ABD Merkez Bankası’nın (FED) gelişmekte olan ekonomilere bir anlamda finansal yardımı sayılan ‘destekleme programları’ndan fasılalı bir şekilde çekilme kararı, Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde dolar- yerli para kurunun yerli para aleyhine değişmesine neden oluyor.
Destekleme programlarına göre Amerikan maliyesi gelişmekte olan ekonomilerde yatırımları olan şirketlere çeşitli finansal avantajlar sağlıyor, onların risk içeren varlıklarını (Aktifler) destekleyici bir fiyat politikası ile satın alıyordu.
Bu hem gelişmiş ekonomilere göre çok daha kârlı olan gelişmekte olan ekonomiler yatırımlarının geri dönüşünün bir kısmının ABD ekonomisine dönmesini sağlıyor hem de yatırımı yapan şirket riskini bir anlamda ABD maliyesi ile paylaşmış oluyordu.
FED Başkanı Ben Bernanke 19 Haziran’da yaptığı açıklama ile ABD ekonomisinin yeteri kadar genişlediğini ileri sürerek daha fazla genişlemek demek olan bu aktif satın alma işlemini fasılalı olarak kaldıracaklarını açıkladı.
Bu karar söz konusu şirketlerin Türkiye gibi ülkelerden yatırımlarını çekmesine dolayısı ile büyük bir dolar talebine neden olunca TRY- Dolar kuru, dolar lehine hızlı bir yükselişe geçti.
Bütün bunlara ek olarak Türkiye’de hükümet aleyhine yapılan protestolar da eklenince, yabancı yatırımcıların Türkiye’den çekilme potansiyeli artmış oldu.
Daha evvel de Ekonomist dergisi, Türkiye ile ilgili kaleme aldığı makalelerde, ülkenin kısa vadeli borçlarının çok yüksek olduğuna dikkat çekerek siyasi bir istikrarsızlığın dış etkenler ile birleşerek ülke için büyük risk oluşturacağı konusunda uyarmıştı.
