İsrail ve ABD, İran’ın nükleer programıyla ilgili yürütülen müzakerelerin yedi ay daha uzatılmasından memnun olduklarını açıkladılar. ABD Dışişleri Bakanı Kerry, Kongre’den yeni yaptırımların getirilmemesini isterken İran gecikmeye rağmen kalıcı bir anlaşmaya varılacağından umutlu olduğunu belirtti
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, pazartesi günü İran’la yürütülen nükleer müzakerelerin yedi ay daha uzatılacağını açıkladı. Geçtiğimiz haftadan beri Avusturya’nın başkenti Viyana’da İran ve P5+1 ülkeleriyle (ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Çin) yoğun bir şekilde devam eden görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada İranlıları konuyla ilgili ciddi ve hedefe yönelik sıkı çalışmalarından dolayı öven Kerry, nihai anlaşmaya yönelik önemli ilerlemelerin kaydedildiğini belirtti. İran’ın şimdiden çok miktarda nükleer maddeyi üretmeyi bıraktığını ve bu sayede dünyanın daha güvenli bir yer haline geldiğini söyleyen Kerry, şu aşamada yaptırımların kaldırılmasına dair ise bir karar alınmadığını sözlerine ekledi.
Görüşmeler sonrası basın toplantısı düzenleyen İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, müzakerelerin uzatılma kararına rağmen, nihai anlaşmanın yapılacağından emin olduğunu belirtti. Ruhani, “Görüşmeler süresinde fikir ayrılıklarının büyük bir kısmı kapandı ve taraflar birbirine biraz daha yaklaştı. Çok yakında ‘zafer’e ulaşacağız” dedi.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de, yaptırımların mevcut problemleri çözmediğini belirterek, “İnanıyoruz ki önümüzdeki müzakere sürecinde bu sorunlar çözülecek. Bunu en kısa zamanda başarmak istiyoruz. Kimse erteleme istemiyor” diye konuştu.
Zarif, İran’ın barışçıl nükleer program geliştirme hakkı olduğunu vurgulayarak, “Bu hakkımızdan baskı ve tehditler karşısında vazgeçmeyeceğiz” dedi.
Reuters haber ajansına açıklamalarda bulunan müzakere heyetinden Batılı bir diplomat da, nükleer müzakerelerde son tarihin 1 Temmuz 2015’e kadar uzatılmasının yanı sıra, mart ayında siyasi bir anlaşmaya varmayı hedeflediklerini dile getirdi.
Geçtiğimiz yıl 24 Kasım’da Cenevre’de varılan geçici anlaşmada, 20 Temmuz 2014’e kadar kapsamlı bir anlaşmaya varılması öngörülmüş ancak taraflar arasında farklılıkların giderilememesi üzerine müzakerelerin 24 Kasım 2014’e kadar uzatılmasına karar verilmişti.
Müzakerelere önümüzdeki aydan itibaren devam edilecek. İran haziran ayının sonuna kadar her ay yaptırımlar çerçevesinde yurtdışındaki bankalarda dondurulan petrol gelirlerinden 700 milyon dolar almayı sürdürecek.
Netanyahu: “Kötü bir anlaşmadansa, hiç anlaşma olmaması daha iyi”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da müzakerelerin uzatılmasından memnun olduğunu açıkladı. Pazar günkü kabine toplantısında yaptığı açıklamayı yineleyen Netanyahu, “Kötü bir anlaşmaya imza atılmasındansa hiç anlaşma yapılmaması daha iyi. İran’ın tüm isteklerinin kabul edildiği bir anlaşma sadece İsrail ya da içinde bulunduğumuz bölge açısından değil, bütün dünya açısından çok tehlikeli olur. O nedenle anlaşmanın ertelenmesi çok iyi oldu” diye konuştu.
BBC’ye de ayrı bir açıklamada bulunan Netanyahu, ertelemenin ardından Tahran’a uygulanan ekonomik yaptırımların arttırılarak devam ettirme fırsatının yeniden doğduğunu dile getirerek konuşmasına şöyle devam etti: “İran’da kısa sürede nükleer bomba yapmaya yetecek miktarda uranyum üretebilecek bu kadar çok santrifüjün kalmasına izin verilmemeli. Ayrıca, İran’ın tüm dünyayı tehdit altında bırakan, nükleer başlık taşıyan füzelere sahip olması için hiçbir sebep yok. Bu nedenle İsrail’i, Ortadoğu’yu ve tüm insanlığı tehdit edecek kötü bir anlaşmaya imza atılmaması çok önemli.”
Viyana’daki müzakerelere katılan Amerikan heyetinden bir grup yetkilinin önümüzdeki günlerde Kudüs’e giderek görüşmelerle ilgili Netanyahu’ya detaylı bilgi verecekleri bildirildi.
