İsrail-FÖY barış masasına dönecek mi?

FÖY Başbakanı Fayyad Kudüs’teki barış görüşmelerine dakikalar kala katılmaktan vazgeçti; iki taraf ortak bildiriyle barışı sağlamaya bağlılık sözü verdiler

- Dünya
25 Nisan 2012 Çarşamba

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 17 Nisan Salı günü Kudüs’te, Filistin Özerk Yönetimi Başbakanı Selam Fayyad’la bir araya gelmesi ve 20 ay önce tıkanan barış müzakereleri kapsamında yapılacak görüşmede Fayyad’ın Netanyahu’ya FÖY Lideri Mahmud Abbas’tan bir mektup iletmesi bekleniyordu.  Abbas, mektubun önemini vurgulamak açısından görüşmelere özellikle FÖY Başbakanı’nın katılmasını istiyordu. Ancak Fayyad karşılıklı mektuplaşmanın bir sonuç doğuracağına inanmadığı için toplantıya katılmaktan son anda vazgeçti. Bu durum Fayyad ve Abbas arasındaki iplerin koptuğu algısına yol açtı.

Fayyad’ın yerine Filistinli Başmüzakereci Saeb Erekat Filistinli delegasyona liderlik etti. FÖY genel istihbarat başkanı Majed Faraj, Erekat’a eşlik etti. İsrail tarafında ise Başbakan Netanyahu ile barış görüşmeleri temsilcisi Yitzhak Molho hazır bulundu.

Erekat’ın İsrail’e ilettiği Abbas’ın beş sayfalık İngilizce mektubunda, Netanyahu, FÖY’ün seneler boyunca İsrail’le imzaladığı anlaşmalar sonucu kazandığı otoritesini sıfıra indirmekle suçlanıyor. Bölgede 2000 yılı öncesinde olduğu gibi sivil ve güvenlikle ilgili hususlarda otoritenin tümüyle FÖY’e verilmesi talep ediliyor. Bu, İsrail ordusunun Filistinli kentlere artık girmemesi istendiği anlamına geliyor. Mektupta durumun artık dayanılmaz hale geldiği söyleniyor ve Netanyahu’nun yerleşim inşaatlarını dondurması, 1967 sınırları temeline dayanarak uzlaşma masasına geri dönmesi isteniyor. Mektup ayrıca 1993 Oslo Anlaşması öncesinde tutuklanan mahkûmların serbest bırakılması isteğini içeriyor. Bu talepler karşılanırsa Abbas’ın barış görüşmelerine başlayacağı belirtiliyor.

Bir saat yirmi dakika süren toplantı çıkışında taraflar ortak bir bildiri ile barışa olan bağlılıklarını yinelediler. Ayrıca iki hafta içinde Molho’nun Ramallah’ta Abbas ile bir araya gelerek İsrail’in mektuba cevabını iletmesi kararlaştırıldı. Cevapta,  gelecekteki Filistin Devleti’nin sınırları ve İsrail tarafının, olası barış anlaşmasının güvenlik düzenlemeleri ile ilgili talepleri yer alacak. Ayrıca İsrail–Filistin sorunun çözümlenmesi halinde Filistin tarafının İsrail Devleti’ni mutlaka Yahudilerin ulus -devleti olarak kabul etmiş olması koşulu öne sürülecek.

İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak İsraillilerin, Filistinlilerin gerçekten barış görüşmelerine geri döneceğine inandığını söylerken, Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman Abbas’ın barışa niyetinin olmadığını belirtti.