Barış müzakerelerinden olumlu haberler geliyor

İsrail-Filistin barış görüşmelerini hızlandırmak ve İran’la Cenevre’de yapılan ara anlaşma sonrası gerilen İsrail-ABD ilişkilerini rayına oturtmak için sekizinci kez Kudüs’e giden ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile perşembe iki, cuma da bir olmak üzere toplam 12 saat süren üç görüşme yaptı.

Netanyahu ve Kerry, Başbakanlık Ofisi’nde İsrail- Filistin barış görüşmeleri ve İran’ın nükleer programı hakkında yaptıkları ilk görüşmenin ardından düzenledikleri ortak basın toplantısında kısa açıklamalarda bulundu. Kerry, “Yürüdüğümüz yolun uzun ve zorlu bir yol olduğunu en başından beri biliyorduk,” yorumunu yaptı.

Perşembe günü yapılan görüşmelerde, İsrail-Filistin barış müzakereleri ABD Özel Temsilcisi General John Allen’ın, Batı Şeria’nın son durumu ile ilgili bir takım düzenlemeleri içeren güvenlik planını Netanyahu ile paylaştığı ancak Netanyahu’nın konuya ihtiyatlı yaklaştığı öğrenildi.

ABD’nin, İsrail’in güvenliğine çok önem verdiğini tekrarlayan Kerry sözlerine şöyle devam etti: “Görüşmelerde ilerleme kaydediyoruz. Ancak Başbakan güvenlikle ilgili sorunlar çözülmeden adım atmayacağını bildirdi. Biz de İsrail’in kendini savunabilen bir ülke olduğunu tanıyan ve kabul eden bir anlaşmaya imza atmak istiyoruz. Bölgede yaşayan herkesin yıllardır hak ettiği barışı, refahı ve güvenlik ortamı sağlamaya her zamankinden çok daha yakınız.”

Netanyahu da konuyla ilgili olarak, “İsrail Filistin konusunda iki devletli çözüm temeline dayanan tarihi barışa hazır.  Barışta İsrail kendi güçleriyle görülebilir tehditlere karşı kendini savunma gücüne sahip olmalıdır,” dedi.

Barış görüşmelerini yürüten Filistinli liderleri eleştiren Netanyahu , “Suni krizlerle gündemin doldurulmaması gerekir. Ciddi ve sıkı bir şekilde çalışmamız lazım. Anlaşma sağlamak için ‘gerçek’ görüşmelerin başlaması gerekiyor,” yorumunu yaptı.

Öte yandan Filistinli bir yetkili Reuters’a yaptığı açıklamada Filistin Yönetimi’nin önerilen güvenlik anlaşmasını reddettiğini belirtti.

İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, Kerry’nin Ramallah’ta Filistin lideri Mahmud Abbas’la yaptığı dört saatlik görüşme sırasında güvenlik planını detaylı bir şekilde açıkladığını ancak Filistin tarafının planı reddettiğini ifade etti.

Filistinli Başmüzakereci Saeb Erakat ise Filistin haber ajansı Wafa’ya yaptığı açıklamada Kerry’nin Abbas’a net bir anlaşma teklifinde bulunmadığını söyleyerek, anlaşmayı kabul etmediklerine dair yapılan açıklamayı inkâr etti.

İran konusunda ılımlı yaklaşım

Kerry ve Netanyahu, İran’la yapılacak son anlaşma ile ilgili olarak da daha ılımlı ve ortak bir mesaj vermeye çalıştı. Netanyahu, “Yapılacak son anlaşmada İran’ın askeri nükleer kapasitesinin sona erdirilmesi gerekiyor,” diyerek konuyla ilgili endişesini dile getirdi.

Kerry de İsrail’in yaşadığı güvenlik meselelerini çok iyi anladıklarını ve bu konunun İran’la yapılan müzakerelerde gündemin ana maddesini oluşturduğunu vurguladı. Kerry ülkeden ayrılmadan önce, “İsrail’in karşı karşıya kaldığı güvenlikle ilgili meseleleri tüm dünyaya duyurmaya ve yaşadığı endişelerini dile getirmeye hakkı var,” dedi. Kerry ayrıca Netanyahu’nun İran’la yapılacak görüşmelerle ilgili atılacak adımlarda oldukça yapıcı olduğunu ve kendilerine yol gösterdiğini sözlerine ekledi.

Netanyahu’dan şaşırtan açıklama

Öte yandan, Netanyahu pazartesi günü barış süreci ile ilgili Kerry’i yalanlarcasına bir açıklama yaparak Filistin Yönetimi ile anlaşma yapmaktan uzak olduklarını ve gelecekle ilgili herhangi bir öngörüsünün bulunmadığını bildirdi. Önümüzdeki haftalarda Kerry’nin yeniden bölgeye geleceğini hatırlatan Netanyahu, barış için şartlarının çok net olduğunu ama bunların duyulmadığının altını çizdi. Netanyahu, “Ancak şartlarımız yerine getirilirse barış için adım atabiliriz. İsrail saldırı altında ve biz ülkemizi korumak zorundayız,” dedi. Netanyahu ayrıca Filistinlililerle herhangi bir anlaşma yapılması halinde referanduma gidilerek İsrail halkının da fikrinin alınacağını sözlerine ekledi.