İran-Arjantin “Hakikat Komisyonu” anlaşması Anayasa Mahkemesi’nde

Arjantin Meclisi, Yahudi kurumlar ve muhalefetin şiddetli eleştirilerine rağmen, 1994 yılında Buenos Aires Yahudi Cemaati’ne yapılan saldırı hakkında İran-Arjantin arasında hakikat komisyonu kurulmasını öngören mutabakat anlaşmasını onayladı

Dünya
6 Mart 2013 Çarşamba

1994 yılında Arjantin’de Yahudi toplumu merkezi AMIA’ya yapılan bombalı saldırının araştırılması için kurulacak “Hakikat Komisyonu” anlaşması Arjantin Meclisi’nde hararetli tartışmalardan sonra geçti. Saldırıya uğrayan Yahudi toplum merkezi AMIA’nın şu anki başkanı Guillermo Borger, anlaşmanın iptali için Arjantin Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını bildirdi.

Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te bulunan Asociación Mutual Israelita Argentina (AMIA) dernek binasına 18 Temmuz 1994’te bomba yüklü bir kamyon ile saldırı yapılmış, olayda intihar bombacısı dahil 86 kişi hayatını kaybederken, 300’ün üzerinde kişi de yaralanmıştı.

Bu saldırıdan Tahran yönetimini sorumlu tutan Arjantin, bazı İranlı yetkililerin isimlerini Uluslararası Polis Teşkilatı Interpol’e bildirerek takibe alınmalarını sağlamış olsa da aradan geçen 19 yılda faillerin adalet önüne getirilmesi konusunda fazla bir yol alınamadı.

ARJANTİN MECLİSİ’NDE GERGİNLİK

Arjantin hükümeti adına söz alan Arjantin Dış İlişkiler Komite Başkanı Guillermo Carmona, anlaşmanın İranlı yetkililerin ifadelerinin alınmasını sağlayacağını ve bunun yıllardır özlemle beklenen bir durum olduğunu söyleyerek anlaşmayı savundu.  Diğer yandan, Arjantin Dışişleri Bakanı Hector Timerman yaptığı açıklamada, sadece Arjantin mahkemeleri tarafından suçlanan ve Interpol’de hakkında kırmızı bülten çıkarılan İranlı yetkililerin sorgulanabileceğini bildirdi. Bu kişiler arasında İran Savunma Bakanı Ahmet Vahidi, İran eski Bilişim Bakanı Ali Fallahijan, eski hükümet danışmanı Moşen Rezai, İran Buenos Aires eski elçilik ataşesi Moşen Rabbani ve diplomat Ahmet Rıza Aşgari gibi üst düzey yetkililer de bulunuyor. Yine hakkında suçlamalar bulunan Hadi Süleymanpur, İran eski Cumhurbaşkanı Ali Ekber Rafsancani ve eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayati’nin ise haklarında kırmızı bülten bulunmadığı için sorgulanamayacakları belirtildi.  Muhalefet ise, hükümetin muhalefete danışmadan, gerçekte hiçbir bağlayıcılığı olmayan bir anlaşma yapmasını eleştirdi. Anlaşmanın, bombalama olayına karışan şüphelilerin sorgulanması, yargılanması ve tutuklanması için hiçbir zorlayıcı hükmü bulunmuyor.

 AMIA Başkanı Guillermo Borger ise TN Haber kanalına verdiği demeçte hükümeti ve yaptığı anlaşmayı şiddetle eleştirdi.  Borger, ortak hakikatleri araştırma komisyonun sadece adaleti geciktireceğini, Arjantinli yetkililerin İran’a giderek şüphelileri sorgulamaları için böyle bir anlaşmaya gerek olmadığını söyledi. Borger anlaşmanın iptali için her türlü hukuki yolu deneyeceklerini ve Arjantin Anayasa Mahkemesi’ne iptal davası açacaklarını da bildirdi.