Olaylara daha analitik ve çözüm odaklı yaklaşabilen, hak ve sorumluluklarının farkında, yaşadığı toplumu daha ileri bir seviyeye taşıyabilecek bireylerin yetiştirilmesinde ‘Sosyal Bilimler’in faydası büyüktür. Bu alanda yapılacak her türlü yatırım, toplumun gelişmesi yönünde atılmış birer adımdır
Sosyal Bilgiler eğitiminin ne zaman başladığı kesin olarak bilinememekle beraber, bu alandaki çalışmalar oldukça eskilere dayanır. Eski Mısır’da insanlara toplumsal yaşamla ilgili çeşitli beceriler kazandırılmaya çalışıldığı, Antik Roma’da tarih, coğrafya, hukuk, felsefe derslerinin okutulduğu bilinmektedir. Modern anlamda Sosyal Bilgiler derslerinin verilmesine ilk olarak Fransa’da başlanmıştır.
Sosyal Bilgiler, insanın yaşadığı çevreyi daha sağlıklı yorumlamasını sağlayan, toplumsal bütünleşme ve sosyalleşme alanında ona yol gösterecek bilgilerin bütünüdür. İnsanın karşılaşabileceği sorunların çözümünde kullanabileceği bilgi, tutum ve becerilerini geliştirerek yaşadığı toplumla uyum içinde olmasında yardımcı olur.
Felsefe eğitimi alan birey evrende kendi yeri hakkında sorular sormaya ve cevaplar aramaya çalışır. Bu eğitimle tutarlı düşünme metotları, akıl yürütme yöntemleri hakkında gelişen bireyde aynı zamanda soyut düşünme yetisi de artık oturmuştur. Bu sayede karşılaştığı sorunları daha kolay çözebilen bireyde belirgin bir özgüven duygusu gelişir.
Tarih sayesinde barış, hoşgörü, karşılıklı anlayış, demokrasi ve insan hakları gibi temel değerler yerleşirken bunların korunması ve geliştirilmesi konusunda duyarlı olmaları sağlanır. Ayrıca birey kültür değerlerine bağlı kalarak diğer kültürlerle etkileşimde bulunur, tarihsel araştırmalar yaparak çalışkanlık, bireysellik ve bilimsellik değerlerini kazanır.
Coğrafya sayesinde birey yaşadığı çevreyi tanır, doğal ve beşeri zenginliklerinin farkına varır. Mevcut kaynaklarını nasıl kullanacağı hakkında fikir sahibi olur ve bireyde çevre bilinci oluşur.
Sosyal Bilgiler bireyin kendini tanıması, ilgi alanlarının farkına varması ve meslek seçimi konularında da rehber niteliğindedir. Araştırma yapan, çeşitli olayları inceleyen birey kendi özelliklerinin farkına varır ve yapmaktan mutlu olacağı mesleğe yönelerek topluma daha yararlı hale gelir.
Bu nedenle okullarda verilen Sosyal Bilgiler derslerinin amacına tam olarak ulaşabilmesi öğrencinin etkin olduğu eğitim modeliyle mümkündür. Öğretmen yol gösterici konumunda olmalı gazete ve makale takibi, saha araştırması, maket yapımı, zihin haritaları hazırlatma gibi teknikler uygulamalı, gerektiğinde sınıfta tartışma grupları kurarak öğrencilere demokratikleşme yolunda kılavuzluk etmeli, öğrencide bu dersin kazanımlarını en üst düzeyde yakalamalıdır.
Sonuç olarak, gelişen iletişim araçlarıyla gittikçe küçülerek bir köy haline gelen dünyamızda bireylerin zamanın gerektirdiği özelliklere sahip olmasında Sosyal Bilimler her zamankinden daha fazla önem arz etmektedir. Bu alana yapılacak her yatırım geleceğe ışık tutacaktır.
*UOML Coğrafya Öğretmeni
