MENORA - 3

Yusuf BESALEL Kavram
29 Temmuz 2009 Çarşamba

Menora’nın 7 ışığı, Yaratılış’ın 7 gününü simgeler. Menora, ayrıca Yisraeloğulları’nın Mısır’ı terkedişleri ile Sina Dağı önünde Tora’ya kavuşmaları arasında geçen 7 haftayı (?avuot) - dolayısıyla özgürlüğe kavuşmanın bir disipline bağlı olduğunu da temsil eder. Menora’nın merkez kolu ile diğer kollar arasındaki mesafe ve yüksekliğin eşitliği; adaleti simgeleyen merkez kola göre, yandaki kolların adalet karşısındaki eşitliğini simgeler. Menora hayat ağacı olarak ta tanımlanmıştır. Yahudi gizemciliğinde hayat ağacı Tanrısal 7 erdemi ifade eder. Bu durumda Menora, insanoğlunun Tanrı’nın suretinde yaratıldığının simgesidir. Menora, maneviyatın üstünlüğünü ve manevi kurtuluşu da sembolize eder.

İmparatoru Vespasian tarafından Roma’daki Forum’da muhafaza edilen İkinci Bet Amikdaş’ın hazineleri arasında bulunan Menora; MS 455’te Roma’yı istila eden Vandallar tarafından Kartaca’ya taşınmış, oradan da Bizans ‹mparatoru Belisarius zamanında Constantinopolis’e gönderilmiştir. ‹mparator Jüstinyen, Menora’yı Yeruşalayim’e göndermiştir. M.S. 638’de Araplar’ın bu kenti fethinden sonra Menora bir daha ortaya çıkmamıştır. 614 yılında Yeruşalayim’i terketmek durumunda kaldıkları zaman Araplar’ın Menora’yı beraberlerinde götürmüş olmaları da mümkündür. Efsaneye göreyse Menora, Yeruşalayim’de veya ?ilo’da gömülüdür...

Yüzyıllar boyunca Yahudiler’in kimlikleri ile kaynaşan Menora, günümüzde de toplumsal etkinliğini korumaktadır. Teilim’deki 67’inci Mezmur, Menora şeklinde yazılmış, dine bağlı evlerde ve sinagoglarda Sefer Toralar’ın bulunduğu yerin üstünde bir ışık yakılmış ve Bet Amikdaş’taki Menora anımsatılmıştır. 8 kollu Hanukiyalar, Yahudi evlerinde dini nitelikli ev eşyalarından birisidir. Ayrıca Menora motifleri bütün sinagoglarda yer alır...

devam edecek...

Kaynakça: “Yahudilik  Ansiklopedisi”, Cilt I, II, III Yusuf Besalel