Yahudi takviminde buruk bir kutlama günü Lag Ba’Omer

Pesah Bayramı’ndan tam 33 gün sonra, 1919 yılında kurulan tarihi Sirkeci Beth Avraam Sinagogu’nda Lag Ba’Omer kutlaması yapıldı

Ester BÜYÜKABOLAFYA Toplum
21 Mayıs 2014 Çarşamba

Bu yılki geleneksel Lag Ba’Omer kutlaması 18 Mayıs Pazar sabahı Sirkeci Beth Avraam Sinagogu’nda gerçekleşti. Kutlamaya Hahambaşı Rav İsak Haleva, Cemaat Başkanı İshak İbrahimzadeh, Cemaatler Eş Başkanı Çetin Erbeş, Temsilciler Meclisi Başkanı CinaTelvi,  Uygulamacı Başkan Yardımcısı Moris Levi, cemaat vakıf başkan ve yardımcıları, Bet-Din üyelerinden Rav Nafi Haleva ve Rav İzak Peres, dernek temsilcileri, cemaat ileri gelenleri, kurum ve kuruluş başkanları ve yahidler katıldı.

Konuklar, sabah Tefila duasından sonra sinagogun bahçesinde seudaya katıldı. Kahvaltı sonrası Lag Ba’Omer kutlaması için tekrar sinagogdaki yerlerini aldılar. Tören Maftirim Korosu’nun Baruh Aba şarkısıyla karşılanan Hahambaşı Rav İsak Haleva’nın girişi ile başladı. Maftirim grubundan Şef Menahem Eskenazi, Sedat Amon, Bensi Elmas, Robert Elmas, Selim İyigör, Beni Albukrek, Nesim Beruhiyel, Selomo Bihar veYusuf Kaspi’nin seslendirdiği ilahilere davetliler de coşkuyla eşlik etti.

Günün sunuculuğunu konuklara “Hoş Geldiniz” mesajı ile Sirkeci Beth Avraam Sinagogu gabaylarından Selim Amon yaptı. Törende ilk olarak sözü Sirkeci Sinagog Başkanı Naim Civre aldı.

Naim Civre öncelikle konukları selamladı. Ardından, geçmişinde büyük Yahudi cemaatini barındırmış olan Manisa’da Soma Kömür Ocağı’nda hayatını kaybedenleri rahmetle anmakla başladı. “Yurdumuzda altı gündür yaşananlar, maalesef yürekler acısıdır. Hayatlarını kaybedenlere rahmet, geride bıraktıklarına sabır, yaralılara şifa diliyorum,” dedi. Hızla azalan Sirkeci Cemaati’nin ayakta kalabilmek için mücadelelerinde yahidlerden desteklerini istedi: “Mesafeler dakikalarla ölçülebilir oldu. Yurtdışından yurdumuza gezmek için gelen dindaşlarımızı semtimizdeki otellerde ağırlarken büyük memnuniyet duymaktayız. Tüm yıl boyunca cuma akşamları, cumartesi sabahları, bayramlar ve her ayın ikinci pazarı burada sizlerle birlikte olmak bizi çok memnun eder,” dedi ve katılımcılara sağlık, huzur, bereket ve sevgi dolu günler temennisi ile sözlerine son verdi.

Selim Amon, Lag Ba’Omer’in mana ve anlamını anlatmak üzere konuk konuşmacı Aile ve Çocuk Gelişim Merkezi’nin Klinik Psikologu Nazlı Erbeş’i davet etti.

Nazlı Erbeş, Pesah ile Şavuot arasındaki yedi hafta yarı matem dönemi olduğunu; düğün ve kutlamalar yapılmadığını, hatta çok dindar Yahudilerin saçlarını bile kesmediğini belirtti. Bunun nedenini de Talmud’a göre şöyle izah etti: “Rabbi Akiva’nın öğrencileri çok başarılıydı. Hatta geleceğin Talmud bilginleri olabilecek niteliklere sahiptiler. Ancak zaman içinde birbirlerini destekleyerek ilerlemek yerine, egolarına kapılarak aralarında olumsuz bir rekabete girerek birbirlerini baltalamaya başlamışlardır. Bunun sonucunda, öldürücü bir salgın hastalığına yakalanarak binlerce öğrenci yaşamlarını yitirdi. Salgın da Omer’in 33. gününde sona erdi.” Erbeş, Lamed ve Gimelin birleşiminden oluşan Lag sözcüğünün nümerik değerinin 33 olduğunu Lag Ba’Omer’in bir mesaj olduğunu vurguladı. “Egolarımızdan kurtularak, duygularımızı denetleyip Tora’nın ebedi gerçeklerine ulaşıp hakiki özgürlüğe ulaşabiliriz’” Ribi Şimon Bar Yohay, Ribi Akiva’nın öğrencisi olduğunu ve Romalıların isyanına katıldığı için aranmakta olduğundan 12 yıl boyunca bir mağarada sakladıklarına değindi: “Mucize eseri mağara girişinde bir pınar ve bir keçi boynuzu ağacı vardır. Bilgilerini burada paylaşırlar. 12 yıl sonra çıktıklarında Tanrı’dan daha toplum içine girmeye hazır olmadıkları mesajı gelir ve bir yıl daha mağarada kalırlar. Bir yıl sonra Ribi Şimon Bar Yohay bütün bildiklerini herkesle paylaştığı için ölümünde yas değil, kutlama yapılmasını vasiyet eder.” Bu yüzden kutlamaların yapıldığına değinen Erbeş, “Unutmayalım ki, zaman bir oyuncak trende geçirilen bir yolculuktur. Her şey geçicidir. Sabit olan tek şey zamandır. Bizler de her istasyondan geçiyoruz. Dilerim ki, hep beraber özgürlük istasyonunda inebilelim,” temennisinde bulunarak sözlerine son verdi.

