Yahudi Kültürü Avrupa Günü hakkında görüşlerinizi alabilir miyim?
Hayri Fehmi Yılmaz (Fest- Travel sorumlusuve Sanat Tarihçisi)
Çok güzel bir gün. Keyifli olmasının yanı sıra heyecanlı… Yahudiler kültürel açıdan İstanbul’un çok önemli bir unsuru. Bu önemli kültürün tanınması yönünde keyifli, çok da iyi organize ediliyor. Ziyaret ettiğimiz sinagoglarda güler yüz ve misafirperverlikle bu inancı tanıtmak konusunda çok yardımcı oluyorlar. Ne kadar okusanız da görsel algı çok farklı oluyor. Bu günlerin sayısını arttırmak gerekir ki, karşılıklı toplumlar birbirini tanısın. Birbirimizi ne kadar tanırsak sorunların o kadar çabuk ortadan kalkacağını tahmin ediyorum. İnsanlar birbirlerini tanımadıkça çok uzakmış gibi görüyor ancak şu kalabalığın içinde Yahudi kim, Müslüman kim, Hıristiyan kim, hangisi inançlı, hangisi inançsız tanımlamak mümkün değil. 90 kişi hep beraber Yahudi kültürünü tanımaya çalışıyoruz… Bir grubun rehberliğini yapıyor olmakla birlikte ben de çok bilgi ediniyorum. Turumuz geçen seneye oranla daha çok ilgi gördü, geçen sene Balat ve Hasköy’ü gezenler bu Anadolu yakasında Kuzguncuk ile Kadıköy’ü ziyaret ediyorlar. Toplamda 130 kişi bu gün Yahudi mekânlarını tanıyor… Ziyaret demek de pek doğru değil aslında, bir ders niteliğinde, tüm rehberlerimiz kendi uzmanlık alanlarında bilgilerini aktarıyor. Verdiğimiz kitapçık bu kültürle ilgili tüm bilgileri içeriyor. İbadethaneleri ve yemekleri tanıdık, şimdi de en eğlencelisi müzikleri dinleyeceğiz, sergileri gezeceğiz… Yahudi Kültürü konusunda bir gün süren bir kurs verdik diyebiliriz… Bu çalışmanın bir parçası olduğum için de çok mutluyum…
Güner Arıgil (iktisatçı)
Bu kültüre büyük ilgi duyuyorum. Yıllar önce Schneidertempel’de bir etkinlikte çok sıkı kontroller vardı ve girememiştik. Bu gün girebileceğiz. Museviler ağırlıklı olarak İstanbul’un bir parçası… İsrail’e de gittim… Edirne’deki sinagogu da ziyaret etmiştim Yahudi Cemaati, geniş topluma çok entregre olmuş bir topluluk. Bilhassa 80’li yıllardan sonra sivil toplum kuruluşlarında önemli görevlerde bulunduklarını da biliyorum. Azınlıklardan bu konuda ilk girişimde bulunan Yahudi Cemaatidir. Sayısal olarak azalmasına çok üzüldüm 20 bin kişi çok az geldi bana… Bu bizlerin hatası oldu, Türkiye’ye yurt dışından ne kadar kültürlü göç gelirse ülkemiz o denli ilerler, ne kadar dış ülkelere göç olursa Türkiye o kadar kaybeder…
Moshe Kamhi ( İsrail’in İstanbul Başkonsolosu)
Yahudi Kültürünün tanıtılması, geniş topluma açılması hepimiz için çok önemli. Kalabalık bir kitlenin de katılması büyük önem taşıyor. Yahudi Kültürü çok eski bir kültür ve çok eski bir medeniyet. Bu medeniyetin birçok yüzü vardır. Bu sebeple her sene tartışılacak farklı konular bulunabilir. Çok olumlu ve aydınlatıcı bir şekilde yapılabilmekte. 15 gün önce yeni görevime başladım. Katıldığım ilk kültürel etkinliğin özellikle Yahudilikle ilgili olmasından ayrıca memnuniyet duyuyorum. Avrupa’da bulunduğum yıllarda böyle bir etkinlik anımsamıyorum, belki benim görevim kapsamında olmadığı için de bilgim olmamış da olabilir. Ancak Türkiye’de belli sebeplerden daha çok ilgi topluyor. Çünkü Yahudilik konuları üzerinde çok durulmuş ve irdelenmiş değil. Onun için YKAG’nün Türkiye’de ağırlıklı bir şekilde, kalabalık bir ilgili kitlesinin katılması belki bu nedenden kaynaklanıyor.
