II. Dünya Savaşı sırasında, Türk kökenli Musevilerin hayatlarını kurtaran Türk diplomatlarıyla ilgili belgesel film, ‘Turkish Passport’un galası, 64. Cannes Film Festivali kapsamında yapıldı
II. Dünya Savaşı yıllarında Türk kökenli Musevilerin hayatını kurtaran Türk diplomatların hikayesini aktaran ‘Turkish Passport’ adlı belgeselin galası 64. Cannes Film Festivali kapsamında 250 seçkin davetlinin katılımıyla gerçekleşti. Filmin sonunda izleyiciler yapımcı ve yönetmeni uzun süre ayakta alkışladı.
2. Dünya Savaşı sırasında Türk diplomatlarının Osmanlı kökenli Musevi vatandaşlara pasaport sağlayarak, trenlerle Türkiye’ye kaçırmalarına odaklanan belgesel film, 66 yıllık sırrı da açığa çıkarıyor.
İnterfilm İstanbul tarafından gerçekleştirilen filmin, yapımcılığını Bahadır Arlıel ve Güneş Çelikcan, yönetmenliğini Burak Arlıel üstlendi.
Türkiye, İsrail, Fransa ve ABD’de 4 yıl süren araştırmalar sonucu beyaz perdeye taşınan “Türk Pasaportu” için, o dönemde kurtarılan ve hala hayatta olan 25 tanık, 66 yıl sonra ilk kez konuşuyor. Tanıklar, özel arşivlerini ilk kez bu belgesel için açarken, Türkiye Cumhuriyeti tarafından soykırım döneminde Fransa’dan kurtarılan ve bugün hala hayatta olan 6’sı Türkiye’de, 14’ü Fransa’da yaşayan 20 Türk Musevi’sine ulaşıldı ve röportaj yapıldı. Ayrıca, yine Türk diplomatları tarafından kurtarılmış 20’yi aşkın Musevi’yle temasa geçildi.
Projenin tarih danışmanlığını İstanbul 500. Yıl Musevi Vakfı Başkanı Naim Güleryüz, proje direktörlüğünü Yael Habif üstlenirken, proje Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi akademik danışmanlığında çekildi. Tefken Vakfı ve Türkiye Musevi Cemaati sponsorluğundaki filmin çekimleri Fransa, Romanya ve Türkiye’de gerçekleşti. Topkapı Müzesi Müdürü, tarihçi, araştırmacı ve yazar İlber Ortaylı da destek veren isimler arasında yer alıyor.
Yoğun bir arşiv taramasının da yapıldığı belgesel için, bazı önemli belgeler de ilk kez gün ışığına çıkarıldı. Paris’teki Fransız devlet arşivleriyle Berlin ve Hamburg’da bulunan Alman devlet arşivlerinde yürütülen araştırmalar sonucunda 3 binden fazla belge elde edilirken, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı arşivleri de tarandı.
“Türk Pasaportu” için yine soykırım dönemine ait 80 milyon belgeyle dünyadaki en büyük Soykırım Müzesi olan Kudüs’teki Yad Vaşem ile yazılı ve görsel belge paylaşımı konusunda iş birliği sağlandı. Ayrıca Fransa’da bulunan toplama kamplarında ve Polonya’da bulunan
Auschwitz Ölüm Kampı’nda çekim yapmak üzere gerekli tüm izinler alındı.
