Geçtiğimiz hafta İran’ın nükleer programıyla ilgili olarak P5+1 ülkeleriyle kalıcı bir anlaşma imzalamak üzere Viyana’da bir araya gelmesinden sonra İsrail Başbakanı Netanyahu konuyla ilgili endişelerini dile getirdi
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazar günkü kabine toplantısında, İran’ın nükleer programıyla ilgili kalıcı bir anlaşmaya varmak için P5+1 ülkeleri ile Viyana’da gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından alınan kararlarla ilgili ‘endişe’ duyduğunu açıkladı.
Netanyahu’nun açıklamaları, ABD’nin İran görüşmeleri Başmüzakerecisi Wendy Sherman’ın Kudüs’te İsrailli yetkililerle yaptığı görüşmenin ardından geldi.
Geçtiğimiz pazar günü Kudüs’e gelerek İsrail İstihbarat ve Stratejik İlişkiler Bakanı Yuval Steinitz ve diğer üst düzey yetkililerle görüşen Sherman, Viyana görüşmelerinin içeriğiyle ilgili bilgi paylaşımında bulundu.
Sherman yaptığı açıklamada, İran’ın günlük ihtiyaçlarına cevap verebilecek ‘sınırlı, ihtiyatlı ve gözetim altında tutulacak’ bir anlaşma yapılacağını dile getirdi. İran’ın sınırlı bir uranyum zenginleştirme programını kabul etmediği ve bu konuda somut adımlar atmadığı sürece anlaşma imzalanamayacağını vurgulayan Sherman, “Bazen ABD ve İsrail arasında da anlaşmazlıklar olabiliyor ancak İsrailli yetkilileri dinlemek ve İsrail’in güvenliği ile ilgili konularda işbirliği yapmak için geldim,” dedi.
3 Mart’ta Netanyahu ve ABD Başkanı Barack Obama’nın Washington’da bir araya geleceklerini belirten Sherman iki liderin görüşmelerinin gündem maddelerinden bir tanesinin İran olacağını sözlerine ekledi.
Netanyahu da konuşması sırasında Almanya ve diğer dünya güçlerine İran’a yönelik taleplerinde ısrarcı olmaları ve İran’ın nükleer güce dönüşmesini engellemeleri çağrısında bulundu. Netanyahu, “Zenginleştirme programı, silahlar ve savunma sistemleri göz önünde bulundurulduğunda İran’ın pratikte bir şey vermediği ama istediği her şeyi aldığını görüyoruz. Daimi anlaşma bu durumun devam etmesine olanak tanımamalı,” diyerek sözlerine devam etti.
‘GÖRÜŞMELERE İYİ BAŞLADIK’
Viyana’da üç gün süren görüşmelerin ardından basına açıklamalarda bulunan AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, tarafların Tahran’ın nükleer programına ilişkin kalıcı bir anlaşma için çözülmesi gereken konuları tespit ettiklerini kaydetti.
Ashton, “Oldukça verimli üç gün geçirdik. Kalıcı anlaşmanın imzalanabilmesi için daha yolumuz var ama iyi bir başlangıç yaptık,” dedi. Ashton, 17 Mart’ta görüşmelere devam edeceklerini ancak ondan önce teknik uzmanların 3-7 Mart arasında bir araya geleceklerini belirtti. Adının açıklanmasını istemeyen batılı bir diplomat da Ashton’ın 9-10 Mart tarihlerinde Tahran’a giderek görüşmelerde bulunacağını açıkladı.
İRAN MECLİS SÖZCÜSÜ: “İsrail kötü bir tümör”
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, İran’ın dünya güçleriyle ilişkilerini normalleştirmek ve nükleer programını görüşmek için Viyana’da bulunduğu dönemde İran Meclisi Sözcüsü Ali Larijani, İsrail için ‘kötü bir tümör’ ifadesini kullandı.Tahran’da İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamento Birliği’nin toplantısında Larijani, Şah rejimi döneminde İsrail ile yakın ilişkilerinin olduğunu ancak 1979 yılındaki İslam Devrimi’nden sonra Müslüman devletlerle daha iyi ilişkiler kurmak adına bu yakınlığın sona erdiğini ifade etti. Larijani, “Bugün batı dünyası her zamankinden daha zayıf olan Siyonist rejimi kötü bir tümör olarak hâlâ korumaya devam ediyor,” dedikten sonra sözlerini şöyle noktaladı: “İsrail ile Filistin Yönetimi arasındaki sorunlar çift yönlü bir anlaşmazlık değil, Siyonist rejimle İslam Dünyası arasındaki sorundur ve İsrail Müslüman ülkelerin ses çıkartmamasından faydalanıyor.”
