İranlılar ‘Shoah’ ile ilk kez tanıştı

Merkezi ABD’nin Los Angeles kentinde bulunan ve uydu üzerinden İran’a yayın yapan Pars TV, Aladdin Projesi kapsamında Claude Lanzmann’ın yapımcılığını ve yönetmenliğini üstlendiği  “Shoah” isimli anıt-belgesel niteliği taşıyan filmi farsça alt yazıyla yayınladı.

‘Shoah’ filminin yayınlanmasının ardından, Voice of America Farsi TV, Manoto TV, Farsça yayın yapan Radio France International ve Voice of Israel gibi birçok kanal, “İran halkının bu tarz filmlere erişimlerinin gerekliliğini” vurgulayan İranlı aydınlarla yapılan röportajlara yer verdi.

Kültürlerarası, özellikle de Yahudiler ile Müslümanlar arasındaki ilişkileri arttırma hedefiyle UNESCO desteğiyle 2009’da kurulan Aladdin Projesi, 9,5 saatlik filmin Farsça, Türkçe ve Arapça altyazılarını hazırladı.

Claude Lanzmann kendisiyle yapılan bir röportajda, “İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, Holokost’u istediğin kadar inkâr edebilirsin, fakat bugün artık neyin doğru olduğuna sen değil, Tahran ve Şiraz’daki televizyon izleyicileri karar verecek. Onlara bu şansı veren Aladdin Projesi’ne çok teşekkür ediyorum” dedi.

Pars TV’nin tecrübeli sunucusu Alireza Meybodi filmi sunarken, Holokost inkârının, büyük İran halkı ve kültürü ile alakası olmayan bir sorun olduğunu söyledi. Filmin Farsça yayınlanmasını da tarihi bir an olarak niteledi. Televizyon kanalının, izleyicilerden gelen yorum ve tepkileri canlı alabilmek için özel cevap hattı oluşturduğunu belirten Alireza Meybodi, hem İran halkından, hem de Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşayan birçok İranlı’dan gelen olumlu tepkiler karşısında oldukça şaşırdığını söyledi.

İran devlet haber kanalı Fars, ‘Shoah’ filminin İran televizyonunda yayınlanmasını kınadı. Filmin yayınlanmasını, “İsrail’in uluslararası arenada Holokost efsanesi iddialarını çürütmeye çalışan İran’a ve halkına yönelik propaganda yapma çabaları” olarak değerlendirdi. Hükümet yanlısı birçok web sitesi de Pars TV’yi, “Siyonistlerin ayaklarını öpüyorlar” diyerek eleştirdi.

UNESCO Başkanı Irina Bokova ‘Shoah’ filmini, “Holokost tarihi içinde bir anıt, sinema dünyasında da bir başyapıt” olarak değerlendirdi. Filmin Farsça yayınlanmasının, “Holokost gerçeklerini dünya ile paylaşmak” adına kararlı bir adım olduğunu söyledi. Fransa Kültür Bakanı Frederic Mitterand ise, filmin ‘tarihi bir başyapıt’ olduğunu ve artık ‘Shoah öncesi ve Shoah sonrası’ diye bir zaman kavramının olduğunu belirtti.

Aladdin Projesi ‘Shoah’ filminin gösterimini, başta Ankara ve İstanbul olmak üzere Müslüman ülkelerinde birçok büyük şehirde organize etmeyi planlıyor. Türkçe altyazı ile Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde gösterime girecek olan film daha sonra da TRT kanalında yayınlanacak. Claude Lanzmann, “Umarım, filmin Türkiye’de yayınlanması diğer Müslüman ülkelerde önemli bir örnek olur. Sadece sanat, insanları bir araya getirebilir” dedi.