Son yıllarda Yahudi dini ve kültürüne yönelik merakım arttı. İnternetten, romanlardan ve kitaplardan, bu kültürü takip etmeyi çalıştım. Birkaç gün önce tesadüfen internette böyle bir gün düzenleneceğini öğrendim. Etkinlik beklediğim gibi, düzenli ve programlı… Yani, kültür etkisini hissettiriyor. Ancak şunu da belirtmeden edemeyeceğim ki –kendimce de nedenlerini bildiğimi zannediyorum- böyle bir etkinlik sanki yeterince duyurulmamaya çalışılıyor. Yapıyoruz ama, yapmıyoruz gibilerinden… Acaba halen bir korku var mı? diye düşündüm. Önceki konferansta bir konuşmacı gençleri görmediğini ifade etti. Bundan kaynaklanan birbirimizi duyamadığımızı, birbirimizi tanıyamadığımızı görüyorum.
Silvyo Ovadya (Türk Musevi Cemaati Başkanı)
Bugün yedinci kez Galata’da gerçekleştirilen YKAG kanaatimce oldukça başarılı geçti. Bazı faaliyetler ilk kez yapılmasına rağmen (Galata Evi’ndeki Terennüm konseri) başarılıydı. İlk kez yurtdışından Selanik’ten bir grubu getirdik. Büyük ilgi gördü… Konseri yarıda keserek dışarıda bekleyenlerin de dinl
Güne geniş toplumdan yeterince katılım olmadığını düşünüyorum. Biz mi yeterince duyurmayı başaramadık, yoksa ilgi mi olmadı… Sebebini tam olarak bilemiyorum…
Yavuz Can Aslan (üniversite öğrencisi)
Aslında haberim yoktu. Arkadaşımın tavsiyesi üzerine katıldım. Çok da hoşuma gitti. Öncelikle, yoğunlukla İstanbul’da da yaşasalar Yahudilik tanımadığım bir kültür. Ailemden de Selanikli olanlar var. Selanik de sonuç olarak Yahudilik için önemli bir kent. Bir gün içinde bu kadar yoğun bir etkinliğe hiç katılmamıştım.
Bella Kunyo
Bu kültürü çok yakından tanıyorum. Geçen sene de katılmak istemiştim ancak olamamıştı. Bu sene de bildiğimiz sinagogların dışında, diğer ibadethaneleri tanımak çok keyifli oldu…
Mehmet Baltalı (doktor)
Eşimle birlikte ilk kez katıldık. Çok memnunuz… Sabah konferansı izledik, konserleri dinledik…
Cahide Koralp (işletmeci)
Geçen sene katılmak istemiştim ancak mümkün olamamıştı. Gezdiğimiz sinagogları daha önce görmemiştim. Çok ilgimi çekti. Türk Yahudi toplumunun tanıtımı açısından çok faydalı… Diğer şehirlerden katılımcılar olur mu bilmiyorum ama İstanbullular için büyük bir olanak…
Teoman Şengül (bilgi işlem uzmanı)
Güne arkadaşımın tavsiyesi üzerine katıldım. Şu ana kadar İstanbul’un hiç görmediğim yerlerini, hiç bilmediğimiz kültürlerini tanıma şansını yakaladık. İlk kez bir sinagogun içine girdim… O yüzden görüşlerim gayet olumlu. Günü organize edenlere çok teşekkür ediyorum.
