İsrail gelişim endeksinde 27. sırada

Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan ve hayat kalitesini ölçmek için kullanılan ‘gelişim endeksinde’ İsrail, 182 ülke arasında 27. oldu. İki sene önce hazırlanan rapora göre İsrail’in dört basamak düştüğü gözlendi

Dünya
4 Kasım 2009 Çarşamba

Gelişim endeksi, Birleşmiş Milletler Gelişim Programı tarafından üç ana faktör ele alınarak hazırlanıyor. Bunlar, ortalama yaşam süresi, eğitim seviyesi ve yaşam standardı (satın alma gücü) hesaplanarak elde ediliyor.

 

LİSTE BAŞI NORVEÇ

Listenin başında Norveç yer alıyor. Lider Norveç’i Avustralya ve İzlanda takip ediyor. Listenin en sonunda ise Sierra Leone, Afganistan ve Niger yer alıyor. İlk ona  girmeyi başaran ülkeler ise Kanada, İrlanda, Hollanda, İsveç, Fransa, İsviçre ve Japonya.

2007 yılını referans gösteren gelişim endeksine göre İsrail, ortalama yaşam oranı %80,7 ile onuncu, yetişkin okuryazarlığında %97,1  ile otuz dördüncü, eğitime katılım oranında %89,9 ile 33. ve 26.315 dolar gayri safi milli hâsıla ile 34. sırada yer alıyor.

İsrail’in bir sıra üzerinde Güney Kore bulunurken, İsrail’i 28. sırada bulunan Andora takip ediyor.

İsrail’in komşuları ise İsrail’den daha alt sıralarda bulunan Lübnan 88, Ürdün 96, Suriye 107, Mısır 123. sırada yerlerini buluyor.

Filistin ise raporda işgal altındaki Filistin toprakları olarak adlandırılıyor ve listede 110. sırada. Filistin topraklarında ortalama yaşam süresi %73,3, yetişkin okuryazarlığı %93,8.

Diğer Ortadoğu ülkeleri için ise sıralama şöyle: Libya 55, Suudi Arabistan 59, İran 88. ve son olarak en yüksek sırada yer alan Arap ülkesi Kuveyt 31.

Listedeki ortalama yaşam süresi en yüksek ülke Japonya oldu. Japonlar ortalama 82,7 sene yaşıyorlar. Bu sayı ortalama yaşam süresi 43,6 sene ile listenin sonunda bulunun Afganistan’ı neredeyse ikiye katlıyor.

Okuma yazma oranında ise Gürcistan %100’lük oranla birinci sırada yerini alırken Doğu Afrika ülkesi Mali %26,2 ile son sırada.

En yüksek gayri safi milli hâsıla Batı Avrupa ülkesi Liechtenstein. Bu rakam lider ülkede 85.382 dolar iken, Kongo Demokratik Cumhuryeti’nde 298 dolar.

Amerika Birleşik Devletleri genel sıralamada on üçüncü. Ortalama yaşam süresine göre %79,1 ile 26. , eğitime katılımda %92,4 ile 21. ve 45.591 dolar gayri safi milli hâsıla ile 9. sırada yer alıyor. Amerika ile yarışan ekonomik güçler Çin ve Hindistan sırasıyla 92 ve 134. sırada.

Endekse göre Suudi Arabistan’ın devlet bütçesinden eğitim için harcadığı para İsrail’in harcadığının iki katı. Suudi Arabistan’da bu oran %27,6 iken İsrail’de yalnızca 13,7.

 

EN ÖNEMLİ SORUN GÖÇ

Endeks, Birleşmiş Milletler Gelişim Programı’nın Yıllık Gelişim Raporu içinde yayınlandı. Gelişim raporunun dikkat çektiği konulardan biri ise göç.

Rapor göç olayını şu cümlelerle açıklıyor: “Ulusal ve uluslararası göçmenler daha yüksek gelir, eğitim ve sağlık hizmetlerine daha kolay ulaşım ve çocuklarının refah içinde yaşaması için göç ediyorlar. Bu kazançlar doğrudan aile fertlerini etkilediği gibi geride kalanları da etkiliyor”. Rapor, aynı zamanda nüfusları yaşlanmakta olan ülkelerde göçün iş gücünü geliştirmek için iyi bir çözüm olduğunu ama sadece göçe güvenilmemesi ve ülkedeki refah seviyesinin her zaman geliştirilmeye çalışılmasının gerektiğini belirtti.

Rapora göre İsrail’de 2,66 milyon göçmen yaşıyor. Bu sayı toplam nüfusun %39,8’ini oluşturuyor. Amerika Birleşik Devletleri 40 milyon göçmeni ile en çok göçmen barındıran ülke fakat göçmen sayısı nüfusa oranlandığında her beş kişiden dördünün göçmen olduğu Katar, bu alanda ilk sırada yer alıyor.

Listedeki ülkeler arasında coğrafi olarak yeri belirtilmeyen tek ülke ise İsrail. Diğer bütün ülkeler coğrafi konumlarına göre kategorilere ayrılırken İsrail, ne Arap ülkesi ne de Asya ülkesi olarak kategorize edilemediğinden “diğer” olarak endekste yerini aldı.