Hahambaşı Rav Haleva ise sözlerine, Nazlı Erbeş’in tarihi çok iyi inceleyip güzel anlatımına teşekkür edip, kendisini tebrik ederek başladı. “Her güzel olayı bir sinagogda kutlamak bizim cemaatimizin en güzel geleneklerinden biridir. Aynı zamanda o sinagogda çalışanlar, yöneticiler için de heyecan verici bir durumdur,” dedi. Rav Haleva “Talmud’a Lag Ba’Omer’i kim ki neşe içinde kutlar ise o neşenin içinde heyecanı da beraber hisseder’ dedi. Üniversite yıllarında Ribi Şimon Bar Yohay’ın ölüm yıl dönümünde, öldüğü dağda katılan yüzlerce kişi ile sabahlarken duyduğu hislerini paylaştı: “İnsan iki güçten meydana gelir. Madde ve duygusal yapısı. Giyinmek, yemek yemek madde yapısı; insanlara yardım etmek, paylaşmak duygusal yapısıdır. Bende olanı niye başkası ile paylaşayım. Bende olanı niye başkasına vereyim? Gibi soruların genel cevabını duygusal yapımız cevap verir,”dedi. Bütün bunların açıklamalarının aslında Zohar’ın (Tora’nın mistik bölümü) izah ettiğini belirtti. “Tora dört şekilde anlaşılabilir. Bunlardan bir tanesi gizemdir. Ribi Şimon Bar Yohay bize bu gizemleri açıklar,” diyerek herkese iyi dileklerde bulundu ve sözlerine son verdi.  

Hahambaşı Rav İsak Haleva’nın konuşmasından sonra Lag Ba’Omer anısına, Yahudi tarihinde iz bırakmış büyük Rav’ların hatıralarına mum yakılmasına geçildi. Ribi Şimon Baryohay anısına Rav İsak Haleva, Ribi Akiva anısına Rav Nafi Haleva, Ribi Elazar anısına Cemaat Başkanı İshak İbrahimzadeh; Ribi Yeşua Ben Perahya anısına gazeteci, şair ve yazar Moşe Grosman; Ribi Yose Ben Yoezer anısına Temsilciler Meclisi Başkanı Cina Telvi; Ribi Şimon Ben Gamliel anısına Uygulamacı Başkan Yardımcısı Moris Levi; Ribi Yohannan Ben Zakay anısına Çetin Erbeş; Ribi Akavya Ben Maalalel anısına Talmud Tora kuruluşunda ve yıllarca görev yapmış olan Avram Yanni; Ribi Hanina Ben Terdeyon anısına Sirkeci Beth Avraam Sinagogu Onursal Başkanı Hayim Mitrani; Ribi Nahunya Ben Akana anısına sinagogun en yaşlı ve 60 yıldan fazladır emeği geçen yahidi Salvator Siliki; Ribi Eliyezer Ben Yeuda anısına geleceğin temsilcileri gençlerin adına Rubi Kandil; Ribi Hanina Ben Dosa anısına son mum tüm misafirler adına Sirkeci Beth Avraam Sinagogu Vakıf Başkanı Naim Civre tarafında yakıldı.

Soma’daki maden faciasında yaralananların bir an önce iyileşmesi ve Türkiye Yahudilerinin Türkiye Cumhuriyeti ve Cumhurbaşkanını kutsadıkları Anoten duasının söylenmesiyle tören sona erdi. Kutlamalara katılanlar sinagogun bahçesinde döner ikram edildi.