Tarihte Haftanın Olayı: Haim Weizmann İsrail´in Devlet Başkanı oldu: 16 Mayıs 1948

Kavram
15 Mayıs 2013 Çarşamba

Haim Weizmann, 27 Kasım 1874’de Rusya’nın Motal flehrinde 15 çocuklu bir ailenin üçüncü çocu€u olarak dünyaya geldi. Almanya’nın Darmstadt flehrinde kimya dalında teknik liseyi bitiren Weizmann, daha sonra ‹sviçre’de üniversite okudu ve 1899’da da doktora e€itimini dereceyle bitirdi. 1904 yılında Manchester Üniversitesi’nde ders vermek için bu flehre gelen Weizmann, buraya yerleflerek 1937’ye kadar 33 yıl burada yafladı.

Haim Weizmann,1897’de Basel’de gerçekleflen ilk Siyonist Kongresi’ne katılamamasına ra€men di€er bütün kongrelere katıldı. Politik görüfl olarak sa€ veya sol e€ilime yanaflmayan Weizmann Siyonizm’i, politik görüfllerden ayrı olarak, Yahudi halkının kendi ulusal hayatına, ulusal merkezine ve ata yurduna özlemi olarak tanımlamaktaydı. 1904’te Manchester’a gelen Weizmann bu bölgenin o sıradaki milletvekili ve aynı zamanda baflbakan olan Arthur Balfour ile tanıflarak dost oldu. 1917’de Britanya Siyonist Federasyonu Baflkanı oldu€unda ise Arthur Balfour artık dıfliflleri bakanıydı. Balfour ile yakın bir çalıflma gerçeklefltiren Weizmann’ın, Balfour Deklarasyonu’nun yazılmasında büyük payı vardır.

Weizmann Ocak 1919’da, o sırada bir Arap devleti kurmak için çabalayan Haflemi Prensi Faysal ile bulufltu ve ikili Faysal-Weizmann Anlaflması olarak adlandırılan bir anlaflmaya vardı. Bu anlaflmaya göre Araplar ve Yahudiler Ortado€u’da iyi iliflkiler içerisinde bir arada yaflayacaklardı. Bu anlaflmanın önemi ise Ortado€u’nun kaderinin belirlendi€i Paris Konferansı sırasında yapılmıfl olmasıdır. Bu yüzden anlaflma devlet kurmak isteyen her iki tarafın da çok ihtiyacı vardı.

Kendisi bir bilim insanı ve akademisyen olan Weizmann, bakteri fermantasyonu sayesinde aseton üretilme yöntemi olan ABE-Process yöntemini gelifltirdi ve Albert Einstein ile birlikte Kudüs’teki ‹brani Üniversitesi’nin ve ‹srail Teknoloji Enstitüsü – Technion’un kurulmasına öncülük etti.

1920’li ve 30’lu yıllarda iki defa, toplam 20 sene Dünya Siyonist Örgütü baflkanlı€ını da yapan Weizmann, 1948 yılında devlet baflkanlı€ı görevine seçildi ve ölümüne kadar üç sene bu görevde kaldı. Weizmann’dan sonra bu görev yine kendisi gibi bir bilim insanı olan fakat kendisinden farklı olarak politik bir kariyeri olamayan bir kifliye teklif edildi; fakat teklif akademik çalıflmalardan dolayı kendisi tarafından reddedildi.

Bu kifli Albert Einstein’dı.