Tina Susar (uluslararası taşımacılık firmasında müşteri hizmetleri şefi)
Bu kültürün insanı olmama rağmen az ilgilendiğimizi düşünüyorum. Kültürümüzün detaylarını daha yakından incelemek ve öğrenmek adına katıldım. Geçen sene Fest Travel’in turunda yer bulamamıştım, bu kez özellikle takip ettim ve arkadaşımı da getirdim. Bu kültürün yaşatılmasına ve daha çok duyurmamız gerektiğine inanıyorum… Beş arkadaşımı da getirerek üstüme düşen vazifeyi yaptığımı düşünüyorum.
Gül Suna (eğitim asistanı)
Tura bir arkadaşımın tavsiyesi ile katıldım, Yahudi Kültürünü yakından tanımak adına çok güzel oldu… Mekânları yakından tanımak çok güzel… İlgi de duyuyorum açıkçası, hoşuma gidiyor…
Gise1e Köseoğlu (Fransızca öğretmeni/ yazar)
Yahudi kültürünü, sinagoglarını ve Türk Yahudilerinin tarihini çok merak ediyorum. İstanbul’un sinagoglarından sadece Neve Şalom’u biliyordum. Ahrida Sinagogu’nu görebildiğim için çok mutluyum. Yahudi Kültürü Avrupa Günü Türkiye ve Türk Yahudileri için çok önemli bir gün.
Oğuzhan Özgür Fırat (mali müşavir)
YKAG’ne ilk kez katılıyoruz. Diğer günlerde büyük topluma kapalı olan dini mekânları gördük. Gayet de iyi oldu… Birçoğunun önünden geçiyoruz ama bilincinde değiliz… Bu gün içlerini görme imkânı oldu. Bilgilenme ve gezme açısından çok verimli oldu. Seneye de katılmayı düşünüyorum…
İnci Türkoğlu (Fest Travel sorumlusu)
YKAG etkinliklerinin artması çok hoş bir durum. Hem Galata bölgesinin açılması hem de diğer bölgelerdeki sinagogların kapılarının açılması ve merak eden insanların bilgilenebilmeleri çok güzel. En azından halkımıza bir tanıtım ve imaj gelişmesine katkıda bulunacağına inanıyorum.
Sibel Akkaşoğlu
Büyükada’da Adaevi’ndeki Sanat Merkezini yönetiyorum. Neve Şalom’daki “Yahudi Motiflerinden Yansımalar” konserinde sahne alacak sanatçıların ikisi ile daha önce tanışmıştım. Şimdi de özellikle onları dinlemeye geldim. Diğer konserleri de izleyeceğim ancak çakışanlar var. Sumru Ağıryürüyen’in Klezmer konserine yetişemeyeceğim için de çok üzgünüm… Her şeye rağmen çok güzel bir etkinlik, organize edenleri kutluyorum…
Kemal Eskenazi (fotoğraf sanatçısı)
İkinci kez katılıyorum. Çok keyif alıyorum.. Ancak başka arkadaşlarımı da getirmek için daha çok çabalamam gerektiğine inanıyorum. Bunun çok daha geniş kitlelere yayılması lazım. Yapanları kutluyorum.
Josh Berry (ABD öğrenci)
YKAG ile Türkiye’deki Yahudi cemaati hakkında daha çok bilgi edinme fırsatı bulduk. Tarihi, geleceği ve özellikle de kültürel yönünü gördük...
Alberto Sevi (Selanik Yahudi Cemaati üyesi)
Buraya bir konser vermek için geldik. Bu ilk gelişimiz, şehrinizden ve etkinlikten çok etkilendik. Selanikte de benzer kültürel günler gerçekleştiriyoruz. Burada olduğumuz için kendimizi şanslı addediyoruz.
Selim Hubeş (sanatçı)
İyi oluyor herhalde… İnsanlar bizi tanıyor mu? Bilmiyorum… Çünkü hep biz bize yapıyoruz. Eğer bir gün biz bize yapmazsak daha iyi olacak.
Eren Aji (üniversite öğrencisi)
Kuzenim Jerfi’nin konserine gelecektim. Gelirken de Yavuz arkadaşımı getirdim. Müzeyi yeniden ziyaret ettim. Ortam çok güzeldi. Cemaatimiz bireyleri gelirken birilerini getirirse daha da güzel olur…
Teşekkürler…
