Arap Devletleri 1967 sınırlarında yumuşuyor

Arap Ligi 1967 sınırlarına dayanan çözüme ‘ufak çapta karşılıklı toprak değiş tokuşu’ maddesini eklemeyi kabul etti

Dünya
1 Mayıs 2013 Çarşamba

Pazartesi günü Washington’da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile bir araya gelen Arap liderlerden Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Hamid bin Casim Al Sani’nin,  ‘İsrail ve Filistin 1967 sınırlarına harfiyen uymak yerine aralarında toprak değişimi yapabilir’ açıklaması, Arap devletlerinin 2002’de kabul ettikleri barış planında yumuşamaya gittiğinin habercisi oldu.

Toplantıya Bahreyn, Mısır, Ürdün, Katar dışişleri bakanlarının yanı sıra Lübnan, Suudi Arabistan ve Filistin katıldı.  Kerry yeni bir barış sürecinin başlaması için Arap devletlerinin desteğini almaya ve Arap devletlerinin sunacakları geniş kapsamlı barış planında İsrail’den isteyebilecekleri bir tavize karşılık ellerinde İsrail için güçlü bir teşvik oluşturmaya çabalıyor.

2002’de Beyrut’ta oluşturulan barış planında 1967 sınırlarına çekilmek, Doğu Kudüs’ü Filistin Devleti’ne vermek ve Filistinli mültecilerin şimdiki İsrail topraklarına geri dönüşü İsrail’in karşı çıktığı maddelerdi. 

İsrail barış için dörtlü zirve istiyor

Adını vermek istemeyen bir Filistinli üst düzey yetkilisine göre İsrail barış görüşmelerinin sürmesi için İsrail-Filistin-Ürdün-ABD’den oluşan dörtlü bir zirve yapılmasını önerdi. İsrail’in önerisine göre zirve ABD Başkanı Barack Obama, Ürdün Kralı Abdullah, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Filistin lideri Mahmud Abbas’ın bizzat katılımıyla en üst düzey yetkililer arasında yapılacak.

Aynı yetkiliye göre Abbas teklifi memnuniyetle karşıladı fakat herhangi bir görüşmeden önce İsrail’in “üstüne düşenleri” yapması gerektiğini yineledi. Abbas bununla İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki inşaatlar durdurması, 1967 sınırları çerçevesinde iki devletli bir çözümü kabul etmesi, İsrail hapishanelerindeki Filistinlileri serbest bırakması gibi taleplerini kastetti.

İsrail ise ABD Başkanı Obama’nın ziyareti sırasında söylediği gibi görüşmelere herhangi bir ön şarttan bağımsız olarak başlanması isteğini tekrarladı.

Ürdün Kralı Abdullah’ın Beyaz Saray’a yaptığı ziyaret sırasında da Obama barış için kısıtlı bir fırsat aralığı olduğunu ve bu konuda Ürdün Kralı ile hemfikir olduklarını söyledi. ABD Başkanı barış anlaşması ile İsrail’in güvenliğinin sağlanacağı, komşuları ile ilişkilerinin normalleşeceğini, aynı zamanda bağımsız bir Filistin Devleti kurulacağını belirtti. Abdullah da Obama’nın görüşlerini katıldığını belirtirken İsrail ve FÖY yetkililerle çalışarak bir barış anlaşması sağlama çabalarına devam edeceğini söyledi.