Norveç, yalnızca iki bin kişilik Yahudi nüfusuna sahip olmasına rağmen artan antisemitizm ile mücadele ediyor
Geçtiğimiz yıllarda, Norveç’te yaygınlaşan İsrail karşıtlığını takiben antisemitizm de yükseldi. 2011’in mayıs ayına kadar bu düşünceyi destekleyecek resmi bir istatistikî bilgi yoktu. Bu da Norveç hükümetinin ve basınının bu gerçeği inkâr etmesine sebep oldu.
Oslo Belediyesi okullarda 8, 9 ve 10. sınıf öğrencilerinde ırkçılık ve antisemitizm ile ilgili bir çalışma yaptırttı. Geçtiğimiz mayıs ayında yayınlanan bu çalışmanın sonucu oldukça düşündürücü. Edinilen bilgilere göre, Yahudi öğrencilerin yüzde 33’ü sürekli olarak tacizlere maruz kalıyor. Diğer bir deyişle Yahudi öğrenciler ayda en az 2-3 kere fiziksel veya sözlü saldırıların hedefi oluyor.
Batı Avrupa’da başka bir ülkede çıkması neredeyse olanaksız olan bu araştırma sonucu, aynı zamanda bu davranışların sorumluların sadece Müslüman öğrenciler olmadığını, tahmin edilenin aksine olaylara çoğunlukla Hıristiyan öğrencilerin dâhil olduğunu gösterdi.
Bu tip tacizlere Yahudilerden sonra en çok maruz kalanlar, yüzde 10 ile Budistler, yüzde 5 ile Müslümanlar ve yüzde 7 ile diğer etnik kökenliler olduğu tespit edildi. Araştırmaya katılan öğrencilerin yüzde 51’i ‘Yahudi’ kelimesinin aşağılayıcı anlamlı olarak kullanıldığını düşünüyor. Öğrencilerin yüzde 41’i Yahudiler hakkında çeşitli etnik şakalar duyduğunu, yüzde 35’i aşağılayıcı yorumlar duyduğunu söyledi. Yaklaşık yüzde 5’lik bir kesim Holokost’un sınıfta inkâr edildiğine şahit olduklarını bildirdi. Öğrencilerin sadece yüzde 25’i Yahudi öğrencilere karşı negatif herhangi bir olayla karşılaşmadıklarını belirttiler.
Tüm bunlar 5 milyon nüfusa sahip, sadece 800 vatandaşının Yahudi olduğu bir ülkede meydana geliyor. Ülkede birkaç yıl kalıp dönen İsrail vatandaşlarını da katarsak tüm Yahudi sayısı yaklaşık iki bin olduğu tahmin ediliyor.
Araştırma sonuçları herkes için sürpriz olmadı. 2002’de Oslo Yahudi Cemaati Temsilcisi Martin Bodd, katıldığı bir uluslararası konferansta Yahudilerin maruz kaldığı tacizlerin son iki senede 1945’ten beri hiç olmadığı kadar arttığını bildirmişti. Bu tacizlere maruz kalan yetişkin veya çocukların toplumda göze batmamak için şikâyet etmediği ve olayların rapor edilmediğini söyleyen Bodd, 15 olayın 10’unda mağdurun çocuk olduğunu söylemişti.
Oslo Üniversitesi’nde Sosyal İşler Profesörü olan İrene Levin, 2003 yılındaki bir röportajında bazı Yahudi çocukların İsrail’in politikaları nedeni ile doğum günü partilerine davet edilmemeleri gibi durumlarla karşılaşıldığını anlatmıştı. Antisemit olaylar olduğunda okul yönetimi ile konuşmaya giden velilerin, bu olayları destekleyen agresif okul yönetimleri ile karşılaştıklarını bildirdiklerini söyleyen Levin, “Bu olaylar her ne kadar şimdilik istisna olsa da çok önemlidir,” demişti.
Geçtiğimiz sene Tormod Strand adlı bir TV muhabiri devlet televizyonlarından NRK’yı okullardaki antisemitizm hakkında bir program yapmak için ikna etmeyi başardı. Ancak bu yayında genellikle Müslüman çocuklar tarafından Yahudi çocuklara yapılan tacizlere odaklanıldı.
Sol Sosyalist Parti Lideri ve aynı zamanda Eğitim Bakanı olan Kristin Halvorsen şaşırarak bu bilgilerin ona ilk defa ulaştığını söyledi. Bakanın bu sözlerine tepki gösteren Jerusalem Center Halkla İlişkiler Başkanı Dr. Manfred Gerstenfeld, ‘İnsanlık Maskesi Ardında, Norveç’te Antisemitizm’ adlı kitabımın Norveççe baskısı için düzenlenen basın toplantısında Norveçli gazetecilere dillerini konuşmamama, Norveç’te yaşamamama rağmen okullardaki bu durumdan benim haberdar olup da Eğitim Bakanı’nın haberdar olmamasının nasıl mümkün olduğunu sordum. Hiç cevap yoktu” dedi.
Oslo Belediyesi’nin araştırması açıklandıktan sonra Eğitim Bakanı Halvorsen, öğretmenleri ırkçılık hakkında bilgilendirmek ve eğitmek için bir milyon doları aşan bir kaynak yaratacağını duyurdu. Ancak bu çaba İsrail karşıtı hükümet nedeniyle pek başarılı olmadı. Halvorsen ayrıca okullardaki ırkçılıkla ilgili ülke çapında bir araştırma yapılması emrini verdi. Bu araştırmanın sonuçları henüz yayınlanmadı.
Tüm bu açıklamalara rağmen Halvorsen, 2006 yılında İsrail ürünlerine karşı boykotu destekledi. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın Norveç’i çeşitli politik sonuçlarla tehdit etmesinden sonra Norveç Hükümeti Halvorsen’in açıklamalarına daha mesafeli durmak zorunda kaldı. 2009 yılında Halvorsen ekonomi bakanı iken, Norveç hükümetinin İsrail şirketi Elbit’i İsrail’deki güvenlik duvarı inşaatında yer aldığı için devlet emeklilik planından yoksun bırakma kararı aldığını açıkladı. Emeklilik fonunu değerlendirmeleri için yatırım etiği açısından uygunsuz olduğu söylendi, diğer taraftan birçok etik olmayan girişimleri bulunan birçok ülkenin şirketlerinin hisselerine yatırım yapmaya devam etti.
Yine 2009 yılındaki Gazze Savaşı sırasında Halvorsen, İsrail karşıtı gösterilere katılan tek batılı bakandı. ‘ABD ve İsrail Büyük Şeytani Eksen’ yazılı pankart taşıyan birinin yakınında fotoğraflandı. Gösterilerde ‘Yahudilere Ölüm’ sloganları atılıyordu.
Çeviri Yusuf Abudara
