Öyle kitaplar vardır ki, okumaya başladığınızda bitecek diye üzülürsünüz. İşte “Raşi’nin Kızları - Yoheved” tam öyle bir kitap, elinizden bırakamayacağınız, son sayfasında lezzeti damağınızda kalan cinsten…
“Raşi’nin Kızları - Birinci Kitap: Yoheved” özgün adıyla “Rashi’s Daughters - Book One: Joheved”, ağırlıklı olarak, ünlü Talmud yorumcusu Salomon ben Isaac ya da bilinen adıyla Raşi’nin üç kızından en büyüğü olan Yoheved’in hikâyesi. Kitap her ne kadar bir roman olsa da, yazarı Maggie Anton tarafından gerçekleştirilmiş, uzun yıllar süren titiz bir araştırmanın ürünü.
“…Yıl 1068. İleride Raşi olarak bilinecek olan Salomon ben Isaac, ailesinin bağcılık ve şarapçılık işini devralmak üzere Almanya’daki eğitimini bırakarak Fransa’nın Troyes şehrindeki evine geri döner. Seçtiği yol, Yahudi âleminin üzerinde çok derin izler bırakacaktır. Talmud yorumları yazan ilk din âlimi olan Salomon, ayrıca yaşadığı toplumun şiddetle karşı çıkacağı bir işi gizliden gizliye yapmakta ve kızlarına Talmud öğretmektedir.
Kitabın başkarakteri, zihni ve ruhu öğrenimle uyanan, üç kız kardeşin en büyüğü Yoheved’dir. Yoheved ağırbaşlı ve uysal bir genç kızdır. Ancak karmaşık Talmud mantığından hareketle kendi sonuçlarını çıkarabilmekte veya o yılın şarap hasadının fiyatını belirleyebilmektedir. Talmud öğrendiği başkaları tarafından anlaşıldığı takdirde, ailesini ve babasının din okulunu bekleyen tehlikelerin bilincindedir. Bu yüzden öğrenme tutkusunu ve dua etme şeklini nişanlısı Meir ben Samuel’den dahi gizlemektedir. Bu kandırmaca, genç çiftin ilk kavgasına kadar devam eder. Yoheved artık mutlu bir evlilik ile kendi değerleri arasında bir tercih yapmak zorundadır…”
“Raşi’nin Kızları - Yoheved”, Maggie Anton tarafından çok güzel kurgulanmış. Romanda geçen olaylar ve bu olaylar karşısındaki kahramanların davranışları genelde Talmud’da yer alan tartışmalardan örnekler verilerek anlatılıyor. Kitabı okurken bir yandan da Talmud öğreniyorsunuz; o dönem Yahudi yaşamını, sosyal ilişkilerini hatta yemeklerini, giyim tarzını günümüzün şartlarıyla karşılaştırmaktan kendinizi alamıyorsunuz. Bilge bir babanın, evlenmeden bir akşam evvel, kızını ve damadını nasıl bilgilendirdiğini okuduğunuzda şaşırıyorsunuz ve daha da ilginci, bugünün mü yoksa o dönemin mi daha “modern” olduğuna karar veremiyorsunuz...
Estreya Seval Vali tarafından ustalıkla Türkçeleştirilmiş olan kitap, bir çeviri okuduğunuzu hissettirmeden, en az orijinalinden aldığınız hazzı veriyor. “Raşi’nin Kızları - Yoheved”i okumanızı samimiyetle tavsiye ediyorum.
Gila Erbeş
Kitap hakkında ne dediler?
“Maggie Anton 11. yüzyıl Fransa’sının Yahudi dünyasında kadınların yaşamı hakkında sürükleyici ve iyi araştırılmış bir roman meydana getirdi. Gerçek Talmud tartışmaları ile Ortaçağ din âlimi Salomon ben Isaac’ın evinde geçtiği hayal edilen olayların ustaca karışımından doğan Raşi’nin Kızları okurun hem hoşça vakit geçirmesini, hem de çeşitli konulardan bilgi edinmesini sağlıyor. Okurlar dizinin ikinci ve üçüncü kitaplarını merakla bekleyecektir.”
- Judith R. Baskin
University of Oregon, Judaic Studies’de Harold Shnitzer Family Program Direktörü ve Midrashic Women: Formation of the Feminine in Rabbinic Literature eserinin yazarı
“Raşi ile mensubu olduğu cemaat bu ilginç romanda hayat buluyor. Maggie Anton’un tarih, hayal gücü ve klasik Talmud metinlerini kadın gözüyle bir araya getirme şekli çok etkileyici.”
- Rabi Laura Geller
Kıdemli Haham, Temple Emanuel, Beverly Hills
MAGGİE ANTON KİMDİR?
Maggie Anton Los Angeles, California’da Margaret Antonofsky olarak doğdu. Geleneklerin uygulanmadığı sosyalist bir ailede, atalarının dini hakkında pek az bilgiye sahip olarak büyüdü. Maggie’nin hayatı, Dave Parkhurst ile tanışınca değişti ve birlikte, Yahudiliği birer yetişkin olarak keşfettiler. Yaşam boyu Yahudilik öğrenimine, sinagoga gitmeye ve dinî gereklilikleri yerine getirmeye başladılar. Maggie bu arada çocukları Emily ile Ari’yi büyütüyor, tam zamanlı klinik kimyagerlik mesleğini sürdürüyordu.
Anton, 1997 yılında çocukları evden uçar; annesi ise Alzheimer ile boğuşurken, en büyük Yahudi âlimlerinden biri olan Raşi’nin oğullarının değil de üç kız evlâdının olması, kafasını kurcalamaya başladı. Kendi ailesinin soyağacını hazırlarken geliştirdiği teknikleri kullanarak Raşi’nin ailesini araştırmaya başladı ve aklına bu konuda bir kitap yazma fikri geldi.
Raşi’nin Kızları – Birinci Kitap: Yoheved sekiz yıl sonra hazırdı. Maggie Anton bu süreçte bir Maven (bilgi birikimi sayesinde anlayan) Talmud ve Ortaçağ Fransız Yahudi kadınlar konusunda otorite olmuştu. Yöredeki sinagoglarda eğitim vermeye başladı.
