Avrupa’da maliye bakanları toplanıyor

Yunanistan’ı kurtarma çabaları nasıl sonuçlanacak? Yatırımcıları neler etkiliyor?

Rafi OJALVO Ekonomi
17 Şubat 2010 Çarşamba

Geçtiğimiz hafta yurt dışında piyasalar Avrupa Birliği’nin Yunanistan’ı kurtarma planına odaklandı. Bununla beraber Cuma günü en hızlı dünya ekonomisi olarak nitelendirilen Çin’in bankaların tutması gereken zorunlu karşılık miktarını artırması da yatırımcıları endişelendiren bir gelişme olarak göze çarptı. Bu hafta Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin maliye bakanları toplanacak. Buradan Yunanistan’a yapılacak konusunda somut gelişmeler yaşanması piyasaları olumlu etkileyebilir.

Piyasalar geçtiğimiz hafta tam anlamıyla beklemedeydi. Bütün borsalar dar bir bant aralığında Yunanistan ile ilgili yapılacak açıklamaları takip etti. ABD’de beklenenden olumlu açıklanan haftalık işsizlik verileri ve perakende satış dataları ABD borsalarının düşüşünü kısıtlayan önemli etkenlerden oldu.

Avrupa Birliği’nin şu anki durumuna biraz daha değinmenin faydalı olacağını düşünüyorum. Yunanistan niye bu kadar önemli? Yunanistan hangi şekilde kurtarılırsa yatırımcılar bunu olumlu algılar? Geçtiğimiz hafta ve muhtemelen bu hafta bu konular yatırımcıları etkileyen ve cevaplanması gereken en önemli sorular. İlk önce ilk soruyu cevaplayalım.

Yunanistan’ın en önemli Avrupa Birliği üyelerinden biri olduğunu söylemek oldukça zor. Lehman Brothters’ın battığı dönemi kısaca bir hatırlayalım. Lehman Brothers battıktan sonra bankalara olan güven bir anda bitivermiş ve krizin tepe noktaları bu dönemde yaşanmıştı. Dolayısıyla Yunanistan’ın batması şu an dedikodusu geçen Portekiz, İspanya, İrlanda ve hatta İngiltere’yi kötü etkileyecektir. Bununla beraber Avrupa Birliği’nin önde gelen ülkelerinin durumlarının da Yunanistan’ı kurtaramadıkları için daha kötü olabileceği spekülasyonları yapılacak ve yatırımcılar tekrar daha güvenli yatırım araçlarına yönlenecektir. İlk sorunun cevabını şöyle verebiliriz. Güven bunalımı yaşanmaması için diğer ülkelere kötü bir örnek teşkil etse de Yunanistan kurtarılmalıdır. Piyasanın zaten Yunanistan’ın kurtarılması hakkında şüphesi yok diyebiliriz.

Şimdi gelelim yatırımcıların iki haftadır dikkatle takip ettiği gelişmelere. Avrupa Birliği şu an rakam telaffuz etmemesine rağmen Yunanistan’ın batmasına izin vermeyeceğini belirtti. Ancak konunun detaylarını henüz bilmiyoruz. Kurtarma planında IMF adı geçmesi yine Avrupa Birliği’nin acizliğini göstereceği için planda yardım alınacak kuruluşlar arasında IMF olmamalı. Bunun dışında yapılacak açıklamalar yatırımcıları rahatlatmalı, diğer ülkelerin de başına böyle bir problem gelmesi durumunda onların da bir şekilde kurtarılacağı anlaşılmalı ve en önemlisi tutar telaffuz edilmeli. İşte bu hafta Avrupa Birliği Maliye Bakanları toplantısının sonuçlarına bakarken yukarıda belirttiğim detayların açıklamada olup olmadığına bakılmalı.

Türkiye’de de bant aralığındaki hareket sürüyor. Geçtiğimiz hafta IMKB-100, Dolar/TL ve Euro/TL çok değişmeden yurt dışı gelişmelere odaklı hareket etti. Bono ve tahvil faizlerinde de hareketin boyutunun oldukça sınırlı olduğunu gözlemledik. Bu hafta da yurt dışı hareketlere odaklı yükseliş ya da düşüşler yaşayacağımızı düşünüyorum. Yatırımcılar bant hareketini takip ederek buna göre pozisyonlarını değiştirmeli. Yukarıda da bahsettiğim gibi Yunanistan ve borçları yüzünden tehlikede olan ülkeler iyice gözlemlenmesi gerektiği kanaatindeyim. İyi haftalar.