Dünyadan ekonomi turu

19 Haziran’da Lüksemburg’da bir araya gelen Avrupalı Maliye Bakanları, Yunanistan’ın ilk kurtarma paketinin 5. dilim ödemeleri konusunda kesin bir anlaşmaya varamadı. Hem yabancı piyasalar, hem de basın umutlu olmak ile tamamen karamsarlığa kapılmak arasında gidip geliyor.

Ekonomi
22 Haziran 2011 Çarşamba

Yunanistan'a yardım konusunda varılabilecek bir uzlaşma ile başta ABD olmak üzere başlıca ülkelerdeki makro verilerin önümüzdeki haftalarda piyasalara yön vereceğini belirten uzmanlar, 22 Haziran'daki Fed toplantısı ve 23 Haziran'daki TCMB kararlarının piyasaların en çok izleyeceği veriler olacağını vurguluyor.
Moody's yaptığı açıklamada, İtalya'nın ekonomik büyümesi konusundaki soru işaretleri ve kamu borcunu azaltmak için planladığı politikalardaki riskler yüzünden ''Aa2'' olan uzun vadeli kredi notunu olası bir indirim için izlemeye aldığını bildirdi.

Fransa ve Almanya’dan ‘Yunanistan planı’
Euro, Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy ve Almanya Başbakanı Merkel'in Yunanistan açıklamaları ardından yükseldi. Nicolas Sarkozy'nin, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile yaptığı toplantının ardından, Yunanistan'ın borç krizi konusunda "dönüm noktasına" gelindiğini söylemesinin ardından, dolar karşısında ikinci günde de yükseldi.
Sarkozy, Merkel ile yaptığı ortak basın toplantısında, yeni kurtarma paketinde, Yunan tahvilleri tutanlar için bir çözüm bulunduğunu söyledi. Daha önce, ellerinde tahvil tutanların yeni kurtarma paketinin önemli bölümünü oluşturmasını isteyen Almanya Başbakanı ise, Almanya'nın bu konuda Avrupa Merkez Bankası ile bir ara çözüm bulmak için çalışacağını belirtti.
Bir araya gelen Almanya ve Fransa liderleri Yunanistan için Viyana İnisiyatifi’ni baz alan ve gönüllü özel sektör katılımını da içeren yeni bir paketi desteklediklerini söylediler. Almanya Şansölyesi Angela Merkel, 2009´da bankaların finansal kriz süresinde Avrupa´daki işlerini devam ettirecekleri yönündeki anlaşmayı temel alan bu yaklaşımın Yunanistan için de iyi bir temel oluşturduğunu belirtti. Almanya´nın Atina´ya yeni bir yardım sağlanması için Eylül´e kadar beklemek istediği haberleriyle ilgili olarak Merkel, "Çözüm ne kadar çabuk olursa o kadar iyi olur. Viyana İnisiyatifi, iyi bir temel ve bunu temel alarak hareket edebiliriz," diye konuştu. Merkel´in Viyana çözümünü desteklemesi daha önce Yunan devlet tahvili sahibi olan bankaların da borç yükünü paylaşmasını isteyen Berlin için bir tutum değişikliği demek oluyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy ise özel sektör katılımı için gerekli olan dört kriter sıraladı. Bunların arasında "gönüllü olmak" da yer aldı. Sarkozy, "Bir tarih belirlemeden mümkün olduğunca hızlı ilerlemek istiyoruz. Eylül yeteri kadar çabuk değil ve Ağustos’ta başka sorunlar olabilir. Haziran’ın ikinci yarısındayız. Ne demek istediğimi anlıyorsunuz." dedi.

Yunanistan’da hükümette değişiklik
Yunanistan´da Başbakan Yorgo Papandreu, Maliye Bakanlığı görevine ise Savunma Bakanı Evangelos Venizelos´un getirileceği açıkladı. Papandreu, yoğun muhalefetle karşılaşan ekonomi siyasetlerini hayata geçirebilmek için kabinesinde değişikliğe gitti. Kesintilerin mimarı olarak görülen ve eylemcilerin boy hedefi haline gelen Maliye Bakanı Yorgo Papakonstantinu, bu görevden alınıp çevre bakanlığına kaydırıldı.
Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, Yunan politikacıların da reformları savunması gerektiğini söyledi. Yunanistan ve Avrupa´da finansal istikrarın ve ekonomik toparlanmanın korunması için Yunanistan’ın da Avrupa Birliği’nin de üzerine düşeni yapması gerektiğini belirten Barroso, pazar günü yapılacak Avro Grup toplantısında kalan farklılıkların çözüleceğini ve Yunanistan’a finansal yardım konusunda ´sorumlu bir anlaşmaya´ varılacağını tahmin ettiğini kaydetti.

