İsrail'den yeşil enerji atılımı

İsrail hükümet ülkeyi alternatif enerjide dünya lideri yapacak projelere tam destek veriyor. Project Better Place’i hayata geçiren işadamı Şay Agassi “Çin İsrail’e elektrikli arabalar ile ilgili bilgi almaya geliyorsa İsrail’de müthiş şeyler oluyor demektir” diyerek düşüncelerini ifade etti

Melih NAMER Dünya
23 Şubat 2011 Çarşamba

İleri teknoloji ve bilgisayar alanındaki yenilikçi ve başarılı atılımlarından sonra İsrail dünyayı kömür ve petrolsüz yaşama hazırlama tutkusuna odaklandı. İsrail, hükümetin tüm desteği ile en yeni teknolojileri cesaretlendirerek dünyanın alternatif enerji lideri olmayı hedefliyor. Son dönemlerde ‘Yeşil Enerji’ alanına giriş yapan özel yatırımcıların sayısı gözle görülür şekilde artıyor.

Şimdiden birçok firma yeni fikirlerle ortaya çıktı. Ülkenin en iyi bilinen yeşil enerji şirketi Project Better Place firması önümüzdeki yıl içerisinde İsrail çapında elektrikli araba şarj istasyonlarını genişletmeyi hedefliyor. Bu aynı zamanda dünyadaki en geniş şarj ağı olacak. Diğer firmaların projeleri ise hâlâ gelişim aşamasında. Innowattech isimli firma kuzey İsrail otobanında, yolun altında 10 m genişliğinde, arabaların hareketinden ve ağırlığından doğan devinimi elektriğe çevirecek döşeme tipi jeneratörleri test etti. 1 kilometre uzunluğunda yola döşenecek jeneratörler ile 200’den fazla eve elektrik sağlanması hedefleniyor.

İsrail yeni teknoloji gelişimi alanında müthiş bir rekora sahip. İleri teknoloji askeri birimler geliştiren ekiplerin üyeleri, anında mesajlaşma, internet telefonu ve kablosuz bilgisayar çipleri gibi teknolojilere imzalarını attılar.

İsrail hükümeti şimdi de girişimciliği doğa dostu yeşil enerjiye yönlendiriyor. Bunu sadece ekonomik fırsatlar nedeniyle değil, kurak ve kaynak fakiri bir ülke gereksinimi olarak da görüyor. İsrail enerji gereksinimi ithal kömür ve doğal gaz ile karşılarken 2020 yılına kadar elektrik ihtiyacının %10’unu alternatif yollardan elde etmeyi hedefliyor.

Kasım ayında İsrail hükümeti hedefe ulaşılması amacıyla 600 milyon dolarlık harcamayı öngören bir planı kabul etti. Bütçenin çoğu yeşil enerji alanında yeni teknoloji gelişimi ve inşasına harcanacak. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bu planı bir güvenlik gereksinimi olarak sunmuştu. Netanyahu, konuyu savunurken, “Ben bunu ulaşılması gereken en önemli ulusal hedef olarak görüyorum çünkü petrole olan bağımlılık batı dünyasının petrol üretici firmalara bağımlı olmasına yol açtı. Bu da İsrail’in konumuna ve güvenliğine zarar veriyor,” yorumunu yaptı.

‘İHTİYAÇ İCATLARIN ANASIDIR’

İsrail’in yeşil icatları uzun yıllar öncesine dayanıyor. Damla sulamanın geliştirilmesinin yanı sıra atık suların %75’inin arıtılması ve çatılardaki güneş panelleri ile sıcak su kullanımı teknolojileri İsrail’de uzun yıllardır kullanıyor. Gerçek anlamda ülke, Japonya, Almanya ve ABD gibi yeşil enerji devlerinin hâlâ çok gerisinde yer alıyor. Avrupa Birliği Dünya İstatistiksel Patent Veritabanı’nın geçen ay yayınladığı analize göre İsrail 2000 – 2005 arasında geliştirilen doğa dostu ürün patentleri arasında ilk 10 ülkede yer almıyor.

Bu durum İsrail’deki yeşil teknoloji sektörü geliştikçe değişecek. Bu yılın 3. çeyreğinde sektördeki yatırımlar 120 milyon doları geçerken bunun yarısını özel girişim sermaye yatırımı oluşturuyor.

2006’da İsrail’deki yeşil teknoloji firma sayısı 120 iken, geçen her sene 120’den fazla firma kuruldu. Ülkedeki 8 enerji firması geçen iki yılda Global Cleantech 100 listesinde yer aldı. Listede sadece ABD ve İngiltere’nin daha fazla sayıda firması var.

2015’E KADAR İSRAİL’DEKİ ARABALARIN YARISI ELEKTRİKLİ OLACAK

İsrail güneş enerjisi sektörünü geliştirmeye başladı. Geçen hafta en büyük güneş enerjisi şebekesi projesi, 40 güneş panelinden oluşan 8,5 milyon dolar yatırım ile hayata geçirildi. Şebekenin 2 megawatt ile 500’den fazla eve yetecek enerji üretmesi bekleniyor. Bu ay içerisinde de hükümet, Negev’de yapılacak toplam kapasitesi 60 megawatt olacak 10 güneş sistemi projesi için teklif toplayacak.

Amerika kökenli İsrailli işadamı Şay Agassi, İsrail’in küçük boyu ve yoğun nüfusunun, hükümet desteği ile firmasının elektrikli araba ağı için çekici bir yer haline getirdiğini belirtiyor. Tahminlerine göre İsrail’deki arabaların %50’si 2015’te elektrikli olacak. “Çin İsrail’e elektrikli arabalar hakkında bilgi almak için geliyorsa bu demektir ki İsrail’de müthiş şeyler oluyor” diyerek sözlerini noktaladı.