çok güzel.”
Altıdan Sonra Tiyatro, 2012 sonlarında Alman tiyatro topluluğu Lokstoff!’la birlikte müthiş etkileyici bir ‘sokakta tiyatro’ örneği sergilemişti: ‘Yokuş Aşağı Emanetler’.
İki yıl sonra topluluk, Akbank Sanat’ın da katılımıyla, Lokstoff!’la yeni bir ortak yapım sahneliyor: ‘Sorunlu İnsan Kaynakları’.
Yokuş Aşağı Emanetler’de olduğu gibi Sorunlu İnsan Kaynakları’nı da Yaman Ömer Erzurumlu yazmış ve yine Wilhelm Schneck ile birlikte yönetmiş. İlk kez gündüz gözüyle sahneledikleri Emanetler’in ardından, hem Wilhelm Schneck, hem Yaman Ömer Erzurumlu, hem de sokakta çok keyifli bir performansını izlediğimiz konuk oyuncu Katrin Hildebrand ile uzun uzun sohbet etmiştik. Oyuna Almanya ayağında katılan Hildebrand, oyunun yönetmen yardımcılarından biri.
Lokstoff!, kurulduğu günden bu yana performanslarını ofis binaları, belediye, otobüs garajı, tren garı benzeri kamusal alanlarda sergiliyor. Bu kez de Sorunlu İnsan Kaynakları için Aksanat’ın İstiklâl Caddesi’ndeki binasının girişini, giriş katını, üst kata çıkan merdivenleri ve üst kattaki sergi mekânını kullanmışlar. Kimi zaman da, sokağı oyuna katmayı başarmışlar
Erzurumlu, izleyicilerini, uluslararası bir STK’nın davetini kabul ederek Akbank Sanat Galerisi’nde buluşan katılımcıların arasına sokarak Emanetler’den de daha interaktif bir çalışma yapmış. Seyircisini, oyuncuları Erkan Kortan, Onur Tuna, Cemre Buğra Ün ve Yaman Ömer Erzurumlu kadar performansın içine katıyor. Oyun her defasında Akbank Sanat Galerisi’nde o an sergilenen eserler ve galerinin mimarisi kullanılarak tasarlandığından, katılımcılar, çalışmaya her defasında farklı bir biçimde dâhil oluyorlar.
Bir İstanbul akşamı... Karşılayanlar galeride gönlünüzce dolaşmaya davet ediyor sizi. Bir ses sizi eserleri sergilenen sanatçılar gibi cesur olmaya davet ediyor önce. Geniş düşünmenizi fısıldıyor. Ne demek bu şimdi? Sabırlı olun. Siz sadece gelecek radikal tekliflere hazırlanın. Önce sizi tanımak istiyoruz. Sizi çevreleyen eserlere tekrar bakın ve bize kendinizi anlatın. Çocukluğunuzu mesela. Tablodaki tanıdık mı geldi? Bu yerleştirme size neyi anımsatıyor? Ya sokaktaki kalabalık! Buradan bakınca neye benziyorlar?
Teklifimizin ipuçları bu yanıtlarınızda. Size de sıra gelecek. Bu galeri, bu sergi, bütün bu eserler, hepsi sizin için seçildi. Biliyoruz sabırsızlanıyorsunuz. RHR olarak sizi anlıyoruz. Biz sadece sizin sağlıklı bireyler olarak hayatınıza devam etmenizi istiyoruz…
Davet sahibi RHR’nin Türkçe karşılığı ‘Sorumlu İnsan Kaynakları’ ama, oyunun adında küçük ama önemli bir fark var. Olay aslında ‘sorunlu’. RHR beyaz yakalı işsizlere iş temin ediyor gibi görünüyor ama, asıl amacı onları ‘kendi istediği yerde’ çalışmaya yollamak. Yaman Ömer Erzurumlu, oyunu yazmaya taşeron yasası meclisten ilk geçtiğinde başlamış. Bu yasa son haliyle taşeron işçiyi, iş sahibinin isteğine bağlı olarak her yere gönderebileceği, statüsünü ve yerini keyfi olarak değiştirebileceği bir piyona, bir köleye dönüştürüyor.
RHR’nin Dubai ya da Barselona teklifi keyifli bile gelebilir ama, imzaladığı sözleşme sonrası elemanın kendini üç ay sonra Nijerya ya da Patagonya’da bulmayacağının garantisi hiç bir zaman yok…
Vahşi kapitalizmin iş dünyasına yansımasının bu kadar sert eleştirisini, izleyicinin yüzünden gülümsemesini eksik etmeden, eğlendirerek, keyifle anlatabilmek gerçekten zor iş.
Ekip bunu çok iyi başarıyor. Tabii ki her sahnelenişinde mekânın ve katılımcıların değişmesi, elde bir yol gösterici metin olsa bile, her defasında farklı bir performans oluşturuyor.
Mutlaka katılın derim.
NOT: ‘Site’nin olsun, ‘Sorunlu İnsan Kaynakları’nın olsun Ocak, Şubat, Mart 2015 gösteri tarihleri henüz elimde yok. Oyunlar sahnelendiğinde ayrıca bildireceğim.
Hepinize iyi seyirler. Sevdikleriniz ve sevenlerinizle mutlu yıllar dilerim.