İspanya’da ‘kötü kredilerde’ rekor artış
İspanya Merkez Bankası ülke bankalarının kötü kredilerinin Nisan´da 16 yılın en yüksek seviyesine çıktığını açıkladı. Bu, üç yıldır devam eden konut piyasası balonunun patlamasının finansal sektöre de zarar verdiğini gösteriyor. İspanya´da takipteki kredilerin toplam kredilere oranı Nisan´da yüzde 6,4´e yükseldi. Bu, 1995´den bu yana görülen en yüksek oran. Mart ayında kötü kredilerin oranı yüzde 6.1 idi.
IMF’e göre global ekonomik büyümede yavaşlama var ve riskler artıyor. IMF’in Cuma günü açıklanan dünya ekonomik görünüm raporunda ekonomik faaliyetlerde geçici bir yavaşlamanın görüldüğü ve aşağı yönlü risklerin arttığı belirtildi. 2011-2012 için global büyüme beklentisinin geniş ölçüde değişmediğini ifade eden IMF bununla birlikte gelişmiş ülkelerde mali ve finansal dengesizliklerin sürdüğüne, gelişmekte olan ülkelerde ise aşırı ısınma sinyallerinin giderek daha fazla hissedildiğine dikkat çekti. IMF, 2011 ilk çeyrekte global ekonominin beklentiler ile paralel,  yüzde 4,3 oranında büyüdüğünü fakat bu oranın beklenmedik çok sayıda olumlu ve olumsuz gelişmenin birbirini dengelemesi sonucunda gerçekleştiğini açıkladı.
BM Gıda ve Tarım Örgütü FAO ile OECD ortak raporu, gelecek on yılda da gıda fiyatlarının yüksek kalmaya devam edeceğini ortaya koydu. Gelecek yıllarda üretim büyümesindeki yavaşlamanın da süreceği ifade edilen raporda, bunun da 2050 yılında 9 milyarı aşması beklenen dünya nüfusunun ''doyurulması'' konusunda hükümetler üzerindeki baskıyı artıracağı kaydedildi.
IMF, ABD ekonomisinin GSYIH artışı beklentisini 2012 yılı için 0,2 puan düşüşle yüzde 2,7 olarak belirledi.
ABD’de Haziran ayı Michigan Üniversitesi güven endeksi beklentilerin altında 71,8 olarak açıklandı. Mayıs ayında 72,4 olan endeksin 73,8’e yükselmesi bekleniyordu.

Türkiye
Ekonomideki ısınmaya tedbir reçetesi hazırlayan hükümet ilk silahını çekti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) taşıt ve konut dışındaki tüketici kredilerindeki genel karşılık oranlarını yeniden belirledi. Resmi Gazete'de Genel Karşılıklar başlığı altında yayımlanan düzenlemeye göre; Genel karşılık hesaplama dönemleri itibarıyla hazırlanan konsolide olmayan finansal verilerine göre tüketici kredilerinin toplam kredilerine oranı yüzde yirminin üzerinde olan bankalar ile taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerinden donuk alacak olarak sınıflandırılanların taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerine oranı yüzde sekizin  üzerinde bulunan bankalar, genel karşılık oranını Birinci Grupta izlenen taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredileri için kredilerin vadeleri boyunca yüzde dört olarak, İkinci Grupta izlenen taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredileri için kredilerin vadeleri boyunca yüzde sekiz olarak uygulanacak.
Özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu, nisan ayı sonunda yılın ilk çeyreğine kıyasla yüzde 2,9 artarak, 126 milyar 112,4 milyon dolar oldu. Mart sonu itibarıyla özel sektörün yurt dışından sağladığı uzun vadeli kredi borcu 122 milyar 481,9 milyon dolar düzeyindeydi. Uzun vadeli kredi borcunun 91,2 milyar doları Avrupa, 141 milyon doları Afrika, 17,8 milyar doları Amerika, 16,9 milyar doları Asya ve 60,7 milyon doları da Okyanusya ve Kutup bölgelerinden temin edilen borçlardan oluştu.

Eli Ergun