İspanyol diplomat ölümünden sonra Yad Vaşem tarafından Yahudi olmayanlara verilen ‘Uluslararası Dürüst’ unvanı ile onurlandırıldı
Holokost döneminde kişisel çabalarıyla yüzlerce Yahudi’nin hayatını kurtaran İspanyol diplomat Sebastian de Romero Radigales, Kudüs’te bulunan Yad Vaşem Holokost Müzesi tarafından üstün çabalarından dolayı ‘Uluslararası Dürüst’ unvanı ile onurlandırıldı. Geçtiğimiz hafta müzede düzenlenen törende İspanyol diplomatın torunu Elena Colitto Castelli büyükbabası adına unvanı kabul etti. Törende İspanya’nın İsrail Büyükelçisi Fernando Carderera ile Radigales tarafından kurtarılan Isaac Revah da hazır bulundu.
Radigales, Yahudilerin Selanik’ten Auschwitz Ölüm Kampı’na sürgün edildiği 1943 senesinde Atina’ya gelmişti. Almanlar, İtalyan ve İspanyol vatandaşlığı bulunan Yahudilerin uyruğunda oldukları ülkelere geri dönmeleri koşuluyla sürgünden muaf tutulmasını kabul etmişti. Yad Vaşem’e göre o dönemki İspanya Dışişleri Bakanı’nın ‘pasif bir yaklaşım benimseme ve herhangi bir kişisel girişimden uzak durma’ talimatı vermesine karşın, Radigales İspanyol vatandaşlığı bulunan 510 Yahudi’nin Selanik’ten İspanya’ya geri dönmelerini ayarlamak için çalıştı.
13 Ağustos 1943 tarihinde İspanyol vatandaşlığı bulunan 367 Yahudi Bergen-Belsen Toplama Kampı’na vardı. Radigales, İspanyol hükümetinin daha önceki duruşunu değiştirip Yahudilerin İspanya’nın sömürgesi olan Fas’a gönderilmelerine izin verene kadar söz konusu Yahudileri korudu. Yahudilerin seyahat belgelerinde Radigales’in imzası vardı. O zaman bir çocuk olan Revah, Şubat 1944’te grubun kamptan ayrılmasına nasıl izin verildiğini anlattı.
Revah, Radigales’in ‘Uluslararası Dürüst’ unvanı alması için Yad Vaşem’e yaptığı başvuruda, “Nazi kampından salıverilmek olağandışı bir şeydi. Bu olağandışı kurtuluş, olağanüstü cesur ve insancıl Radigales sayesinde gerçekleşti,” diye yazdı.
