Araştırmacı, tarihi eser uzmanı Mesut Ilgım 5 Kasım - 17 Kasım tarihleri arasında ABD’nin New York, Michigan, Chicago ve Detroit Şehirlerinde“Nazi zulmünden kaçan, Avrupa’dan ve Almanya’dan sürülen Alman Yahudi profesörlerin 1933 Türk Eğitim Reformuna katkıları” başlıklı bir dizi konferans verdi.
Ilgım sunumlarında, 10 yılı aşkın bir süredir araştırmalarını sürdürdüğü, aileleri ile birlikte Türkiye Cumhuriyeti’ne sığınan 200 kadar profesörün yerleştikleri bu yeni ülkede eğitim alanında yaptıklarını, kurdukları veya kurulmasına önderlik ettikleri eğitim kurumlarını ve genç Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni nesli üzerindeki etkilerini anlattı. Konuya olan ilgisinin Cumhurbaşkanlığı arşivlerinde Albert Einstein tarafından Ulu Önder Atatürk’e yazılmış bir mektubu gün ışığına çıkarması ile başladığını belirtti. Atatürk’e ithafen yazılmış 1933 tarihli bu mektubunda Albert Einstein, Almanya’dan sürülmüş bu profesörlerin Türkiye Cumhuriyeti’ne kabulünü rica ile birlikte, bu insanların yeni kurulan Cumhuriyet’e modernleşme/batılılaşma uğraşında, hukuk, fen, tıp, müzik, mimari ve eğitim alanında çok büyük faydalar sağlayabileceğini belirtmekte.
